Er bestaat een oude discussie over wat er werkelijk is gebeurd toen Bruce Lee vocht met Wong Jack Man, een zeer bekwame, Chinese vechtsporter die in de jaren zestig in Californië woonde. Terwijl Lee in 1964 in hetzelfde gebied woonde, waren de twee verwikkeld in een gevecht waar slechts een paar toeschouwers op afkwamen. Dat gevecht, en de gebeurtenissen eromheen, werden legendarisch.
Lang voordat hij een kung fu TV en filmster werd, ontwikkelde Bruce Lee in Californië een reputatie voor zijn vaardigheden in vechtsporten. Terwijl hij probeerde carrière te maken als vechtsporter en als acteur, raakte Lee bevriend met talrijke Hollywood beroemdheden zoals Steve McQueen en James Coburn. Gedurende deze jaren besteedde hij veel tijd aan het onderwijzen van kung fu aan anderen, en ook sparede hij met vechtsport kampioenen zoals Chuck Norris en Joe Lewis. Lee stond bekend om het delen van zijn kennis en ervaring met iedereen die wilde leren, ongeacht ras. Hij hielp zijn doel te bereiken van het verspreiden en populariseren van kung fu door het openen van martial arts scholen in het gebied.
Deze activiteiten in Californië leidden uiteindelijk tot wat zonder twijfel Lee’s meest besproken real-life gevecht is, dat was tegen een man genaamd Wong Jack Man. Een gefictionaliseerde versie ervan werd afgebeeld in 2015’s Birth of the Dragon. In de film vochten ze tot een patstelling en moesten ze een team vormen tegen een gemeenschappelijke vijand. Dit verhaal vertoonde echter weinig gelijkenis met wat er in het echte leven gebeurde. Hier is waarom het zo omstreden was, hoe het begon, en de verschillende verslagen over de afloop van het gevecht.
Waarom Bruce Lee vocht tegen Wong Jack Man
Volgens sommige verslagen veroorzaakte Lee’s vastberadenheid om kung fu te onderwijzen aan niet-Chinezen een groot conflict met belangrijke figuren in de Chinese gemeenschap. Bruce Lee’s vrouw, Linda Lee Caldwell, beschrijft de opzet van het gevecht in haar boek, Bruce Lee: The Man Only I Know. Er werd gezegd dat de Chinese tegenstand tegen zijn manier van doen zo groot was dat toen Lee weigerde te stoppen met wat hij deed, zij één van hun topvechters, Wong Jack Man, stuurden om het tegen Lee op te nemen in een één-op-één gevecht in 1964. Bruce Lee, die toen 24 was, was al behoorlijk bedreven in Wing Chun, dat hij van Ip Man had geleerd, terwijl Wong een 23-jarige expert was in drie traditionele stijlen van kung fu: Xing Yi Quan, Noord Shaolin, en Tai Chi. Wat ze zouden hebben afgesproken was dat als Lee zou verliezen, hij zijn school voorgoed zou sluiten. Maar als hij won, mocht hij doorgaan zoals hij wilde en iedereen kung fu onderwijzen.
Wong, aan de andere kant, heeft volgehouden dat hij Lee bevocht vanwege een uitdaging die Lee had gedaan aan Chinese kung fu meesters. Blijkbaar had Lee een martial arts voorstelling gegeven in een theater in San Francisco, en daarna een uitdaging gegeven aan vechters die dachten dat ze hem konden verslaan. Er werd ook gezegd dat hij geringschattende opmerkingen maakte over noordelijke Shaolin-kicks. Wong was er niet bij, maar hij was naar verluidt woedend toen hij het hoorde. Hij beweert ook dat hij nooit wilde dat Lee zou stoppen met het onderwijzen van kung fu aan niet-Chinezen omdat hij daar nooit een probleem mee had.
William Chen’s Account of The Bruce Lee vs. Wong Jack Man Fight
Er waren maar een paar mensen aanwezig toen het gevecht plaatsvond, en er zijn verschillende versies van wat er gebeurde toen de twee op elkaar stootten. Een van de toeschouwers, Tai Chi-meester William Chen, zei dat het gevecht – dat ongeveer 20-25 minuten duurde – geen definitieve winnaar had. Hij beschreef de uitkomst als een gelijkspel, maar merkte op dat Wong zich hield aan een belofte die hij voor het gevecht had gedaan om zijn Noordelijke Shaolin trappen niet te gebruiken, omdat hij die te gevaarlijk vond. Chen heeft verklaard dat Wong weliswaar moeite had om enkele van Lee’s aanvallen af te weren, maar dat hij het gebruik van zijn kenmerkende trappen vermeed.
Bruce Lee claimt overwinning op Wong Jack Man
Dat is totaal iets anders dan het verhaal dat door Caldwell werd verteld. Volgens haar was Lee meteen in het voordeel tegen Wong, wiens traditionele aanpak niet goed overeind bleef tegen Lee’s snelle stoten. In tegenstelling tot Wong was Lee tegen traditionele kung fu omdat hij vond dat het te beperkend was. Hij was een groot voorstander van het combineren van stijlen en bewegingen voor een meer praktische manier van vechten.
De mensen die met hem meekwamen probeerden het gevecht te stoppen toen ze zagen hoe slecht het met Wong ging. Uiteindelijk probeerde Wong te ontsnappen, maar Lee liet hem niet ontsnappen, en viel hem aan totdat zijn tegenstander toegaf. Caldwell zegt dat Lee hem in minder dan drie minuten had verslagen. Ze gaf wel toe dat Lee enkele moeilijkheden had om hem te verslaan. Lee bezeerde zijn hand in een gevecht met Wong, en het was vanwege dit gevecht dat hij zich afkeerde van Wing Chun kung fu. Dit relaas vertoont sterke overeenkomsten met de opmerkingen die Lee tegen de pers maakte over een gevecht dat hij won van een “kung fu cat”, die hij moest opjagen. Velen dachten dat Lee’s opmerkingen over Wong gingen. Wong zelf kreeg deze indruk ook, en dit zette hem ertoe aan zijn eigen versie van de gebeurtenis te geven.
Wat Wong Jack Man zegt over het Bruce Lee gevecht
Wong zegt dat toen ze elkaar benaderden, Lee een vriendelijke handdruk veinsde om een goedkope stoot in de ogen te scoren. Volgens Wong escaleerde de situatie vanaf dat moment, waarbij Lee talloze aanvallen uitvoerde met het doel te doden. Wong zei dat hij echt het gevoel had dat Lee van plan was hem te doden. In zijn beschrijving van Lee’s meedogenloze aanval, vergeleek hij de martial arts icoon met een “dolle stier”. Wong was bang dat hij hem zou moeten doden, maar het gevecht eindigde door Lee’s vermoeidheid. In tegenstelling tot wat Chen zei, beweerde Wong dat het gevecht meer dan 20 minuten duurde.
In de nasleep zou Lee tegen Wong hebben gezegd dat geen van beiden openlijk over het gevecht mocht praten, omdat dat alleen maar tot discussie zou leiden over wie er echt had gewonnen. Wong stemde hier aanvankelijk mee in, maar hij werd naar eigen zeggen later boos toen hij ontdekte dat hij als verliezer werd afgeschilderd. Daarop daagde Wong Lee in het openbaar uit in een krant in San Francisco, zodat hij zich kon bewijzen. Lee ging hier echter nooit op in en een tweede gevecht heeft nooit plaatsgevonden. Jammer genoeg maken de vele verschillen tussen alle verhalen het moeilijk om te bepalen wat er werkelijk gebeurde. Sommigen menen dat het feit dat Bruce Lee les bleef geven aan niet-Chinezen na het Wong Jack Man gevecht betekent dat Lee gewonnen moet hebben, maar dat is nauwelijks bewijs, gezien het feit dat zelfs de redenen en omstandigheden van het gevecht betwist worden. Toch kan men het erover eens zijn dat wat er die dag in 1964 gebeurde, Bruce Lee’s grootste en meest controversiële gevecht was.
