Algemene afschrikking

De term “algemene afschrikking” verwijst naar de praktijk van het inboezemen van angst bij mensen in de hoop dat die angst hen ervan zal weerhouden in de toekomst misdaden te plegen. Dit wordt gedaan door daders tot voorbeeld te stellen door middel van hun straffen. De aandacht is niet gericht op de dader zelf; de dader wordt in het openbaar gestraft om te voorkomen dat anderen met soortgelijke ideeën in de toekomst soortgelijke misdrijven plegen. Om dit concept te verkennen, beschouw de volgende definitie van algemene afschrikking.

Definitie van algemene afschrikking

Naamwoord

1. Het inboezemen van angst voor zware straffen bij het grote publiek, om hen ervan te weerhouden in de toekomst misdaden te begaan.

Oorsprong van afschrikking

1820-1830 Latijn dēterrent- (stam van dēterrēns)

Wat is afschrikking

Afschrikking is het bestraffen van een persoon die een misdrijf heeft begaan, op een zodanige wijze dat anderen worden gewaarschuwd om niet hetzelfde te doen, anders zullen ook zij een soortgelijke straf krijgen. Afschrikking gaat vaak hand in hand met retributivisme. Retributivisme is de overtuiging dat straf noodzakelijk is zodra een misdaad is begaan. De zwaarte van de straf is dan gebaseerd op de zwaarte van het misdrijf. Het idee van afschrikking is geworteld in twee belangrijke overtuigingen:

• Dat een specifieke straf die aan een overtreder wordt opgelegd, hem zal “afschrikken” of voorkomen dat hij in de toekomst nog een misdrijf pleegt.
• Dat de angst voor zo’n straf anderen zal afschrikken om een soortgelijk misdrijf te plegen.

Voorbeeld:

John heeft in het winkelcentrum in iemands auto ingebroken en er alle elektronica uit gestolen. Hij wordt door een jury veroordeeld tot amputatie van zijn rechterhand. Marcus – die al eerder uit voertuigen heeft gestolen – hoort van de zware straf van John, en besluit dat het gewoon niet de moeite waard is om dingen te stelen, uit angst dezelfde straf te krijgen.

Categorieën

Er zijn drie hoofdcategorieën waarin afschrikking kan worden onderverdeeld. Die categorieën worden hieronder geschetst:

Specifieke afschrikking

De categorie van specifieke afschrikking richt zich op het individu dat het misdrijf heeft gepleegd. Het doel van een specifieke afschrikking is het individu te ontmoedigen om in de toekomst misdrijven te plegen. Dit wordt gedaan door hem te doordringen van de gevolgen die ongetwijfeld zullen voortvloeien uit zijn illegale activiteit. Zowat elke straf valt onder de categorie van specifieke afschrikking, hoewel ze ook onder andere afschrikkingscategorieën kan vallen.

Algemene afschrikking

Algemene afschrikking, ook wel “indirecte afschrikking” genoemd, richt zich op het voorkomen van het misdrijf zelf, in plaats van op de individuen die het hebben gepleegd. Algemene afschrikking verwijst bijvoorbeeld naar het in het openbaar straffen van een individu om hem te vernederen. Dit wordt gedaan in de hoop dat anderen zullen afzien van het plegen van soortgelijke misdaden in de toekomst, uit angst voor het ontvangen van een soortgelijke straf.

Een voorbeeld van algemene afschrikking is de “perp walk”. De “perp walk” is de handeling waarbij een dader een politiebureau, gerechtsgebouw of politieauto in- of uitloopt, uitsluitend ten bate van de media en om de dader, of “perp” (dader), te vernederen. Dit is het loopje dat meestal op het nieuws te zien is als de presentator verslag doet van het incident. Een dader kan zijn hoofd in schaamte laten hangen of zijn gezicht in zijn jas verbergen in een poging te voorkomen dat de camera’s zijn gezicht volledig kunnen vastleggen.

Incapacitation

Incapacitation is, volgens sommigen, een variatie op specifieke afschrikking. Incapacitatie is minder gericht op het rehabiliteren van de persoon die het misdrijf heeft gepleegd, en meer op het ontnemen van zijn vermogen om in de toekomst nog een misdrijf te plegen. Terwijl kortere gevangenisstraffen worden gegeven om een dader specifiek af te schrikken, in de hoop dat hij zal leren om in de toekomst geen misdaad meer te plegen, worden langere gevangenisstraffen gegeven om de persoon onbekwaam te maken. Dit type straf ontneemt die specifieke persoon de mogelijkheid om misdaden te plegen tegen het grote publiek, door hem opgesloten te houden.

Voorbeeld:

Roland steekt vuurwerk af in een gebied waar dat verboden is, en ontsteekt per ongeluk een grasbrand. Roland wordt veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf als specifiek afschrikmiddel, om hem te ontmoedigen dat ooit nog eens te doen.

In een andere stad wordt Max berecht voor een reeks brandstichtingen, waarbij vier gebouwen werden verwoest en drie mensen ernstig gewond raakten. Tijdens de rechtszaak toont de aanklager aan dat Max al sinds zijn tienerjaren brand stichtte. Hij wordt veroordeeld tot 15-25 jaar gevangenisstraf. Dit is een zware straf voor een ernstig misdrijf – maar het is ook bedoeld als een middel om Max uit de buurt van het publiek te houden, om hen te beschermen tegen zijn gevaarlijke neiging tot brandstichting.

Marginale afschrikking

Marginale afschrikking verwijst naar het idee dat een ernstig misdrijf een even zware straf zou moeten krijgen, en dat een minder zwaar misdrijf een minder zware straf zou moeten krijgen. Verder zou een reeks misdaden een zwaardere straf moeten krijgen dan een enkele misdaad. Als bijvoorbeeld een overval die zonder geweld wordt gepleegd op dezelfde manier wordt bestraft als een overval waarbij een moord wordt gepleegd, dan zou een overvaller kunnen besluiten zijn slachtoffers te doden om te voorkomen dat zij een getuigenis afleggen tijdens een strafproces dat hem uiteindelijk zou veroordelen.

Marginal deterrence is bedoeld om een misdadiger ervan te weerhouden meerdere misdrijven te plegen. Zonder afschrikking kan een dader het eerste misdrijf plegen en vervolgens nog meer misdrijven plegen – zoals het afpersen van de politie – om het eerste misdrijf te verdoezelen.

Algemene afschrikkingstheorie

De algemene afschrikkingstheorie is gebaseerd op het idee dat het publiek kan worden ontmoedigd om misdrijven te plegen door in te spelen op hun angsten. Mensen zijn bang om de wet te overtreden omdat ze bang zijn voor de gevolgen die ze daarvan zullen ondervinden. Meer specifiek, wanneer een voorbeeld wordt gesteld van iemand die een misdaad heeft begaan, zullen degenen die vrezen een soortgelijke straf te krijgen, worden ontmoedigd om die misdaad, of enige andere, in de toekomst te begaan. Dit is de algemene afschrikkingstheorie in een notendop.

Een voorbeeld van algemene afschrikking is de verplichte intrekking van het rijbewijs bij herhaalde DWI (rijden onder invloed) overtredingen. Hier is een rechter niet in staat om de straf te veranderen, en dus wordt het rijbewijs van de overtreder automatisch afgenomen nadat hij herhaaldelijk de wet heeft overtreden. De algemene afschrikkingstheorie hier stelt dat, als het grote publiek zich ervan bewust is dat hun rijbewijs zal worden ingetrokken na meerdere veroordelingen voor rijden onder invloed, zij minder geneigd zullen zijn de wet te overtreden en zo’n straf te ondergaan.

Specifieke afschrikking

Specifieke afschrikking richt zich meer op het individu dat het misdrijf heeft gepleegd, dan op het misdrijf zelf. Het doel van specifieke afschrikking is de betrokkene te ontmoedigen om in de toekomst opnieuw een misdrijf te plegen. Wanneer het aankomt op het veroordelen van een individu, zal een rechter idealiter een straf opleggen die de doelen van zowel specifieke afschrikking als algemene afschrikking zal bereiken. Op die manier zal de straf niet alleen het individu ontmoedigen om in de toekomst een ander misdrijf te plegen, maar het zal ook anderen ontmoedigen om hetzelfde of een soortgelijk misdrijf te plegen.

Sancties voor zowel algemene als specifieke afschrikking kunnen boetes, gevangenisstraffen, of beide omvatten. Twee factoren in het bijzonder kunnen voorspellen hoe effectief de straf zal zijn bij het afschrikken van toekomstige misdrijven:

• De zwaarte van de straf
• De zekerheid dat een individu daadwerkelijk zal worden gestraft voor zijn daden

Voorbeeld:

Roger neemt een aantal slechte beslissingen bij het beleggen van het geld van zijn vrienden, en wordt uiteindelijk beschuldigd van handel met voorkennis nadat hij een van zijn vrienden een “tip” heeft gegeven, of informatie die niet openbaar was. Dit is illegaal omdat het een investeerder een voordeel geeft ten opzichte van de andere investeerders die ook van die informatie hadden kunnen profiteren.

Roger wordt veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf voor zijn gedrag. Niet alleen is het veilig om aan te nemen dat Roger nooit meer zal deelnemen aan handel met voorkennis nadat hij zo’n straf heeft gekregen, maar degenen die Rogers verhaal in het nieuws horen, zullen ook worden afgeschrikt om in de toekomst hetzelfde of een soortgelijk misdrijf te plegen.

Retributivisme

Retributivisme is een ander idee van straffen dan dat van de afschrikkingstheorie. Retributivisme is bedoeld om een straf toe te kennen die “past” bij de gepleegde misdaad. Bijvoorbeeld, als een overtreder een jaar gevangenisstraf krijgt voor een vluchtmisdrijf waarbij de andere bestuurder gewond raakte, dan zal hij ontmoedigd worden om dat misdrijf ooit nog te plegen. Bovendien kan een jaar gevangenisstraf als een passende straf worden beschouwd, gezien de aard van het misdrijf. Terwijl afschrikking erop gericht is mensen te ontmoedigen om de wet te overtreden, is het retributivisme erop gericht hen te straffen voor hun misdaden. Bij het retributivisme is de overtuiging dat de beste reactie op crimineel gedrag een passende straf is.

Voorbeeld van algemene afschrikking in verband met de three strikes law

Een voorbeeld van algemene afschrikking in een rechtszaak deed zich voor op 12 maart 2000, toen Gary Ewing werd gearresteerd nadat hij drie golfclubs had gestolen van een golfbaan in Los Angeles, Californië. Elke gestolen golfclub was ongeveer $400 waard. Bij zijn arrestatie was Ewing voorwaardelijk vrijgelaten van een negenjarige gevangenisstraf voor eerdere veroordelingen wegens misdrijven, waaronder drie inbraken en een overval.

De staat Californië hanteert de zogenaamde “three strikes law”, die is ingesteld in de geest van algemene afschrikking. Onder de three strikes wet, verdient een derde misdrijf veroordeling een automatische gevangenisstraf van 25 jaar tot levenslang. Dit zou voldoende moeten zijn om iemand af te schrikken voor een derde veroordeling. Echter, dat was niet het geval voor de heer Ewing.

Ewing werd uiteindelijk veroordeeld voor misdrijf grote diefstal voor de golfclub incident. Terwijl hij werd veroordeeld, vroeg Ewing of zijn veroordeling kon worden teruggebracht tot een misdrijf in overeenstemming met de Californische wet, die een rechter toestaat om discretie te gebruiken bij het opleggen van een straf. De rechter wees Ewing’s verzoek af en veroordeelde hem onder de auspiciën van de three strikes law.

Ewing ging in beroep tegen zijn veroordeling, waarbij hij aanvoerde dat 25 jaar tot levenslang in flagrante inconsistentie was met de misdaad die hij had begaan. Hij voerde verder aan dat zijn veroordeling in strijd was met het Achtste Amendement van de Amerikaanse grondwet met betrekking tot de bescherming tegen wrede en ongebruikelijke straffen. Het hof van beroep verwierp dit argument, en het Hooggerechtshof van Californië weigerde de zaak van Ewing te horen. Ewing diende een verzoekschrift in bij het U.S. Supreme Court, dat er uiteindelijk mee instemde de zaak te horen. Het Hof werd toen belast met de taak om te beslissen of Ewing’s straf in feite het Achtste Amendement van de Grondwet schond.

Uiteindelijk besloot het Hof in een 5-4 beslissing dat nee, dat deed het niet. Het Hof concludeerde dat de lange criminele geschiedenis van Ewing zijn veroordeling rechtvaardigde, en dat het Hof eerder in een andere zaak had geoordeeld dat een levenslange gevangenisstraf met de mogelijkheid van voorwaardelijke vrijlating wel degelijk geldig was voor een reeks van drie veroordelingen wegens misdrijven (de “three strikes” wet). Het Hof schreef in het bijzonder dat de straf van Ewing een “rationeel wetgevend oordeel” weerspiegelde en dat deze “gerechtvaardigd was door het belang van de openbare veiligheid van de staat om recidiverende misdadigers uit te schakelen en af te schrikken.”

Gerelateerde juridische termen en kwesties

• Felony – Een misdrijf, vaak met geweld, dat als ernstiger wordt beschouwd dan een overtreding. Op misdrijven die onder het misdrijf vallen, staat gewoonlijk een gevangenisstraf van meer dan een jaar.
• Voorwaardelijke vrijlating – De vrijlating van een gevangene, tijdelijk of permanent, vóór het einde van zijn gevangenisstraf, op voorwaarde dat hij zich bij zijn vrijlating goed gedraagt.