Patiënten met snij- en schaafwonden hebben waarschijnlijk vragen over hoe ze littekens kunnen voorkomen of verminderen.
Littekens maken deel uit van het natuurlijke genezingsproces van de huid en treden in 3 stappen op: ontsteking, weefselvorming en remodellering. Fibroblasten woekeren in de wond en produceren collageen, dat de wond op een ongeorganiseerde manier opvult en sluit.
Omdat de meeste patiënten hun littekens tot een minimum willen beperken, vooral als ze zich op een opvallende plaats bevinden, volgen hier enkele do’s en don’ts bij de verzorging van wonden en littekens:
1. Vermijd de zon tijdens het genezingsproces
Het litteken uit de zon houden terwijl het zich vormt, kan patiënten helpen de kans op rode of bruine verkleuring te verkleinen. Artsen kunnen patiënten adviseren om zonnebrandcrème met SPF 30 of hoger te gebruiken en deze regelmatig opnieuw aan te brengen ter bescherming tegen donkere littekens.
2. Pluk niet aan korstjes
Patiënten plukken misschien aan hun korstjes vanwege de jeuk, maar het verwijderen van een korstje tijdens de genezing van een wond vertraagt het genezingsproces en vergroot ook de kans op hyperpigmentatie in het litteken.
Het lichaam begint met het genezen van de wond onmiddellijk nadat deze is opgelopen. Witte bloedcellen vallen infectieveroorzakende bacteriën aan, terwijl rode bloedcellen, fibrine en bloedplaatjes een klonter vormen om de wond af te dekken, waardoor de korst ontstaat.
Het verwijderen van de korst kan een groter wondgebied en dus een groter litteken creëren.
3. Houd het getroffen gebied vochtig
De arts kan patiënten adviseren vaseline of antibiotische crème op het gewonde gebied aan te brengen en het af te dekken met een niet klevend verband. Dit kan ook het genezingsproces versnellen.
In tegenstelling tot wat veel patiënten denken, kan het te vaak gebruiken van waterstofperoxide om de wond schoon te maken voortdurende irritatie veroorzaken en het genezingsproces vertragen, waardoor littekenvorming zal toenemen.
4. Gebruik wel OTC-crèmes (maar wees niet teleurgesteld als ze niet volledig werken)
Hoewel geen enkel litteken volledig kan worden weggenomen, kunnen artsen patiënten helpen de verwonding goed te behandelen om het uiterlijk van een litteken te verminderen. Patiënten hebben verschillende OTC-opties om te proberen het uiterlijk van een litteken te minimaliseren.
Aloë vera gel wordt plaatselijk gebruikt om de wond- en brandwondengenezing te bevorderen en om pijn en ontsteking te verminderen. Mederma, Scar Zone Topical Scar Diminishing Cream en New-Skin Scar Fade Topical Gel zijn ook vrij verkrijgbare producten voor de behandeling van littekens.
Patiënten moeten in gedachten houden dat hoewel veel vrij verkrijgbare producten beweren dat ze werken omdat ze vitamine E of cacaoboter bevatten, er weinig harde gegevens zijn om die bewering te staven.