Uderzenie motyli (grzybica skórna, larwy)

Informacje redakcyjne

Wprowadzenie

Uderzenie muchy wynika z oportunistycznej inwazji żywych tkanek przez larwy Lucilia sericata (muchy zielonki), Phormia terraenovae (muchy czarnej butelki) i Calliphora erythrocephala (muchy niebieskiej butelki). Muchy pierwszorzędowe, takie jak muchy zielonki, inicjują atak na żywe owce z zabrudzonym runem lub ranami, podczas gdy muchy drugorzędowe, takie jak muchy niebieskie i czarne, atakują jedynie obszary, które są już uszkodzone lub uderzone.

Populacje muchówek są największe w miesiącach letnich, chociaż ze względu na zmiany klimatyczne okres zagrożenia może trwać od marca do grudnia na niektórych obszarach nizinnych. W optymalnych warunkach cały cykl życiowy od jaja do osobnika dorosłego może trwać mniej niż 10 dni.

Występowanie meszek jest poważnym problemem ekonomicznym dla rolników, którzy ponoszą znaczne koszty zapobiegania w odniesieniu do wszystkich zagrożonych owiec. Owce dotknięte atakiem meszek mają zaburzone wzorce wypasu i szybko tracą na wadze, zwłaszcza jeśli nie są leczone przez kilka dni.

Dorosłe samice much składają jaja na martwych zwierzętach lub zabrudzonym runie, a jaja wylęgają się w larwy pierwszego stadium w ciągu około 12 godzin. Larwy te żywią się skórą i odchodami, stając się dojrzałymi larwami trzeciego stadium w ciągu zaledwie 3 dni, jeśli temperatura i wilgotność są na optymalnym poziomie. Larwy trzeciego stadium opadają na ziemię i przepoczwarczają się; dojrzałe muchy pojawiają się po 3 do 7 dniach w okresie od maja do września. Muchy mogą przezimować w glebie jako poczwarki i pojawić się, gdy temperatura gleby wzrośnie na wiosnę.

Figura 1. Dorosłe muchówki są przyciągane do miejsc zabrudzenia runa kałem

Muchówki są aktywne i żerują żarłocznie, powodując uszkodzenia skóry i mięśni poprzez wydzielanie enzymów. Wtórne muchówki są przyciągane przez zapach rozkładających się tkanek. Toksyny uwalniane przez uszkodzone tkanki i amoniak wydzielany przez larwy są wchłaniane przez zmiany chorobowe do krwiobiegu owcy, powodując chorobę, a w ciężkich przypadkach śmierć. Wtórne infekcje bakteryjne są powszechne i mogą również powodować śmierć, jeśli nie są leczone.

Narażenie muchą jest poważnym problemem w zakresie dobrostanu zwierząt: średnio 1,5% owiec i 3% jagniąt w Wielkiej Brytanii może być dotkniętych chorobą każdego roku, pomimo środków zapobiegawczych podjętych przez większość rolników. Liczba ta będzie znacznie wyższa, jeżeli nie zostaną przyjęte żadne środki kontroli. Co najmniej 75% gospodarstw owczarskich zgłasza każdego roku przypadki zaatakowania przez meszki. Uszkodzenia stóp wywołane przez muchy powodują poważną kulawiznę bez dźwigania ciężaru ciała, potęgując wpływ samej kulawizny na dobrostan zwierząt. W zaniedbanych przypadkach może dojść do śmierci, przy czym śmiertelność związana z atakiem much szacowana jest na 5% dotkniętych zwierząt.

W przeciwieństwie do sytuacji w przypadku parcha owczego i wszy, większość cyklu życiowego meszek występuje poza owcami, a dorosłe muchy mogą przemieszczać się na duże odległości pomiędzy gospodarstwami.

Figura 2. Zakłócony wypas u tego jagnięcia dotkniętego atakiem meszek – należy zwrócić uwagę na inne jagnięta w grupie, które pasą się normalnie.

Objawy kliniczne

Dorosłe muchy są przyciągane do obszarów zabrudzonego runa otaczającego ogon lub pęcinę, a rzadziej do ran, zmian w obrębie racic, grudkowatych zmian wełny na skórze oraz wypalenia moczu wokół napletka. Do głównych objawów klinicznych należą:

• Izolacja od stada
• Odbarwienie wełny
• Agitacja i kopanie lub skubanie dotkniętego obszar
• Zakłócony wypas
• Gnicie tkanek
• Toksemia
• Śmierć

Ryc. 3. Jagnię skubiące boki i głowę ogona. Zwrócić uwagę na zabarwienie kałem krocza spowodowane słabą kontrolą pasożytniczego zapalenia jelit.

Uszkodzenia spowodowane uderzeniem mączki mogą obejmować od małych obszarów podrażnienia skóry z kilkoma larwami do rozległych obszarów uszkodzonej i zdewitalizowanej skóry, co prowadzi do śmierci owcy. Najczęściej dotknięta jest tylna część owcy, ale zmiany mogą być również widoczne na kłębie, grzbiecie, ramionach i głowie.

Rysunek 4. Uderzenie meszek wokół napletka z muchami przyciągniętymi przez wyparzanie moczem u wykastrowanego samca jagnięcia.

Prawnym wymogiem jest codzienne badanie wszystkich owiec w okresach najwyższego ryzyka pod kątem oznak uderzenia meszek; chorobę łatwo wykryć obserwując owce podczas wypasu. Gromadzenie owiec w grupie z psami przesłoni to nienormalne zachowanie, co oznacza, że wczesne oznaki choroby mogą zostać przeoczone.

Rys. 5. Muchomor sromotnikowy powoduje ciężką kulawiznę.

Ryc. 6. Larwy infekują przestrzeń międzypalcową owcy z footrot (patrz wyżej).

Rysunek 7. Zmiany grudkowe na wełnie mogą również przyciągać meszki, zwłaszcza podczas wilgotnej pogody.

Diagnostyka

Diagnostyka opiera się na oględzinach: duża liczba dorosłych much widoczna jest na przebarwionym runie, z larwami na sczerniałej skórze po usunięciu otaczającego runa. Towarzyszy temu ohydny zapach. Skóra, która została wcześniej uszkodzona przez muchy może porosnąć czarną wełną.

Ryc. 8. Zaniedbany przypadek ataku meszek z dużą liczbą larw na skórze i w otaczającym ją runie. Część wełny została utracona, a skóra jest czarna i skórzasta.

Ryc. 9. Wełna odrosła czarna po uszkodzeniu skóry w wyniku ataku mączlika u tego tryka rasy Suffolk 3-4 miesiące wcześniej.

Leczenie

Leczenie poszczególnych dotkniętych owiec obejmuje fizyczne usunięcie larw, czyszczenie i dezynfekcję ran oraz leczenie wspomagające, takie jak antybiotyki, płyny i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSAID) pod kierunkiem lekarza weterynarii.

Można podjąć leczenie poprzez zanurzenie w wodzie z zastosowaniem preparatu fosforoorganicznego, ale bardziej powszechne jest leczenie pojedynczych zwierząt za pomocą zanurzania w wodzie, stosowanego bezpośrednio na uszkodzone miejsce, po uprzednim odcięciu nadmiaru wełny.

Rys. 10. To jagnię musi być natychmiast wykrwawione, ponieważ do tego obszaru będą przyciągane meszki.

Rys. 11. Wykopywanie zagrożonych owiec.

.

Tabela 1. Podsumowanie produktów chemicznych dostępnych do leczenia i zapobiegania atakowi mączlika

Więcej informacji o produktach odpowiednich do leczenia i zapobiegania znajduje się w https://www.scops.org.uk/workspace/pdfs/blowfly-product-options-table.pdf

Zapobieganie i zwalczanie

Zapobieganie atakowi mączlika jest integralną częścią Twojego weterynaryjnego planu zdrowotnego stada. Główne koszty związane z atakiem meszek są związane z zapobieganiem chorobie; częste kontrole owiec w połączeniu z pracochłonnymi zabiegami zapobiegawczymi zwykle kosztują więcej niż leczenie kilku dotkniętych chorobą zwierząt, jednak brak ochrony stada stanowi poważne zagrożenie dla dobrostanu i może doprowadzić do wybuchu poważnej choroby.

Ryc. 12. Nie wolno zwlekać ze strzyżeniem, w przeciwnym razie dojdzie do porażenia muchami.

Rysunek 13. Owca narażona na atak meszek.

Istnieją różne strategie, które można zastosować w celu zmniejszenia ryzyka ataku meszek w stadzie:

• Użycie alertu NADIS dotyczącego meszek w celu zidentyfikowania okresów najwyższego ryzyka i podjęcia działań zapobiegawczych.
• Strzepanie owiec przed rozpoczęciem okresu wysokiego ryzyka
• Kontrola pasożytniczego zapalenia żołądka i jelit wywołanego przez glisty u jagniąt w celu ograniczenia biegunki, a tym samym zanieczyszczenia kałem runa
• Zatrzymywanie lub kulenie runa w okolicy ogona w celu ograniczenia zabrudzenia runa
• Zakraplanie lub stosowanie preparatów chemicznych w postaci aerozolu w celu zapobiegania strajkom lub uderzeniom meszek w stado.na preparatach chemicznych w celu zapobieżenia atakowi lub zahamowania rozwoju larw
• Prawidłowe usuwanie tusz w celu zminimalizowania obszarów odpowiednich dla much do składania jaj
• Pewność, że wszystkie rany i zmiany chorobowe stóp są niezwłocznie leczone
• Odławianie much w celu zmniejszenia ogólnej populacji much – musi być stosowane w połączeniu z innymi metodami kontroli.

Niezbędne jest przestrzeganie wszystkich instrukcji zawartych w arkuszu danych dotyczących stosowania, usuwania i okresów karencji związanych z dipami i produktami typu pour-on.

Rysunek 14. Zanurzanie powinno być przeprowadzane przez przeszkolonych pracowników, ściśle przestrzegających instrukcji zawartych w arkuszu danych.

Należy zauważyć, że stosowanie dippingu w celu zapobiegania atakom meszek może również pomóc w leczeniu lub zapobieganiu infestacji parchem owczym i wszawicą, zmniejszając potrzebę stosowania produktów iniekcyjnych przeciwko tym infekcjom. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w biuletynie dotyczącym parcha owcy.

Rysunek 15. Stosowanie miejscowe w okolicy wyrostka robaczkowego.

Rysunek 16. Należy zachować ostrożność, aby zastosować odpowiednią ilość preparatu na okolicę wyrostka robaczkowego u wszystkich zagrożonych owiec.

.