Informacje kliniczne
Peptyd związany z hormonami przytarczyc (PTHrP) występuje w kilkuizoformach, o wielkości od 60 do 173 aminokwasów, które powstają w wyniku różnicowania splicingu i przetwarzania potranslacyjnego przez konwertazy prohormonów. PTHrP jest produkowany w małych stężeniach przez praktycznie wszystkie tkanki. N-terminus i struktura drugorzędowa wielu izoform PTHrP przypomina hormon przytarczyc (PTH), co umożliwia PTHrP wiązanie się z tym samym receptorem co PTH.Fizjologiczna rola PTHrP może być podzielona na 5 kategorii:1) przeznabłonkowy transport wapnia, szczególnie w nerkach i gruczole sutkowym; 2) relaksacja mięśni gładkich macicy, pęcherza moczowego, przewodu pokarmowego i ściany tętnic; 3) regulacja proliferacji komórkowej; 4) różnicowanie komórkowe iapoptoza wielu tkanek; oraz 5) jako niezbędny składnik udanej ciąży i rozwoju płodu (embrionalna genedelecja jest śmiertelna u ssaków).
Hipercalcemia złośliwa (HHM) jest częstym powikłaniem choroby nowotworowej. Podwyższenie stężenia PTHrP jest najczęstszą przyczyną hiperkalcemii związanej z chorobą nowotworową. PTHrP prowadzi do hiperkalcemii poprzez stymulację resorpcji wapnia z kości i reabsorpcji w nerkach. Odgrywa również istotną funkcję w osteolizie w przerzutach do kości, szczególnie w raku piersi, i postuluje się jego rolę w wyniszczeniu związanym z nowotworem złośliwym poprzez indukcję peptydów oreksygennych.
Różne nowotwory złośliwe wydzielają PTHrP, co prowadzi do HHM. Produkcję PTHrP najczęściej obserwuje się w rakach piersi, płuc (płaskonabłonkowych), głowy i szyi (płaskonabłonkowych), nerki, pęcherza moczowego, szyjki macicy, macicy i jajnika. Guzy neuroendokrynne mogą również sporadycznie wytwarzać PTHrP. Większość innych nowotworów, mięsaków i nowotworów układu krwiotwórczego sporadycznie produkuje PTHrP, z wyjątkiem chłoniaków T-komórkowych i szpiczaka. W HHM typowy obraz laboratoryjny obejmuje podwyższone stężenie wapnia (Ca) i PTHrP, obniżone stężenie PTH i obniżone stężenie 1,25-dihydroksywitaminy D3 w surowicy. Pacjenci z HHM mogą mieć podwyższone wartości PTHrP przed rozpoczęciem leczenia. Zmniejszenie stężenia PTHrP i zwiększenie stężenia PTH, któremu towarzyszy zmniejszenie stężenia wapnia w surowicy, obserwuje się po skutecznym leczeniu.