Paaseiland beelden: mysterie achter hun locatie onthuld

De enorme stenen beelden van Paaseiland hebben ontdekkingsreizigers, onderzoekers en de rest van de wereld eeuwenlang betoverd, maar nu zeggen deskundigen dat ze een van de grootste mysteries hebben ontrafeld: waarom de beelden zijn waar ze zijn.

Onderzoekers zeggen dat ze de locaties van de megalithische platforms, of ahu, hebben geanalyseerd waarop veel van de beelden, bekend als moai, staan. Ook hebben ze locaties van de hulpbronnen van het eiland onderzocht, en ze hebben ontdekt dat de structuren meestal dicht bij zoetwaterbronnen worden gevonden.

“Wat belangrijk is, is dat het aantoont dat de standbeeldlocaties zelf geen vreemde rituele plek zijn – ze vertegenwoordigen ritueel in de zin dat ze een symbolische betekenis hebben, maar ze zijn geïntegreerd in het leven van de gemeenschap,” zei prof. Carl Lipo van de Binghamton-universiteit in New York, die co-auteur was van het onderzoek.

Op Paaseiland, of Rapa Nui, bevinden zich meer dan 300 megalithische platforms, die elk door een afzonderlijke gemeenschap kunnen zijn gemaakt. De eerste megalieten zouden in de 13e eeuw zijn gebouwd en er zijn er veel te vinden langs de kust.

Men denkt dat de monumenten voorouders voorstellen en verbonden waren met rituele activiteiten, en een brandpunt vormden voor gemeenschappen, maar de reden voor hun locatie was voorheen een mysterie. Volgens het team is het nieuwste onderzoek de eerste poging om dergelijke beweringen te onderzoeken.

Het team concentreerde zich op het oosten van het eiland, waar verschillende bronnen goed in kaart zijn gebracht, en bekeek de verspreiding van 93 megalithische platforms die werden gebouwd voordat Europese zeevaarders er in de 18e eeuw opdoken.

Nadat ze geen verband vonden met de nabijheid van gesteente dat werd gebruikt voor werktuigen of voor de monumenten, keken ze of de ahu’s werden gevonden in de buurt van andere belangrijke hulpbronnen: met stenen bezaaide tuinen waarin gewassen zoals zoete aardappelen werden verbouwd, plaatsen die verband hielden met de visvangst, en bronnen van zoet water.

Lipo zei dat hij in dit laatste geïnteresseerd raakte nadat hij en zijn collega’s begonnen uit te zoeken waar de bewoners van Rapa Nui hun drinkwater vandaan haalden. Het eiland heeft geen permanente stromen en er zijn weinig aanwijzingen dat de bewoners afhankelijk waren van de meren op het eiland.

Echter stroomt er zoet water door de grond in waterhoudende lagen, sijpelt het in grotten en komt het rond de kust naar boven. “Het is verbazingwekkend dat bij eb, als het water zakt, er plotseling op verschillende plaatsen aan de kust beekjes stromen die alleen maar zuiver zoet water bevatten,” zei Lipo. “Toen we op het eiland onderzoek deden, zagen we dat paarden uit de oceaan dronken. Historische verslagen onthullen dat eilandbewoners dit eerder brakke water dronken, terwijl studies suggereren dat ze ook putten maakten om drinkwater op te vangen.

De resultaten van het nieuwe onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Plos One, onthullen dat de nabijheid van zoetwaterlocaties de beste verklaring is voor de ahu-locaties – en verklaart waarom ze zowel in het binnenland als aan de kust opduiken.

“De uitzonderingen op de regel dat je aan de kust moet zijn waar water uitkomt, worden eigenlijk opgevangen door het feit dat daar ook water is – het wordt gevonden via grotlocaties,” zei Lipo, eraan toevoegend dat historische putten werden gevonden om sommige ahu-locaties te verklaren die blijkbaar geen zoet water hadden.

Lipo zei dat de resultaten overeenkwamen met de ervaringen van het team op het terrein. “Telkens als we enorme hoeveelheden zoet water zagen, zagen we reusachtige beelden,” zei hij. “Het was belachelijk voorspelbaar,” voegde hij eraan toe.

De resultaten, zei Lipo, waren logisch, omdat drinkwater essentieel is voor gemeenschappen en het onpraktisch is om kilometers te moeten lopen voor een snelle slok. “

Maar hij zegt dat de studie ook het idee versterkt dat gemeenschappen concurreerden en met elkaar samenwerkten door middel van het bouwen van monumenten, in tegenstelling tot het idee dat eilandbewoners dodelijk geweld pleegden om schaarse natuurlijke hulpbronnen – iets waar volgens Lipo weinig bewijs voor is. Het team onderzoekt nu of verschillende aspecten van de beelden, zoals hun grootte of andere kenmerken, in verband kunnen worden gebracht met de kwaliteit van de watervoorraden, wat een manier zou kunnen zijn waarop een gemeenschap een concurrentievoordeel kan laten zien aan andere groepen eilandbewoners.

En gemeenschap en samenwerking, benadrukt Lipo, waren cruciaal bij de bouw van de monumenten. “Alles wat je samenbrengt, maakt je sterker en stelt je in staat te overleven,’ zei hij. “Ik denk dat dat het geheim van Paaseiland is.”

Maar niet iedereen is het eens over de plaats van de beelden. Jo Anne Val Tilburg, een Paaseiland-deskundige van de Universiteit van Californië, Los Angeles, zei: “Het bestaan van zoetwaterbronnen in de buurt van de ahu’s aan de kust is bekend en was zeker belangrijk bij het Europese contact. Dergelijke bronnen zijn nu echter van ondergeschikt belang en zijn dat waarschijnlijk altijd geweest. Het is, naar mijn mening, hoogst onwaarschijnlijk dat deze bronnen van groot belang waren bij het lokaliseren van ahu tijdens de prehistorie.”

{#ticker}}

{{topLeft}}

{{bottomLeft}}

{{topRight}}

{{bottomRight}}

{{#goalExceededMarkerPercentage}}

{{/goalExceededMarkerPercentage}}

{{/ticker}}

{{heading}}

{{#paragraphs}}

{{.}}

{{/paragrafen}}{highlightedText}}

{#cta}{{text}{{/cta}}

Houd me in mei op de hoogte

• Deel op Facebook
• Delen op Twitter
• Delen via e-mail
• Delen op LinkedIn
• Delen op Pinterest
• Delen op WhatsApp
• Delen op Messenger