Istnieje sześć głównych typów mas powietrza, które wpływają na Wyspy Brytyjskie. Klasyfikujemy te masy powietrza głównie na podstawie obszaru, w którym powstają.
Są one klasyfikowane jako kontynentalne lub morskie – w zależności od tego, czy powstają nad lądem czy morzem – oraz arktyczne lub antarktyczne, równikowe, tropikalne lub polarne, w zależności od konkretnego regionu, w którym się tworzą.
W sumie istnieje sześć mas powietrza, które mają wpływ na Wyspy Brytyjskie, są one sklasyfikowane w następujący sposób:
Tropikalny kontynentalny
Ta masa powietrza pochodzi znad Afryki Północnej i Sahary (ciepły region źródłowy). Najczęściej występuje w miesiącach letnich: czerwcu, lipcu i sierpniu, choć może pojawić się także w innych porach roku.
Najwyższe temperatury występują zwykle pod wpływem powietrza zwrotnikowo-kontynentalnego (ponad 30 °C w dzień i około 15-20 °C w nocy).
Widoczność jest zwykle umiarkowana lub słaba ze względu na to, że powietrze zbiera zanieczyszczenia podczas przelotu nad Europą oraz cząsteczki piasku wzbijane w powietrze przez saharyjskie burze pyłowe. Od czasu do czasu pył saharyjski jest wypłukiwany w postaci deszczów, które tworzą kolorowy deszcz i pozostawiają samochody pokryte cienką warstwą pomarańczowego pyłu.
Tropikalny morski
Regionem źródłowym dla tej masy powietrza są ciepłe wody Oceanu Atlantyckiego między Azorami a Bermudami. Dominujący kierunek wiatru na Wyspach Brytyjskich, w tropikalnej morskiej masie powietrza, jest południowo-zachodni.
Tropikalne morskie powietrze jest ciepłe i wilgotne w swoich najniższych warstwach i chociaż niestabilne w regionie źródłowym, podczas przejścia nad chłodniejszymi wodami staje się stabilne, a powietrze staje się nasycone. W konsekwencji, kiedy masa powietrza zwrotnikowego morskiego dociera na Wyspy Brytyjskie, przynosi ze sobą niskie chmury i mżawkę, być może także mgłę wokół nawietrznych wybrzeży i przez wzgórza. Jednak na skraju wyżu chmury mogą się rozpadać, a pogoda, szczególnie w miesiącach letnich, może być ładna i słoneczna.
Jest to łagodny strumień powietrza i szczególnie w miesiącach zimowych może podnieść temperaturę powietrza o kilka stopni powyżej średniej.
Polarny kontynentalny
Ta masa powietrza ma swoje początki nad polami śnieżnymi Europy Wschodniej i Rosji i jest uważana jedynie za zjawisko zimowe (od listopada do kwietnia).
W okresie letnim, kiedy masy lądowe są znacznie cieplejsze, ta masa powietrza byłaby sklasyfikowana jako zwrotnikowo-kontynentalna.
Charakterystyka pogodowa tej masy powietrza zależy od długości drogi morskiej podczas jej przejścia z Europy na Wyspy Brytyjskie: to powietrze jest z natury bardzo zimne i suche, a jeśli dotrze do południowej Brytanii przy krótkiej drodze morskiej nad kanałem La Manche, pogoda charakteryzuje się czystym niebem i silnymi mrozami. Przy dłuższej drodze morskiej nad Morzem Północnym, powietrze staje się niestabilne i dodaje wilgoci, dając początek opadom deszczu lub śniegu, zwłaszcza w pobliżu wschodniego wybrzeża Wielkiej Brytanii.
Najniższe temperatury na Wyspach Brytyjskich zazwyczaj występują w tej masie powietrza, niższe niż -10 °C w nocy, a czasami pozostające poniżej zera przez cały dzień.
Polarny morski
Ta masa powietrza ma swoje początki nad północną Kanadą i Grenlandią i dociera na Wyspy Brytyjskie w północno-zachodnim strumieniu powietrza.
Polarny morski jest najczęstszą masą powietrza, która wpływa na Wyspy Brytyjskie. Ta masa powietrza zaczyna się bardzo zimna i sucha, ale podczas długiego przejścia nad stosunkowo ciepłymi wodami północnego Atlantyku jej temperatura szybko wzrasta i staje się niestabilna do dużej głębokości.
Ta masa powietrza charakteryzuje się częstymi opadami o każdej porze roku. W miesiącach zimowych, kiedy niestabilność (konwekcja) jest najbardziej energiczna nad morzem, grad i grzmoty są powszechne na dużej części zachodniej i północnej strony Wysp Brytyjskich. Jednak we wschodniej części Wielkiej Brytanii może wystąpić mniejsza ilość opadów, ponieważ tutaj ogrzewanie powierzchniowe jest mniejsze. Podczas lata jest odwrotnie, temperatury na lądzie są wyższe niż temperatury na morzu, a najcięższe opady występują nad wschodnią Anglią.
Arktyczne morskie
Arktyczna morska masa powietrza ma podobne cechy do polarnej morskiej masy powietrza, ale z powodu krótszego szlaku morskiego powietrze jest zimniejsze i mniej wilgotne.
Arktyczne powietrze jest rzadkie w okresie letnim, ale kiedy się pojawia, może przynieść ciężkie opady lub burze i niesezonowo niskie temperatury.
Od października do maja powietrze jest wystarczająco zimne, aby powodować opady gradu lub śniegu, które najczęściej występują nad Szkocją i wzdłuż wybrzeży narażonych na północne wiatry.
Masa powietrza arktyczno-morskiego ma swoje źródła nad biegunem północnym i Oceanem Arktycznym.
Polarne układy niskiego ciśnienia tworzące się w tej masie powietrza mogą czasami prowadzić do rozległych i obfitych opadów śniegu, ale w przeciwnym razie obszary śródlądowe pozostają wolne od chmur w miesiącach zimowych. W północnej Szkocji arktyczny morski jest zazwyczaj najzimniejszą masą powietrza, ale nad resztą Wielkiej Brytanii ta masa powietrza nie jest tak zimna jak polarno-kontynentalna.
Powracający polarny morski
Powracający polarny morski to kolejna wersja polarnego morskiego, ale tym razem z dłuższym szlakiem morskim, który przenosi powietrze najpierw na południe nad północny Atlantyk, a następnie na północny wschód nad Wyspy Brytyjskie.
Podczas wędrówki na południe powietrze staje się niestabilne i wilgotne, ale podczas przemieszczania się na północny wschód przechodzi nad chłodniejszą wodą, dzięki czemu staje się stabilne w najniższych warstwach.
Pomimo, że pogoda na Wyspach Brytyjskich w tej masie powietrza jest w dużej mierze sucha, może występować duże zachmurzenie.