Behandelingsmogelijkheden voor auto-immuunziekten

Door Dr. Sanchari Sinha Dutta, Ph.D.Reviewed by Emily Henderson, B.Sc.

Een auto-immuunziekte treedt op wanneer het immuunsysteem abusievelijk de eigen cellen van het lichaam aanvalt en doodt. Met de vooruitgang in translationeel onderzoek is het nu mogelijk om mensen met auto-immuunziekten te behandelen met gerichte en gepersonaliseerde geneesmiddelen.

Image Credit: Kateryna Kon/.com

Wat is een auto-immuunziekte?

Het immuunsysteem is ontworpen om het lichaam te beschermen tegen schadelijke stoffen, zoals bacteriën, virussen, schimmels, parasieten, milieutoxines, kankercellen, enzovoort. Een auto-immuunaandoening treedt op wanneer het immuunsysteem er niet in slaagt onderscheid te maken tussen zelf- en niet-zelf-stoffen, wat leidt tot de vernietiging van de lichaamscellen.

Hoewel de exacte etiologie van een auto-immuunaandoening onbekend is, kunnen bepaalde factoren het risico op het ontwikkelen van de aandoening verhogen. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld genetisch voorbestemd om auto-immuunziekten te ontwikkelen.

Omgevingsfactoren werken echter in synergie met genetische factoren om het risico te verhogen. Bovendien wordt algemeen aangenomen dat het ontstaan van auto-immuunziekten kan worden uitgelokt door door ziekteverwekkers of geneesmiddelen veroorzaakte veranderingen in de normale werking van het immuunsysteem.

Wat zijn de behandelingsmogelijkheden voor auto-immuunziekten?

Hoewel er geen permanente genezing voor auto-immuunziekten is, zijn standaardbehandelingen gericht op het verminderen van de tekenen en symptomen van de ziekte en het beperken van de auto-immuunprocessen.

Om de intensiteit van de schade veroorzaakt door een abnormale werking van het immuunsysteem te verminderen, schrijven artsen vaak immunosuppressieve geneesmiddelen voor, zoals corticosteroïden. Pijnstillende medicijnen zijn ook effectief bij het verminderen van bot-, gewrichts- of spierpijn. Auto-immuunaandoeningen die gepaard gaan met ontsteking (reumatoïde artritis) kunnen worden behandeld met geneesmiddelen die zich richten op eiwitten die verantwoordelijk zijn voor gewrichtsontsteking, zoals TNF-blokkers.

Als de auto-immuunaandoening een vermindering veroorzaakt van belangrijke celbestanddelen, zoals schildklierhormoon, insuline of vitamine B12, kunnen artsen supplementen voorschrijven om deze aan te vullen. In het geval van mobiliteitsgerelateerde problemen kunnen fysieke therapieën nuttig zijn.

Maar immunosuppressieve medicijnen, die momenteel worden beschouwd als de gouden standaard voor de behandeling van auto-immuunaandoening patiënten, worden meestal geassocieerd met schadelijke bijwerkingen, en langdurig gebruik van deze medicijnen kan mogelijk het risico op het ontwikkelen van dodelijke infecties en kankers verhogen.

Om de tekortkomingen van de huidige behandelingsstrategieën te ondervangen, zijn nieuwe therapeutische interventies in opkomst, die voornamelijk functioneren door pathogene cellen te remmen die betrokken zijn bij auto-immuunreacties.

Costimulatoire blokkade

Een van deze benaderingen is de behandeling van T-cel-gemedieerde auto-immuniteit. In T-cel-gebaseerde immuniteit worden T-cellen voornamelijk geactiveerd door twee soorten signaalwegen: een primaire antigeenherkenningssignalering via T-celreceptor en secundaire costimulatoire signalering via antigeen-presenterende cellen.

Bij afwezigheid van een costimulatoir signaal worden T-cellen onvoldoende geactiveerd, wat leidt tot anergie. Twee coreceptoren van de immunoglobulinefamilie (CD28 en CTLA-4) en hun liganden (CD80 en CD86) spelen een cruciale rol bij de mediëring van de costimulatoire activering van T-cellen. De ontwikkeling van een chimeer fusie-eiwit, CTLA-4-IgG1, voor de behandeling van mensen met auto-immuunziekten is een van de grootste successen op medisch gebied.

Dit fusie-eiwit bindt aan CD80 en CD86 met hoge affiniteit en verhindert dat zij CD28 binden, wat leidt tot remming van autoreactieve T-celactivering.

Regulatoire T-celvergroting

Een andere belangrijke benadering is het verhogen van het aantal regulatoire T-cellen. Bij deze regulatoire T-celtherapie worden polyklonale regulatoire T-cellen geïsoleerd uit bloedmonsters met behulp van specifieke celoppervlaktemarkers. Geïsoleerde T-cellen worden vervolgens experimenteel geëxpandeerd en toegediend aan patiënten die lijden aan auto-immuunziekten.

Het belangrijkste doel van deze methode is de verhouding tussen het aantal regulerende T-cellen en het aantal pathogene/effector T-cellen te verhogen, zodat de algehele homeostase van het immuunsysteem kan worden hersteld.

Antigeen-geïnduceerde tolerantie

Het belangrijkste doel van deze benadering is het identificeren van zelf-antigenen die het doelwit zijn van auto-immuunziekten, en het toedienen van deze zelf-antigenen aan patiënten om auto-immuunreacties te remmen.

Uit studies is gebleken dat herhaalde blootstelling aan zelf-antigenen het aantal antigeenspecifieke regulatoire T-cellen kan doen toenemen, die op hun beurt de aanhoudende auto-immuunreacties kunnen afremmen. Deze zelfantigenen kunnen ook worden gemodificeerd om zelftolerantie effectiever te induceren.

Manipulatie van interleukine-2 pathway

Uit studies is gebleken dat monoklonale antilichaamcomplexen bestaande uit recombinant interleukine-2 (IL-2) en anti-IL-2 monoklonaal antilichaam bij voorkeur de groei en functie van regulerende T-cellen kunnen induceren, en zo auto-immuunreacties kunnen remmen die gepaard gaan met auto-immuunziekten.

Gebruik maken van de darmmicrobiota

Uit studies is gebleken dat het gehalte en de diversiteit van de darmmicrobiota variëren tussen auto-immuunpatiënten en gezonde personen. Bovendien is gebleken dat microbiële soorten die in grote hoeveelheden aanwezig zijn bij auto-immuunpatiënten, worden geassocieerd met de inductie van ontstekingsbevorderende reacties; terwijl microbiële soorten die afwezig zijn bij deze patiënten, worden geassocieerd met de inductie van ontstekingsremmende reacties.

Het overbrengen van een microbioom van multiple sclerosepatiënten naar kiemvrije muizen heeft aantoonbaar een negatieve invloed op hun gezondheid. Wetenschappers proberen de darmmicrobiota te moduleren om immuunreacties te reguleren en patiënten met auto-immuunziekten te behandelen.

Image Credit: Alpha Tauri 3D Graphics/.com

Verder lezen

• Alle auto-immuunziekte inhoud
• Wat is auto-immuunziekte?
• Types van auto-immuunziekte
• Autoimmuunziekte Ontwikkeling van therapieën
• De hygiënehypothese en auto-immuunziekten

Geschreven door

Dr. Sanchari Sinha Dutta

Dr. Sanchari Sinha Dutta is een wetenschapscommunicator die gelooft in het verspreiden van de kracht van wetenschap in elke hoek van de wereld. Ze heeft een Bachelor of Science (B.Sc.) graad en een Master’s of Science (M.Sc.) in biologie en menselijke fysiologie. Na haar Master’s degree, ging Sanchari verder met een Ph.D. in menselijke fysiologie. Ze is auteur van meer dan 10 originele onderzoeksartikelen, die allemaal zijn gepubliceerd in wereldberoemde internationale tijdschriften.

Citaties