Shamponeren kan ingewikkeld zijn. Ten eerste zijn er de ingewikkelde instructies: Laten schuimen, uitspoelen, herhalen. Er staat niets over stoppen. En nu is er een beweging op gang, genaamd de “no poo” beweging, die pleit voor helemaal geen shampoo.
Shampoo is inderdaad een moderne uitvinding, zoals de no-poo’ers getuigen, ruwweg ontwikkeld rond het einde van de 19e eeuw. En weinigen van ons hoeven elke dag te shampooën, zeggen dermatologen. Dat gezegd hebbende, de noodzaak voor shampoo varieert van persoon tot persoon, afhankelijk van je haartype en wat je elke dag in je haar doet.
Het volledig afzien van shampoo, als dat concept je al aanspreekt, kan uiteindelijk ruw zijn voor je haar en ruwer voor je sociale interacties.
Schone geschiedenis
Het Engelse woord shampoo is ongeveer 300 jaar geleden in India ontstaan en hield aanvankelijk een hoofdmassage met wat geurige olie in. De praktijk dateert waarschijnlijk al van eeuwen daarvoor. Shampooing in de moderne zin, met water om een zeepachtig schuim te produceren, is echter pas ongeveer 100 jaar oud.
Voor die tijd is het niet zo dat alle mensen alleen maar smerig waren. Bij het wassen, hoe het ook heette, werd een droge stof aan het haar toegevoegd, zoals plantaardig stijfsel of houtas, om overtollige olie te absorberen. Regenwater met houtas zorgt voor een zijdeachtig gevoel, vergelijkbaar met moderne conditioners.
Het haar wordt inderdaad vuil. We scheiden een olie af, sebum genaamd, om de proteïnestructuur van het haar te beschermen, zodat het niet splintert. Maar diezelfde olie heeft helaas de neiging vuil en hoofdhuidschilfers te verzamelen. Met de opkomst van de moderne chemie ontwikkelden wetenschappers oppervlakteactieve stoffen om vuil efficiënt te verwijderen en toch zacht aan te laten voelen. Cosmeticabedrijven kwijlden, en een miljoenenindustrie was geboren.
De poo in shampoo
De no-poo’ers hebben een paar terechte zorgen. Sommige shampoos, vaak de goedkopere, bevatten potentieel schadelijke chemicaliën die via de huid kunnen worden opgenomen. Deze omvatten natriumlaurylsulfaat, natriumlaurethsulfaat, propyleen of butyleenglycol, isopropylalcohol en koolteer.
Menselijke studies zijn niet doorslaggevend; de meeste artsen en gezondheidsinstanties beschouwen deze als over het algemeen veilig. Maar dierstudies suggereren dat, als je er genoeg van opneemt, ze uiteindelijk je huid of andere organen kunnen vernietigen op een onzekere kankerachtige, celmembraan-etende, DNA-ontrafelende manier, ondanks dat je er weelderig haar aan overhoudt.
Een veelgebruikt zelfgemaakt alternatief voor shampoo is zuiveringszout met een conditionerende azijnspoeling. Dit is prima, maar je zult ruiken naar augurken.
Er is eigenlijk geen goed alternatief anders dan het ei, azijn, citroen of welk ander ingrediënt dan ook dat je in online recepten zou kunnen vinden, te verdunnen, of anders naar voedsel te ruiken. Veel mensen zullen merken dat hun haar niet zo goed aanvoelt of ruikt als toen ze commerciële producten gebruikten, maar dit is een sociale kwestie, geen gezondheidskwestie.
Natuurlijke alternatieven
Gelukkig zijn er tegenwoordig zoveel volledig natuurlijke shampoos dat er geen reden is om poo-less te gaan. Als je ze duur vindt, kun je het standaardadvies van de dermatoloog opvolgen om slechts een paar keer per week te wassen.
Straight haar heeft in het algemeen meer wasbeurten nodig dan krullend haar; en je voelt misschien de behoefte om om de dag of meer shampoo te gebruiken als je elke dag bezweet raakt of in een zwembad zwemt.
Je haar niet wassen kan geen kwaad; de olie moet na een paar dagen stoppen met opbouwen als je lichaam zich realiseert dat het niet meer hoeft aan te maken. Het is het omgekeerde standpunt van de no-poo’er dat moderne shampoos overduidelijk schadelijk zijn, dat een beetje overdreven is. Je zou opofferingen doen met weinig beloning anders dan de voldoening van het besparen van wat geld of nee zeggen tegen de cosmetische industrie.
Christopher Wanjek is de auteur van de boeken “Bad Medicine” en “Food At Work.” Zijn column, Bad Medicine, verschijnt elke dinsdag op LiveScience.
Recent news