Laparoskopia jest procedurą, która obejmuje użycie małego teleskopowego instrumentu zwanego laparoskopem do oglądania wnętrza jamy brzusznej i/lub miednicy.
Laparoskopia może być wykonywana jako badanie w celu sprawdzenia, co może być przyczyną pewnych problemów, takich jak ból miednicy lub niepłodność. Chirurgia laparoskopowa jest również powszechnie stosowana w Australii do leczenia niektórych schorzeń.
Co się dzieje podczas laparoskopii?
Podczas laparoskopii, laparoskop (cienki instrument z kamerą na końcu) jest delikatnie wprowadzany przez małe nacięcie w brzuchu. Laparoskop pozwala lekarzowi obejrzeć wnętrze Twojego brzucha i miednicy.
Laparoskopia jest zwykle wykonywana w znieczuleniu ogólnym, więc nie będziesz przytomny podczas zabiegu.
W pępku lub w jego pobliżu wykonywane jest małe nacięcie i wprowadzana jest wąska rurka. Przez tę rurkę do jamy brzusznej wprowadzany jest gaz w postaci dwutlenku węgla, który lekko ją „nadmuchuje” i ułatwia wgląd do środka. Następnie do jamy brzusznej wprowadzany jest laparoskop. Na końcu laparoskopu znajduje się kamera wideo, która wykonuje obrazy wideo wyświetlane na ekranie telewizora, dzięki czemu lekarz może zobaczyć wnętrze jamy brzusznej.
Dlaczego wykonuje się laparoskopię?
Laparoskopia może być zalecana jako badanie pomocne w diagnozowaniu różnych objawów i stanów, w tym:
- endometriozy (stan występujący u kobiet, w którym tkanka wyściełająca macicę rośnie poza macicą);
- niewyjaśnionego silnego bólu w miednicy lub brzuchu;
- niepłodności u kobiet; lub
- raka w brzuchu lub miednicy.
Podczas zabiegu lekarz może pobrać kilka małych próbek tkanki – biopsji – aby pomóc w postawieniu diagnozy.
Czasami leczenie może być prowadzone w tym samym czasie, co badanie laparoskopowe.
Chirurgia laparoskopowa
Laparoskopia może być również wykorzystywana do leczenia niektórych schorzeń, często za pomocą dodatkowych instrumentów wprowadzanych przez kolejne maleńkie nacięcia wykonane w ścianie jamy brzusznej. Chirurgia laparoskopowa (lub chirurgia minimalnie inwazyjna) jest również często określana jako chirurgia przez dziurkę od klucza.
Rośnie liczba problemów, które wcześniej wymagały poważnej operacji, mogą być obecnie leczone za pomocą chirurgii laparoskopowej.
Chirurgia laparoskopowa jest powszechnie stosowana przez ginekologów (specjalistów w zakresie schorzeń dotyczących żeńskiego układu rozrodczego) do wykonywania zabiegów takich jak:
- sterylizacja kobiet (posiadanie jajowodów „zawiązanych” lub przypiętych jako stała forma antykoncepcji);
- hysterektomia (usunięcie macicy);
- usunięcie torbieli jajników; oraz
- leczenie ciąży pozamacicznej (w przypadku gdy ciąża zagnieżdża się poza macicą – najczęściej ciąże pozamaciczne występują w jajowodzie).
Częste nieginekologiczne operacje laparoskopowe obejmują następujące elementy.
- Usuwanie pęcherzyka żółciowego (zwane cholecystektomią laparoskopową), które jest bardzo częstą procedurą i jest zazwyczaj wykonywane w leczeniu osób z kamieniami żółciowymi, które powodują problemy.
- Usuwanie wyrostka robaczkowego (appendicektomia) w leczeniu zapalenia wyrostka robaczkowego.
- Chirurgia odchudzająca (znana również jako chirurgia bariatryczna), taka jak laparoskopowe regulowane opasanie żołądka (LAGB) lub laparoskopowa rękawowa resekcja żołądka.
- Naprawa jelita grubego.
Możliwe jest również laparoskopowe usunięcie niektórych nowotworów z jamy brzusznej lub miednicy. Czasami wymaga to usunięcia całego organu dotkniętego nowotworem.
Odzyskiwanie po laparoskopii i chirurgii laparoskopowej
Laparoskopia jest zazwyczaj wykonywana jako procedura jednodniowa, co oznacza, że możesz wrócić do domu tego samego dnia. Jeśli laparoskopia była wykonywana jako procedura diagnostyczna (podczas której nie przeprowadzono operacji), zazwyczaj można powrócić do zwykłych czynności w ciągu około 5 dni.
Osoby, które przeszły operację laparoskopową potrzebują więcej czasu na powrót do zdrowia, a ilość tego czasu zależy od wykonanej procedury. Jednakże czas rekonwalescencji jest znacznie krótszy niż w przypadku operacji otwartej.
Ponieważ w przypadku operacji laparoskopowej wymagane są jedynie drobne nacięcia, ból po operacji jest znacznie mniejszy w porównaniu z operacją otwartą (gdzie konieczne jest znacznie większe nacięcie). Oznacza to, że wykonanie laparoskopii skraca czas pobytu w szpitalu. W zależności od rodzaju operacji, możesz być w stanie opuścić szpital w tym samym dniu co operacja. Może upłynąć kilka tygodni, zanim będzie Pani w stanie wykonywać wszystkie swoje zwykłe czynności – proszę skonsultować się z lekarzem.
Ponieważ wykonywane są tylko małe nacięcia, będzie Pani miała również mniejsze, mniej widoczne blizny. Twój chirurg może chcieć zobaczyć Cię tydzień po operacji, aby sprawdzić, czy rany dobrze się goją.
Skutki uboczne i powikłania laparoskopii
Po laparoskopii zwykle występuje niewielki dyskomfort w miejscu, gdzie wprowadzono instrument. Normalne jest uczucie zmęczenia i bólu przez kilka dni po zabiegu.
Niektórzy ludzie mają uczucie wzdęcia i ból odczuwany na końcach ramion po laparoskopii. Jest to spowodowane niewielką ilością gazu, który jest wpompowywany do jamy brzusznej, aby ułatwić jej oglądanie. Te efekty uboczne zwykle ustępują w ciągu kilku dni, ale wzdęcia mogą trwać kilka tygodni, aby rozwiązać u niektórych osób.
Jak w przypadku każdej operacji, zwykle występuje pewien ból po operacji laparoskopowej. Jednakże, ponieważ cięcia przy operacji laparoskopowej są znacznie mniejsze niż przy operacji otwartej, ból po operacji laparoskopowej jest zwykle mniejszy.
Istnieje bardzo małe ryzyko poważniejszych powikłań. Należą do nich krwawienie, infekcja lub uszkodzenie organu (takiego jak pęcherz lub jelito).
Kiedy skontaktować się z lekarzem po laparoskopii
Powinnaś skontaktować się z lekarzem, jeśli którykolwiek z poniższych objawów wystąpi po wykonaniu laparoskopii:
- utrwalony lub pogarszający się ból po kilku dniach;
- nowy ból brzucha;
- mdłości lub wymioty;
- gorączka;
- mdłości lub uczucie światłowstrętu;
- podrażnienie, obrzęk, wydzielina lub krwawienie w miejscu (miejscach) rany; lub
- trudności w oddawaniu moczu.