Adenowirus, każdy wirus należący do rodziny Adenoviridae. Ta grupa wirusów została odkryta w latach 50. i obejmuje 6 rodzajów i 47 gatunków (dawniej określanych jako serotypy), które wywołują ból gardła i gorączkę u ludzi, zapalenie wątroby u psów oraz kilka chorób u ptactwa domowego, myszy, bydła, świń i małp. Cząsteczka wirusa nie posiada zewnętrznej otoczki; jest sferoidalna, o średnicy około 80 nm (1 nm = 10-9 metrów); jest pokryta 252 regularnie ułożonymi podjednostkami białkowymi zwanymi kapsomerami; posiada rdzeń z dwuniciowego kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA) owiniętego ochronnym płaszczem białkowym. Adenowirusy rozwijają się w jądrach zakażonych komórek, gdzie często obserwuje się ich upakowanie w pozornie krystalicznym układzie.
Dr G. William Gary, Jr./Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (Image ID: 10010)
U ludzi adenowirusy powodują ostre zakażenia błon śluzowych górnych dróg oddechowych, oczu i często regionalnych węzłów chłonnych, wykazując znaczne podobieństwo do zwykłego przeziębienia. Adenowirusy mogą również powodować epidemiczne zapalenie rogówki i spojówek (EKC) i uważa się, że są odpowiedzialne za wybuch choroby układu oddechowego wśród rekrutów wojskowych w 1997 roku. Podobnie jak wirusy przeziębienia, adenowirusy często występują w postaci utajonej u osób klinicznie zdrowych. Spośród 47 różnych gatunków adenowirusów tylko kilka powszechnie wywołuje choroby u ludzi, dlatego możliwe jest przygotowanie szczepionki przeciwko tym wirusom. Szczepionki obejmują inaktywowaną szczepionkę pierwszej generacji przeciwko kilku typom adenowirusów oraz doustną szczepionkę nieatenuowaną przeciwko adenowirusom typu 4 i 7. W przeciwieństwie do nich istnieje ponad 100 wirusów przeziębienia, z których wszystkie są powszechnie spotykane jako czynniki chorobotwórcze; ta wielka liczba sprawia, że opracowanie szczepionki przeciwko przeziębieniu jest praktycznie niemożliwe.
.