Ik was nog nooit zo geïntrigeerd geweest door de fijne kneepjes van de anatomie van insecten, totdat we er tijdens de les eens goed naar keken. Toevallig konden mijn partner en ik tijdens de verkenningssessie van het practicum buiten, na het in elkaar zetten van de vouwkijker, een mier vangen en op een dia bekijken. Nadat ik eerst een beetje ontzag had gekregen omdat ik voor het eerst zoveel details kon zien van zo’n relatief klein schepsel, bekeek ik zorgvuldig de verschillende delen van de mier.
Toen ik bij het achterlijf kwam, besefte ik dat ik behalve één grote donkere zak geen orgaanachtige dingen kon zien. Ik kon echter wel heel dunne draderige structuren zien die zich over het hele abdomen uitstrekten. Dit maakte me nieuwsgierig: hoe vervullen mieren de essentiële functie van het ademhalen?
Na wat onderzoek te hebben gedaan, kwam ik erachter dat de draderige structuren inderdaad iets te maken hadden met het ademhalen. Mieren hebben een interessant ademhalingssysteem dat bestaat uit spiracles (kleine openingen aan de buitenkant van het exoskelet die het transport van zuurstof naar binnen en kooldioxide uit mogelijk maken) en trachea (de ademhalingskanalen door het hele lichaam). De spiracles zitten over het hele exoskelet van de mier en de tracheale buizen vertakken zich over het hele lichaam en vergemakkelijken de uitwisseling van gassen als dat nodig is.
Ik vond het zeer verhelderend in het besef dat er andere manieren van ademen zijn dan de longen van zoogdieren en de kieuwen van vissen. Ik ben benieuwd naar de andere soorten insecten en hun eigen ademhalingssystemen, of zouden die hetzelfde zijn?
door Joon Kee Park