An epiphany (od starożytnego greckiego ἐπιφάνεια, epiphaneia, „manifestacja, uderzające pojawienie się”) jest doświadczeniem nagłej i uderzającej realizacji. Generalnie termin ten jest używany do opisania przełomu naukowego, odkrycia religijnego lub filozoficznego, ale może mieć zastosowanie w każdej sytuacji, w której oświecające uświadomienie pozwala zrozumieć problem lub sytuację z nowej i głębszej perspektywy. Epifanie są badane przez psychologów i innych naukowców, szczególnie tych, którzy próbują badać proces innowacji.
Efifanie zdarzają się stosunkowo rzadko i zazwyczaj następują po procesie znaczącego myślenia o problemie. Często są one wywołane przez nowy i kluczowy fragment informacji, ale co ważne, głębia wcześniejszej wiedzy jest wymagana, aby umożliwić skok zrozumienia. Słynne epifanie obejmują odkrycie przez Archimedesa metody określania gęstości obiektu („Eureka!”) oraz uświadomienie sobie przez Isaaca Newtona, że spadające jabłko i krążący po orbicie księżyc są przyciągane przez tę samą siłę.
.