Philip Kosloski – gepubliceerd op 08/03/17
Wanneer ze alle drie de soutane dragen, kan het verwarrend worden.
buiten de liturgie hebben de geestelijken verschillende mogelijkheden om zich te kleden. Bij informele gelegenheden dragen de meesten een eenvoudig zwart hemd met een witte romeinse kraag.
Bij formelere gelegenheden, of bij een wandeling over het Sint Pietersplein in Rome, kunnen bisschoppen, kardinalen en monseigneurs een soutane dragen die past bij hun ambt. Hun soutanes hebben verschillende kleuren, maar zijn van veraf niet gemakkelijk te onderscheiden. Nog moeilijker is het wanneer deze functionarissen een zwarte toog dragen waarvan alleen de biezen en de sjerp een andere kleur hebben.
Hier volgt een korte gids om te helpen elke kleur en zijn symboliek te identificeren.
Lees meer: Een toog: Werkkleding, geen rokkostuum
Monsigneur
De paus was al vele eeuwen gewend eretitels toe te kennen aan priesters binnen zijn pauselijk hof. Er waren talrijke eretitels, meestal alleen gegeven aan priesters die nauw samenwerkten met de Heilige Vader in Rome. Deze titel werd in de loop der tijd uitgebreid en gegeven aan priesters buiten Rome door aanbeveling van een bisschop, maar werd onlangs weer beperkt door paus Franciscus, waarmee hij terugkeerde naar de oudere praktijk.
Als leden van het Pauselijk Hof dragen monseigneurs de kleur paars. Gewoonlijk hebben monseigneurs geen zucchetto (de schedelkap) of borstkruis, wat hen onderscheidt van bisschoppen en kardinalen.
De kleur paars (die dichter bij magenta ligt) hield verband met de traditie in het Romeinse rijk om nieuwe hoogwaardigheidsbekleders met een paarse toga te tooien. In de middeleeuwse heraldiek symboliseerde de kleur rechtvaardigheid, vorstelijke majesteit en soevereiniteit.
Bisschop
Voor het grootste deel van de kerkgeschiedenis was groen de kleur voor bisschoppen. Deze kleur is nog steeds te zien op het traditionele wapenschild dat elke bisschop bij zijn verkiezing kiest. In de 16e eeuw werd echter overgeschakeld op “amarantrood”, zo genoemd naar de kleur van de amarantbloem. In de praktijk lijkt het meer op de kleur fuschia.
Omdat het een kleur is die lijkt op paars, heeft het een symbolische waarde die wijst op de taak van de bisschop om zijn plaatselijke diocees te besturen.
Naast de kleur zijn bisschoppen die hun toog dragen te herkennen aan hun zucchetto in dezelfde kleur en het borstkruis dat over hun borst hangt.
Lees meer: Dit is waarom bisschoppen zoveel hoeden dragen
Kardinaal
De technische naam voor de kleur die kardinalen dragen is “scharlakenrood”. Deze kleur onderscheidt hen als leden van het college van kardinalen en als “prins” van de Kerk.
Wanneer de paus de biretta (een hoed met 3 of 4 stijve hoeken, gedragen als onderdeel van de liturgische kleding) op het hoofd van de kardinaal plaatst, zegt hij: “(Dit is) scharlakenrood als teken van de waardigheid van het kardinaalschap, ten teken van uw bereidheid om met moed te handelen, zelfs tot het vergieten van uw bloed, voor de vermeerdering van het christelijk geloof, voor de vrede en rust van het volk van God en voor de vrijheid en groei van de Heilige Roomse Kerk.”
Interessant is dat de vogel die in Noord-Amerika bekend staat als de “kardinaal” naar deze klasse van rooms-katholieke geestelijken is genoemd.
Lees meer: Wat is de witte sjaal die sommige bisschoppen dragen?