Nietrzymanie moczu
Aczkolwiek wiele receptorów estrogenowych znajduje się w żeńskiej cewce moczowej, trójkącie pęcherza moczowego i odbytnicy, wpływ menopauzy na nietrzymanie moczu jest słabo poznany po uwzględnieniu wieku. Nietrzymanie moczu jest definiowane jako mimowolny wyciek moczu i obejmuje kilka różnych typów: wysiłkowe (SUI), naglące (UUI), mieszane (wysiłkowe i naglące), przepełnienie i czynnościowe nietrzymanie moczu. Chociaż nietrzymanie moczu może dotyczyć kobiet w młodszym wieku, częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem, dotykając około 30% do 50% kobiet w piątej i szóstej dekadzie życia. Nietrzymanie moczu nie jest normalną częścią procesu starzenia się, a częstość występowania jest prawdopodobnie niedoszacowana z powodu niedostatecznego zgłaszania i niedostatecznej diagnostyki.
Mieszane objawy SUI i UUI występują u około 30% kobiet z nietrzymaniem moczu, chociaż zwykle dominuje jeden typ. Chociaż mieszane nietrzymanie moczu jest najczęstszą formą nietrzymania moczu, częstość występowania UUI wzrasta wraz z wiekiem, dotykając nawet 20% kobiet w okresie menopauzy. UUI charakteryzuje się nadaktywnością wypieracza, powodującą wyciek moczu z pęcherza z uczuciem parcia naglącego, często w dużych ilościach i z częstością oddawania moczu. Zwykle idiopatyczna, inne potencjalne przyczyny, takie jak zakażenie, guz, kamica pęcherza, zanik lub źródła neurologiczne powinny być również brane pod uwagę.
SUI jest powszechna u kobiet w okresie menopauzy i często występuje podczas kaszlu, wysiłku fizycznego lub stania. Zmiany hormonalne, starzenie się, wcześniejsze operacje miednicy, napromienianie, urazy porodowe lub zaburzenia neurogenne są czynnikami sprzyjającymi.
Niewielka podgrupa kobiet ma nietrzymanie moczu z przepełnienia, często charakteryzujące się częstym dryblowaniem. Dochodzi do tego, gdy pęcherz nie kurczy się normalnie, co powoduje nadmierne zatrzymanie i wyciek, gdy ciśnienie w pęcherzu przekracza ciśnienie zwieracza. Wyciek czynnościowy jest wynikiem ograniczeń w zdolności do fizycznego dotarcia do obiektów, najczęściej w wyniku problemów ortopedycznych lub zaburzeń poznawczych, takich jak demencja lub udar.
Poproszenie kobiet o prowadzenie dzienniczka oddawania moczu, zawierającego czas, ilość oddawanego moczu, czynności towarzyszące oddawaniu moczu oraz ocenę wycieku, pilności i ilości płynów może pomóc w różnicowaniu powyższych typów. Badanie przedmiotowe powinno koncentrować się na ocenie stanu psychicznego, mobilności, stanu neurologicznego i oznak atrofii lub wypadania narządów moczowo-płciowych, napięcia zwieraczy, zalegania kału lub mas. Po badaniu wstępna ocena diagnostyczna obejmuje badanie moczu w celu wykluczenia infekcji lub glukozurii oraz pomiar zalegania moczu za pomocą USG pęcherza lub cewnikowania w celu określenia całkowitego opróżnienia pęcherza (normą jest <50 do 100 mL). W bardziej skomplikowanych przypadkach stosuje się bardziej szczegółowe badania, w tym urodynamikę. Serologie na hiperkalcemię, hiperglikemię i czynność nerek są sprawdzane jako właściwe.
Próby wyeliminowania ukrytej infekcji i poprawy odwracalnych przyczyn są leczeniem pierwszego rzutu.
Ponadto, niektóre dowody popierają zalecenie ćwiczeń dna miednicy wprowadzone po raz pierwszy przez dr Arnolda Kegla. Jeśli są one wykonywane prawidłowo i regularnie, można zauważyć znaczną poprawę objawów; w celu maksymalizacji skuteczności należy udzielać zarówno pisemnych, jak i ustnych instrukcji. Proste modyfikacje zachowań mogą również pomóc w zmniejszeniu objawów, włączając w to planowe oddawanie moczu, ograniczenie wieczornego/nocnego przyjmowania płynów i unikanie leków zaostrzających objawy, takich jak diuretyki. Czynniki drażniące pęcherz, takie jak tytoń, kofeina i alkohol powinny być ograniczone do minimum, a bariery środowiskowe utrudniające toaletę (np. słaba mobilność, brak poręczy) powinny być usunięte, aby zmniejszyć czynnościowe nietrzymanie moczu.
Topowe estrogeny mogą być skuteczne w leczeniu niektórych objawów nietrzymania moczu, zwłaszcza parć naglących, poprzez odwrócenie atrofii błony śluzowej pochwy i wzmocnienie lokalnych tkanek podporowych. Jednak dowody dotyczące terapii estrogenowej są niejednoznaczne, a niektóre badania wskazują na większą częstość występowania nietrzymania moczu u osób przyjmujących doustne estrogeny. Agonista α-adrenergiczny, taki jak pseudoefedryna, może być stosowany w leczeniu łagodnego SUI poprzez zwiększenie napięcia zwieracza wewnętrznego i oporu odpływu pęcherza. Nowy inhibitor podwójnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny (duloksetyna) okazał się skuteczny i bezpieczny w stosowaniu u kobiet z SUI, a także wykazał skuteczność w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych. W przypadku SUI można również rozważyć zastosowanie urządzeń mechanicznych, w tym wkładek dopochwowych, takich jak pessary, zastrzyków okołomoczowodowych (środki wypełniające) oraz blokerów cewki moczowej, takich jak tampon dopochwowy o większych rozmiarach.
Najczęstszymi lekami stosowanymi w leczeniu UUI są leki antycholinergiczne: oksybutynina (Ditropan) i winian tolterodyny (Detrol). Nowszy środek antymuskarynowy/antyskurczowy, chlorek trospium (Sanctura), jest również zatwierdzony do leczenia objawów pęcherza nadreaktywnego. Opcje leczenia nietrzymania moczu są omówione bardziej szczegółowo w Rozdziale 24, Nietrzymanie moczu.
.