Abstract
Complex regionaal pijnsyndroom is een chronische pijnaandoening die wordt gekenmerkt door autonome en ontstekingskenmerken. Het komt acuut voor bij ongeveer 7% van de patiënten die ledemaatfracturen, ledemaatoperaties of andere verwondingen hebben. Veel gevallen verdwijnen binnen het eerste jaar, met een kleinere subset die overgaat naar de chronische vorm. Deze overgang gaat vaak gepaard met een verandering van “warm complex regionaal pijnsyndroom”, waarbij de ontstekingskenmerken overheersen, naar “koud complex regionaal pijnsyndroom” waarbij de autonome kenmerken overheersen. Er lijken meerdere perifere en centrale mechanismen bij betrokken te zijn, waarvan de relatieve bijdragen per individu en in de loop van de tijd kunnen verschillen. Mogelijke bijdragen zijn perifere en centrale sensibilisatie, autonome veranderingen en sympatho-afferente koppeling, ontstekings- en immuunveranderingen, hersenveranderingen, en genetische en psychologische factoren. De diagnose van het syndroom wordt uitsluitend gesteld op basis van klinische tekenen en symptomen. Doeltreffende behandeling van de chronische vorm van het syndroom is vaak een uitdaging. Er zijn maar weinig gerandomiseerde gecontroleerde trials van hoge kwaliteit beschikbaar die de werkzaamheid van de meest gebruikte interventies ondersteunen. Reviews van beschikbare gerandomiseerde trials suggereren dat fysische en ergotherapie (inclusief graded motor imagery en spiegeltherapie), bisfosfonaten, calcitonine, subanesthetische intraveneuze ketamine, vrije radicalenvangers, orale corticosteroïden, en ruggenmergstimulatie effectieve behandelingen kunnen zijn. Multidisciplinaire klinische zorg, waarbij functioneel gerichte therapieën centraal staan, wordt aanbevolen. Andere interventies worden gebruikt om de betrokkenheid bij functionele therapieën te vergemakkelijken en de kwaliteit van leven te verbeteren.