Dreamcatcher is het 44e boek gepubliceerd door Stephen King; het was zijn 36e roman, en de 30e onder zijn eigen naam. Het boek werd uitgebracht door Scribner op 20 maart 2001.
Plot Samenvatting
Dreamcatcher speelt zich af bij het fictieve stadje Derry, Maine. Het is het verhaal van vier levenslange vrienden: Gary Ambrose “Jonesy” Jones, Pete Moore, Joe “Beaver” Clarendon en Henry Devlin, die Douglas “Duddits” Cavell, een jonge tiener met het syndroom van Down, redden van een groep sadistische pestkoppen. De vier vrienden groeien op en gaan weg van Duddits, maar behouden een hechte band met elkaar, delen herinneringen aan Duddits en hun goede tijden samen. Ieder heeft zijn eigen problemen: Bever is verschrikkelijk in relaties, Pete is een alcoholist, Henry is suïcidaal (onbekend voor zijn vrienden), en Jonesy stierf bijna aan een ernstig auto-ongeluk van toen hij in het open verkeer liep, nadat hij een visioen had gezien van Duddits die naar hem riep.
De vier gaan elk jaar samen op jacht, en zijn van plan om Duddits te bezoeken bij hun terugkeer van dit jaar naar de Hole-in-the-Wall (een hut in het bos). Tijdens de tocht vindt Jonesy een gedesoriënteerde en delirante vreemdeling die tijdens een sneeuwstorm door het bos zwerft en over lichten in de lucht praat. De man vertoont dyspepsie en extreem vieze winderigheid, maar beweert dat deze het gevolg zijn van het eten van bessen en korstmossen terwijl hij verdwaald was; hij heeft een roodachtige verkleuring op zijn gezicht, die hij afdoet als een allergische huiduitslag. Beaver en Jonesy zien grote aantallen dieren, allemaal met een soortgelijke roodachtige verkleuring, migreren.
Henry en Pete, terugrijdend naar de hut, verliezen de controle over de auto en crashen bij het ontwijken van een vrouw die op de weg zit. Pete raakt gewond aan zijn been, maar Henry blijft ongedeerd. Ze benaderen de vrouw, die mompelt over lichten, de man noemt die Jonesy heeft gevonden, en dezelfde smerige winderigheid en boeren laat zien. Henry en Pete slepen haar naar een veilige open plek; Henry gaat hulp zoeken en zegt Pete bij de vrouw te blijven en niet terug te gaan naar de auto voor het bier.
Beaver trekt de aandacht van reddingswerkers in helikopters, en krijgt te horen dat het hele gebied onder quarantaine is geplaatst. De quarantaine van het leger staat onder leiding van kolonel Abraham Kurtz.
Bij terugkomst in de hut vinden Bever en Jonesey de man dood op het toilet, en de vloer bedekt met zijn bloed. Ze horen het toiletwater spetteren; Bever gaat op het toiletdeksel zitten, waardoor er iets in vast komt te zitten. Jonesy haast zich naar de garage om duct tape te vinden om het toilet af te sluiten, terwijl Bever het deksel met zijn lichaamsgewicht naar beneden houdt; het wezen dat binnen gevangen zit blijft proberen te ontsnappen. Bever heeft de nerveuze gewoonte op tandenstokers te kauwen; als hij er een uit zijn zak probeert te halen, slaat het wezen op de zitting en Bever morst alle tandenstokers op de met bloed bedekte vloer. Eén tandenstoker landt op een schone tegel, en Bever bukt zich om hem op te rapen. Het gevangen wezen slaat op het deksel van binnenuit het toilet; Bever verliest zijn evenwicht en valt op de grond, waardoor het wezen wordt bevrijd, dat hem vervolgens aanvalt.
De verloren man, zijn jachtgezel de vrouw, en de op hol geslagen dieren hebben allemaal vergelijkbare symptomen, veroorzaakt door infectie met een buitenaards macro-virus. Legerwetenschappers noemden dit The Ripley, naar de hoofdrolspeelster uit de Alien-serie, mede vanwege de extreme weerbaarheid tegen vernietiging. De vrienden ontdekken dat het eten of inademen van de rode schimmel ervoor zorgt dat grote wormachtige aliens, byrum genaamd (afgeleid van de naam van de buitenaardse schimmel, byrus), de gastheer teisteren. Byrum zijn rode, lamprei-achtige wezens met meerdere rijen vlijmscherpe tanden; een tweede vorm van byrus groeit op open wonden en slijmvliezen. Wanneer een plaag voldoende is gevestigd, ontwikkelt de gastheer een vorm van telepathie met andere geïnfecteerde personen. De vrienden noemen de byrum “poepwezel” omdat hij het lichaam verlaat via de anus, waardoor de gastheer wordt gedood.
Byrum zijn zeer agressief en zijn, hoewel klein, meer dan in staat om een mens te doden. De byrum rijpt tot een vorm die Grijs wordt genoemd; in hun normale omgeving zouden ze een symbiotische relatie met hun gastheer onderhouden, maar de koude omgeving zorgt ervoor dat ze slecht reageren en hun aardse gastheren doden. Eenmaal buiten de gastheer sterven ze snel in de kou, net als de byrus schimmel.
Kolonel Kurtz verklaart dat de Grijzen in de afgelopen eeuw verschillende malen hebben geprobeerd de aarde aan te vallen en in hun macht te krijgen, maar hebben gefaald. Deze keer bevinden de Grijzen zich buiten een neergestort ruimteschip en zenden radioberichten uit waarin staat dat ze in vrede komen en hulpeloos zijn, om te proberen het leger om de tuin te leiden. Verscheidene helikopters worden erop uit gestuurd om de Grijzen uit te roeien; zij slagen er grotendeels in, maar veel van de soldaten worden bij de aanval blootgesteld aan de byrus. Ondertussen worden alle mensen in het gebied die door de byrus schimmel zijn aangetast door het leger opgepakt, met de bedoeling dat ze later zullen worden geëxecuteerd.
Jonesy keert terug naar de badkamer, om te ontdekken dat Bever wordt gedood door de byrum. Bever gebruikt zijn laatste krachten om de byrum vast te houden en te voorkomen dat hij Jonesy aanvalt, die de deur sluit en op slot doet. De byrum begint door de deur te breken, en een van de ontsnapte Grijzen verschijnt achter Jonesy, neemt zijn lichaam over en bestuurt het – met moeite, omdat het menselijke lichaam zo anders is dan het zijne. Terug in Derry, huilt en schreeuwt hun jeugdvriend, Duddits, tegen zijn moeder: “Bever is dood! Beaver’s dead!”
Pete, die naar de auto was teruggekeerd voor het bier, gaat terug naar de vrouw, maar vindt haar dood; de strontwezel is uit haar lichaam ontsnapt en valt Pete aan, die hem verslaat door hem in het vuur te gooien dat zij voor de warmte hadden gemaakt. Zijn gevecht met de byrum stelt hem bloot aan de byrusschimmel, die zijn lichaam begint te bedekken. Henry gaat ondertussen naar Hole-in-the-Wall, en ontdekt dat Jonesy is overgenomen door de alien, Mr Grey. Mr. Grey gebruikt Jonesy’s lichaam om te vertrekken op een sneeuwscooter. In het huis vindt Henry in de slaapkamer het dode lichaam van Bever en de strontworm die hem vermoord heeft. De wezel is zwak van de kou; Henry schiet hem neer en verbrandt een legsel eieren dat hij had gelegd. Henry vertrekt om hulp te zoeken, maar wordt gevangen genomen door het leger en in quarantaine geplaatst.
Flashbacks naar hun kindertijd onthullen dat elke man een zekere mate van telepathie heeft opgedaan door in contact te zijn met Duddits, die speciale krachten heeft. Door hun vriendschap en Duddits’ krachten vinden ze een vermist meisje, gevangen door een val in een gat.
Jonesy vecht tegen Mr. Grey in zijn geest, waarbij hij zijn herinneringen aan Derry en Duddits steelt en vergrendelt voor Mr. Grey. Terwijl Mr. Grey de touwtjes in handen heeft, ziet Jonesy alles gebeuren, maar kan hij niets doen. Pete vindt Jonesy/Mr. Grey die hem dwingt de leiding te nemen en hem naar Derry te begeleiden, waarna Mr. Grey de Byrus-schimmel laat insnoeren en Pete doodt.
Henry overtuigt legerofficier Owen Underhill om hem te helpen, waarbij hij diepe herinneringen aan de man onthult door de telepathie die hij van Duddits heeft opgedaan. Henry vertelt Underhill over Jonesy, dat hij denkt dat de alien van plan is de watervoorziening van de stad te besmetten met byrus, en dat kou dodelijk is voor de byrus, daarom hoeven besmette mensen niet te worden geëxecuteerd. Ze vormen een plan.
Henry communiceert telepathisch met de door byrus geïnfecteerde gevangenen, en laat hen zien dat het leger van plan is hen te executeren. Ze raken in paniek en komen in opstand; velen worden gedood bij een vluchtpoging, maar de meesten vluchten het bos in. Kurtz ontdekt het plan van Henry en Underhill; hij verzamelt een paar van zijn mannen, en een met een byrum besmette officier, en achtervolgt Henry en de “schurkachtige” officier Underhill.
Mr. Grey raakt de weg kwijt in de stad, oude herinneringen volgend in plaats van de nieuwe die Jonesy heeft gestolen. Mr. Grey was van plan de watervoorziening van Derry te besmetten via de Derry Standpipe, niet wetende dat de Standpipe was verwoest door de overstroming in 1985. Mr. Grey wordt uiteindelijk zwak van de honger, niet herkennend wat het is; Jonesy leidt hem naar een eethuis om tijd te winnen.
Henry en Underhill gaan op weg naar Duddits, omdat Henry gelooft dat hij de enige hoop is om Mr. Grey te verslaan; ze vinden Duddits al ingepakt en klaar om te gaan, want hij wist dat ze kwamen. Duddits is erg ziek door leukemie; zijn moeder wil hem niet laten gaan, maar ze accepteert dat Duddits zijn vrienden moet helpen, en dat hij veel gelukkiger zou sterven in hun gezelschap dan alleen in zijn kamer.
Mr. Grey komt uiteindelijk bij de watervoorziening van verschillende steden in het gebied; Henry en Duddits confronteren hem. Duddits gebruikt zijn krachten om Henry en Jonesy naar een plaats te dwingen waar Mr. Grey, binnenin Jonesy, kwetsbaar zal zijn; hij en Henry doden Mr. Grey. Als Henry en Jonesy terugkeren naar hun oorspronkelijke lichamen ontdekken ze dat Duddits is overleden aan de combinatie van overmatig gebruik van zijn krachten en leukemie. Buiten vindt Kurtz Underhill en ze worden beiden gedood. De byrum van de besmette officier ontsnapt maar sterft in het vuur. De laatste van de buitenaardse byrus op aarde sterft.
Verbanden met andere Stephen King-verhalen
Een deel van de roman speelt zich af in Derry, een fictief stadje dat ook in andere werken van King voorkomt. Een plaquette gewijd aan de Losers Club en graffiti met de tekst “PENNYWISE LIVES” zijn directe verwijzingen naar een van deze verhalen, de roman It. Jonesy vertelt Mr. Gray ook dat de moorden in Derry zijn gepleegd door een psychopaat die zich graag verkleedde als clown. In beide romans gaat het om een groep jonge vrienden die zich moeten verenigen om een macht van het grote kwaad te verslaan. De belangrijkste slagzin van de vriendengroep is ‘SSDD’ (same shit, different day) – een uitdrukking die al vroeg door Red werd gebruikt in de film van The Shawshank Redemption.
Er zijn ook een paar verbanden met de Donkere Toren-reeks; omdat dit King’s “meesteruniversum” is, is het vaak het medium waardoor verbanden worden gelegd tussen King’s romans: Als kind woonde Duddits op 19 Maple Lane, en het rugbytrui-nummer van zijn kwelgeest Richie Grenadeau (van wie Henry, Jonesy, Beaver en Pete hem gered hebben) is ook 19, en staat op Richie’s shirt en op het Derry Tigers shirt dat Richie en zijn vrienden van Duddits scheurden op de parkeerplaats. Het getal 19 is van grote numerologische betekenis in zowel de Donkere Toren serie als het hele Stephen King universum. Ook de straat waar Duddits als volwassene met zijn moeder woont, heet Dearborn. In de Donkere Toren 4 is Roland’s aangenomen naam William Dearborn. Een ander hoofdpersonage uit de Donkere Toren serie, Eddie, heeft een broer die Henry heet – een hoofdpersonage in deze roman. De regel, “o lost, a stone, a rose, an unfound door,” komt zowel in Dreamcatcher als in The Dark Tower voor. Het versterken van andermans “speciale krachten”, zoals wat Duddits doet, is iets wat voorkomt in de Donkere Toren boek 7 van Ted Brautigan.
De achternaam van een personage wordt op een gegeven moment verward met Henreid. De naam behoort eigenlijk toe aan Lloyd Henreid uit Stephen King’s roman The Stand.
Adaptatie
Het verhaal werd bewerkt tot een slecht ontvangen film in 2003, ondanks een zeer geprezen ensemble cast.
Audioboek
Het audioboek van Dreamcatcher wordt voorgelezen door Jeffrey DeMunn, een acteur die in vier film-/televisieverfilmingen van het werk van Stephen King heeft gespeeld (misschien wel de meeste van alle acteurs naast King zelf): Dan Miller in The Mist, Henry Terwilliger in The Green Mile, Robbie Beals in Storm of the Century, en Andy Dufresne’s officier van justitie in The Shawshank Redemption.