Albert Ellis wordt door velen beschouwd als de grootvader van de cognitieve-gedragstherapieën. Hij wordt erkend als een van de meest invloedrijke psychotherapeuten uit de geschiedenis. Ellis stichtte hetAlbert Ellis Institute.
Albert Ellis
Albert Ellis (27 september 1913 – juli 2007) is een Amerikaans cognitief-gedragstherapeut die in 1955 de Rationeel Emotieve Gedragstherapie (REBT) ontwikkelde.
Het volgende is overgenomen van de website Wikipedia.
Ellis werd geboren in een Joods gezin in Pittsburgh, Pennsylvania. Hij was de oudste van drie kinderen, met een broer die twee jaar jonger was en een zus die vier jaar jonger was. Ellis’ vader was een zakenman die weinig succes had met een opeenvolging van zakelijke ondernemingen; hij toonde slechts een minimum aan genegenheid voor zijn kinderen en was vaak van huis op zakenreis tijdens hun vroege kinderjaren.
In zijn autobiografie karakteriseerde Ellis zijn moeder als een in zichzelf gekeerde vrouw met een bipolaire stoornis.*** Volgens Ellis was ze soms een “bruisende babbelkous die nooit luisterde”. Over de meeste onderwerpen had ze een uitgesproken mening, maar zelden gaf ze een feitelijke onderbouwing van die mening. Net als zijn vader was de moeder van Ellis emotioneel ver van haar kinderen verwijderd. Ellis vertelde dat ze sliep als hij naar school ging en meestal niet thuis was als hij terugkwam. In plaats van zich verbitterd te voelen, nam hij de verantwoordelijkheid op zich om voor zijn broers en zussen te zorgen. Hij kocht een wekker met zijn eigen geld en wekte en kleedde zijn jongere broer en zus. Toen de Grote Depressie toesloeg, zochten alle drie de kinderen werk om het gezin te helpen.
Ellis was als kind al ziekelijk en had in zijn jeugd talloze gezondheidsproblemen. Op vijfjarige leeftijd werd hij in het ziekenhuis opgenomen met een nierziekte. Ook werd hij in het ziekenhuis opgenomen met een amandelontsteking, die leidde tot een ernstige streptokokkeninfectie, waarvoor een spoedoperatie nodig was. Hij meldde dat hij tussen zijn vijfde en zevende jaar acht keer in het ziekenhuis was opgenomen. Een van deze opnames duurde bijna een jaar. Zijn ouders gaven hem weinig of geen emotionele steun gedurende deze jaren en bezochten of troostten hem zelden. Ellis verklaarde dat hij leerde zijn tegenslagen onder ogen te zien omdat hij “een groeiende onverschilligheid had ontwikkeld voor die nalatigheid”.
Ellis ging het vak van klinisch psycholoog in nadat hij eerst een Bachelor of Arts graad in business had behaald aan de City University of New York. Hij begon een korte carrière in het bedrijfsleven, gevolgd door een carrière als schrijver. Deze pogingen vonden plaats tijdens de Grote Depressie die in 1929 begon, en Ellis ondervond dat de zaken slecht gingen en had geen succes met het publiceren van zijn fictie. Toen hij ontdekte dat hij goed non-fictie kon schrijven, deed Ellis onderzoek naar en schreef over menselijke seksualiteit. Zijn lekenadvies over dit onderwerp overtuigde hem om een nieuwe carrière te zoeken in de klinische psychologie.
In 1942 begon Ellis zijn studie voor een doctoraal in de klinische psychologie aan de Columbia University, die psychologen voornamelijk opleidde in de psychoanalyse.
Hij voltooide zijn Master of Arts in de klinische psychologie aan het Teachers College, Columbia University in juni 1943, en begon een part-time privé-praktijk terwijl hij nog werkte aan zijn doctoraal – mogelijk omdat er in New York op dat moment nog geen licenties voor psychologen waren. Ellis begon al artikelen te publiceren voordat hij zijn doctorstitel had behaald; in 1946 schreef hij een kritiek op veel gebruikte potlood-en-papier persoonlijkheidstests. Hij concludeerde dat alleen de Minnesota Multiphasic PersonalityInventory*** voldeed aan de normen van een op onderzoek gebaseerd instrument.
Na het voltooien van zijn doctoraat, zocht Ellis aanvullende training in de psychoanalyse. Zoals de meeste psychologen van die tijd, was hij geïnteresseerd in de theorieën van Sigmund Freud.
Kort na het behalen van zijn doctoraat in 1947, begon Ellis aan een persoonlijke analyse en een programma van supervisie met Richard Hulbeck (wiens eigen analist Hermann Rorschach was geweest, een vooraanstaand analyticus in opleiding aan het Karen Horney Instituut). Karen Horney zou de grootste invloed hebben op Ellis’ denken, hoewel de geschriften van Alfred Adler, Erich Fromm en Harry Stack Sullivan ook een rol hebben gespeeld bij het vormen van zijn psychologische modellen. Ellis geeft Alfred Korzybski en zijn boek, Science and Sanity, de schuld voor het feit dat hij het filosofische pad insloeg voor het stichten van de rationeel-emotieve therapie.
In januari 1953 was zijn breuk met de psychoanalyse compleet, en begon hij zichzelf een rationeel therapeut te noemen. Ellis pleitte nu voor een nieuwe, meer actieve en directieve vorm van psychotherapie. Tegen 1955 noemde hij zijn nieuwe benadering Rationele Therapie (RT). RT vereiste dat de therapeut de cliënt hielp begrijpen – en handelen naar het begrip – dat zijn persoonlijke filosofie overtuigingen bevat die leiden tot zijn eigen emotionele pijn. Deze nieuwe benadering legde de nadruk op het actief werken aan het veranderen van de zelfvernietigende overtuigingen en gedragingen van de cliënt door het aantonen van hun irrationaliteit en rigiditeit. Ellis bracht alles in verband met deze irrationele kernovertuigingen, zoals “Ik moet perfect zijn” en “Ik moet door iedereen geliefd worden”. Ellis geloofde dat mensen door rationele analyse hun fouten kunnen begrijpen in het licht van de irrationele kernovertuigingen en vervolgens een meer rationele positie kunnen construeren.
In 1954 begon Ellis zijn nieuwe techniek aan andere therapeuten te onderwijzen, en in 1957 zette hij formeel de eerste cognitieve gedragstherapie uiteen door voor te stellen dat therapeuten mensen helpen hun denken en gedrag aan te passen als de behandeling voor neuroses. Twee jaar later publiceerde Ellis het boek How to Live with a Neurotic waarin hij zijn nieuwe methode verder uitwerkte. In 1960 presenteerde Ellis een artikel over zijn nieuwe benadering op de conventie van de American Psychological Association in Chicago. Er was een milde belangstelling, maar weinigen zagen in dat het paradigma dat binnen een generatie de tijdgeest zou worden, was neergelegd.
Op dat moment was de heersende belangstelling in de experimentele psychologie het behaviorisme, terwijl in de klinische psychologie de psychoanalytische scholen van notabelen als Freud, Jung, Adler, en Perls de boventoon voerden. Ondanks het feit dat Ellis’ benadering de nadruk legde op cognitieve, emotieve en gedragsmethoden, provoceerde zijn sterke cognitieve nadruk bijna iedereen met de mogelijke uitzondering van de volgelingen van Alfred Adler. Bijgevolg werd hij dikwijls vijandig ontvangen op professionele conferenties en in druk.
Ondanks de trage aanvaarding van zijn benadering, stichtte Ellis zijn eigen instituut. Het Instituut voor Rationeel Leven werd in 1959 opgericht als een organisatie zonder winstoogmerk. In 1968 werd het door de New York State Board of Regents gecharterd als opleidingsinstituut en psychologische kliniek. Dit was geen kleinigheid, want de staat New York had een wet op de geestelijke hygiëne die het psychiatrisch beheer van klinieken voor geestelijke gezondheidszorg verplicht stelde. Ellis had baanbrekend werk verricht door een instituut te stichten dat puur gebaseerd was op psychologische controle en principes.
In 2003 ontving Albert Ellis een onderscheiding van de Association for Rational Emotive Behavior Therapy (UK) voor de formulering en ontwikkeling van REBT. Hij is een Honorary Fellow van de Association. Tegelijkertijd vierde hij zijn 90ste verjaardag, een gebeurtenis die werd bijgewoond door grootheden als Bill Clinton en de Dali Lama.
In 2004 werd hij ziek met ernstige darmproblemen, wat leidde tot ziekenhuisopname en het verwijderen van zijn dikke darm. Hij keerde terug naar zijn werk na een paar maanden verpleegd te zijn door Debbie Joffe, zijn assistente, die later zijn vrouw werd. In 2005 werd hij uit al zijn professionele functies ontheven en uit het bestuur van zijn eigen instituut gezet na een geschil over het managementbeleid van het instituut.
The Essence of Rational Emotive Behavior Therapy: A Comprehensive Approach to Treatment door Albert Ellis, Ph.D. (Het volgende is aangepast van de website van TheEssence of Rational Emotive Behavior Therapy).
Rational Emotive Behavior Therapy is een veelomvattende benadering van psychologische behandeling die zich niet alleen bezighoudt met de emotionele en gedragsmatige aspecten van menselijke stoornissen, maar ook veel nadruk legt op de denkcomponent ervan.Mensen zijn buitengewoon complex, en er lijkt geen eenvoudige manier te zijn waarop zij “emotioneel gestoord” worden, noch is er een enkele manier waarop zij geholpen kunnen worden om minder gestoord te zijn. Hun psychologische problemen komen voort uit hun onjuiste waarnemingen en verkeerde cognities over wat zij waarnemen; uit hun emotionele onder- of overreacties op normale en ongewone stimuli; en uit hun gewoonlijk disfunctionele gedragspatronen, die hen in staat stellen onaangepaste reacties te blijven herhalen, zelfs wanneer zij “weten” dat zij zich slecht gedragen.
PHILOSOPHICAL CONDITIONING
REBT is gebaseerd op de veronderstelling dat wat wij onze “emotionele” reacties noemen, grotendeels veroorzaakt wordt door onze bewuste en onbewuste evaluaties, interpretaties, en filosofieën. Zo voelen wij ons angstig of depressief omdat wij onszelf er sterk van overtuigen dat het vreselijk is als wij ergens in falen of dat wij niet tegen de pijn kunnen als wij worden afgewezen. Wij voelen ons vijandig omdat wij er vast van overtuigd zijn dat mensen die zich oneerlijk tegen ons gedragen absoluut niet zouden moeten doen zoals zij dat ongetwijfeld doen, en dat het volstrekt onverdraaglijk is wanneer zij ons frustreren.
Net als het stoïcisme, een school van filosofie die zo’n tweeduizend jaar geleden bestond, stelt de rationeel-emotieve gedragstherapie dat er vrijwel geen goede redenen zijn waarom menselijke wezens zichzelf erg neurotisch moeten maken, ongeacht wat voor negatieve prikkels hen overvallen. Het geeft hen alle ruimte om sterke negatieve emoties te voelen, zoals verdriet, spijt, ongenoegen, ergernis, opstandigheid, en vastberadenheid om sociale omstandigheden te veranderen. Het gelooft echter dat wanneer zij bepaalde zelfvernietigende en ongezonde emoties ervaren (zoals paniek, depressie, waardeloosheid, of woede), zij gewoonlijk een onrealistische en onlogische hypothese toevoegen aan hun empirisch-gebaseerde mening dat hun eigen daden of die van anderen laakbaar of inefficiënt zijn en dat er beter iets aan gedaan zou worden om ze te veranderen.
Rationeel emotieve gedragstherapeuten kunnen – vaak binnen de eerste sessie of twee na het zien van een cliënt – bijna altijd de vinger leggen op een paar centrale irrationele levensbeschouwingen waarin deze cliënt hevig gelooft.Zij kunnen cliënten laten zien hoe deze ideeën onvermijdelijk leiden tot emotionele problemen en dus tot het presenteren van klinische symptomen, kunnen precies laten zien hoe zij deze ideeën openhartig in twijfel trekken en uitdagen, en kunnen hen er vaak toe aanzetten om te werken aan het ontwortelen ervan en ze te vervangen door wetenschappelijk toetsbare hypothesen over zichzelf en de wereld, die hen waarschijnlijk niet in toekomstige neurotische moeilijkheden zullen brengen.
12 IRRATIONELE IDEEËN DIE NEUROSIS VEROORZAKEN EN BEHOUDEN
Rationele therapie stelt dat bepaalde irrationele kernideeën, die klinisch zijn waargenomen, aan de wortel liggen van de meeste neurotische stoornissen. Deze zijn:
(1) Het idee dat het een bittere noodzaak is voor volwassenen om geliefd te worden door belangrijke anderen voor bijna alles wat ze doen – in plaats van zich te concentreren op hun eigen zelfrespect, op het winnen van goedkeuring voor praktische doeleinden, en op liefhebben in plaats van geliefd worden.
(2) Het idee dat bepaalde daden afschuwelijk of slecht zijn, en dat mensen die zulke daden verrichten streng verdoemd moeten worden – in plaats van het idee dat bepaalde daden zelfvernietigend of asociaal zijn, en dat mensen die zulke daden verrichten zich dom, onwetend of neurotisch gedragen, en beter geholpen zouden worden om te veranderen. Het slechte gedrag van mensen maakt hen nog geen verrotte individuen.
(3) Het idee dat het verschrikkelijk is als de dingen niet zijn zoals we willen dat ze zijn – in plaats van het idee dat het te erg is, dat we beter kunnen proberen slechte omstandigheden te veranderen of te beheersen zodat ze bevredigender worden, en, als dat niet mogelijk is, dat we beter tijdelijk hun bestaan kunnen accepteren en er gracieus mee kunnen ophouden.
(4) Het idee dat menselijke ellende steevast van buitenaf wordt veroorzaakt en ons wordt opgedrongen door mensen en gebeurtenissen van buitenaf – in plaats van het idee dat neurose grotendeels wordt veroorzaakt door de opvatting die wij innemen over ongelukkige omstandigheden.
(5) Het idee dat als iets gevaarlijk of angstaanjagend is of kan zijn we vreselijk van streek moeten zijn en er eindeloos over moeten obsederen – in plaats van het idee dat men het beter eerlijk onder ogen kan zien en het ongevaarlijk kan maken en, wanneer dat niet mogelijk is, het onvermijdelijke accepteren.
(6) Het idee dat het gemakkelijker is moeilijkheden in het leven en eigen verantwoordelijkheden te vermijden dan ze onder ogen te zien – in plaats van het idee dat de zogenaamde gemakkelijke weg op den duur meestal veel moeilijker is.
(7) Het idee dat we absoluut iets anders of sterkers of groters dan onszelf nodig hebben waarop we kunnen steunen – in plaats van het idee dat het beter is de risico’s te nemen minder afhankelijk te denken en te handelen.
(8) Het idee dat we in alle mogelijke opzichten door en door bekwaam, intelligent, en bereikend zouden moeten zijn – in plaats van het idee dat we het beter zouden doen dan altijd maar goed te moeten doen en onszelf te accepteren als een tamelijk onvolmaakt schepsel, dat algemeen menselijke beperkingen en specifieke feilbaarheden heeft.
(9) Het idee dat, omdat iets ooit ons leven sterk heeft beïnvloed, het ons leven voor altijd moet blijven beïnvloeden – in plaats van het idee dat we kunnen leren van onze ervaringen uit het verleden, maar er niet al te zeer aan gehecht zijn of er door bevooroordeeld worden.
(10) Het idee dat wij zekere en volmaakte controle over de dingen moeten hebben – in plaats van het idee dat de wereld vol waarschijnlijkheid en toeval is en dat wij desondanks nog van het leven kunnen genieten.
(11) Het idee dat menselijk geluk kan worden bereikt door traagheid en passiviteit – in plaats van het idee dat we de neiging hebben het gelukkigst te zijn wanneer we vitaal opgaan in creatieve bezigheden, of wanneer we ons wijden aan mensen of projecten buiten onszelf.
(12) Het idee dat we vrijwel geen controle hebben over onze emoties en dat we er niets aan kunnen doen dat we ons van streek voelen over dingen – in plaats van het idee dat we werkelijke controle hebben over onze destructieve emoties als we ervoor kiezen te werken aan het veranderen van de verstorende hypotheses die we vaak gebruiken om ze te creëren.
BELANGRIJKSTE VERSCHILLEN MET ANDERE SCHOLEN
1. De-accentuering van de vroege kindertijd. Hoewel REBT het feit accepteert dat neurotische toestanden soms oorspronkelijk worden aangeleerd of verergerd door vroeg aangeleerde of irrationele overtuigingen door iemands familie en door de maatschappij, stelt zij dat deze vroeg-verworven irrationaliteiten niet automatisch door de jaren heen in stand worden gehouden. In plaats daarvan worden ze door de individuen zelf op een zeer actieve en creatieve manier opnieuw in het leven geroepen. In veel gevallen besteedt de therapeut heel weinig tijd aan de ouders of de opvoeding van de cliënt; en helpt hen toch om belangrijke veranderingen in hun verstoorde levenspatronen tot stand te brengen. De therapeut laat zien dat het niet uitmaakt wat de irrationele basislevensbeschouwing van de cliënt is, noch wanneer en hoe hij die heeft verworven, maar dat hij op dit moment gestoord is omdat hij nog steeds gelooft in dit zelfondermijnende wereld- en zelfbeeld. Als zij precies observeren wat zij in het heden irrationeel denken, en deze zelfverklaringen in twijfel trekken en ter discussie stellen, zullen zij zich gewoonlijk aanzienlijk verbeteren.
2. Nadruk op diepgaande filosofische verandering en wetenschappelijk denken. Vanwege haar overtuiging dat menselijke neurotische stoornissen grotendeels ideologisch of filosofisch gebaseerd zijn, streeft REBT naar een diepgaande filosofische heroriëntatie van de kijk van mensen op het leven, eerder dan naar een loutere verwijdering van enige van hun mentale of psychosomatische symptomen. Het leert de cliënten bijvoorbeeld dat menselijke volwassenen niet geaccepteerd of bemind hoeven te worden, ook al is het zeer wenselijk dat dit wel het geval is. REBT moedigt individuen aan om gezond verdrietig of berouwvol te zijn wanneer ze afgewezen, gefrustreerd of beroofd worden. Maar het probeert hen te leren hoe gevoelens van intense gekwetstheid, zelf-depreciatie, en depressie te overwinnen. Net als in de wetenschap wordt cliënten getoond hoe zij de dubieuze hypothesen die zij over zichzelf en anderen construeren in twijfel kunnen trekken. Als zij geloven (zoals helaas miljoenen van ons doen) dat zij waardeloos zijn omdat zij bepaalde daden slecht uitvoeren, wordt hen niet alleen geleerd te vragen: “Wat is er werkelijk slecht aan mijn daden?” en “Waar is het bewijs dat ze verkeerd of onethisch zijn?” Belangrijker is dat hun wordt getoond hoe zij zichzelf kunnen afvragen: “Toegegeven dat mijn daden fout kunnen zijn, waarom ben ik een totaal slecht mens omdat ik ze verricht? Waar is het bewijs dat ik altijd gelijk moet hebben om mijzelf waardig te achten? Aangenomen dat het beter voor mij is om goed te handelen dan slecht, waarom moet ik dan doen wat beter is?”
Evenzo, wanneer mensen (laten we aannemen, juist) de dwalingen en onrechtvaardigheden van anderen waarnemen, en woedend worden op deze anderen, wordt hun getoond hoe te stoppen en zich af te vragen: “Waarom is mijn hypothese dat de mensen die deze dwalingen en onrechtvaardigheden hebben begaan, geen verdomd goede hypothese? Toegegeven dat het beter zou zijn als ze competenter of eerlijker handelden, waarom zouden ze moeten doen wat beter zou zijn?” REBT leert dat mens zijn feilbaar is, en dat als we verder willen komen in het leven met zo min mogelijk onrust en ongemak, we beter deze realiteit kunnen accepteren – en dan zonder aarzelen hard werken om een beetje minder feilbaar te worden.
3. Gebruik van psychologisch huiswerk. REBT is het eens met de meeste Freudiaanse, neo-Freudiaanse, Adleriaanse en Jungiaanse scholen dat het verwerven van inzicht, vooral zogenaamd emotioneel inzicht, in de bron van hun neurose een zeer belangrijk onderdeel is van het corrigerende onderwijs van mensen. Zij maakt echter een scherp onderscheid tussen zogenaamd intellectueel en emotioneel inzicht, en definieert emotioneel inzicht operationeel als het weten of zien door individuen van de oorzaak van hun problemen en het werken, op een vastberaden en energieke manier, om deze kennis toe te passen bij de oplossing van deze problemen. De rationeel emotieve gedragstherapeut helpt cliënten te erkennen dat er voor hem gewoonlijk geen andere manier is om beter te worden dan door hun eigen overtuigingssystemen voortdurend te observeren, in vraag te stellen en uit te dagen, en door te werken en te oefenen om hun eigen irrationele overtuigingen te veranderen door verbale en gedragsmatige tegen-propaganderende activiteit. In REBT worden vaak feitelijke huiswerkopdrachten afgesproken in individuele en groepstherapie. Opdrachten kunnen zijn: uitgaan met iemand die de cliënt niet durft uit te vragen; op zoek gaan naar een nieuwe baan; experimenteel weer gaan samenwonen met een echtgenoot met wie men voorheen voortdurend ruzie had; enz. De therapeut probeert vrij actief cliënten aan te moedigen om dergelijke opdrachten te ondernemen als een integraal onderdeel van het therapeutisch proces.
De REBT-beoefenaar is in staat cliënten onvoorwaardelijke in plaats van voorwaardelijke positieve waardering te geven, omdat de REBT-filosofie stelt dat geen mens verdoemd hoeft te worden voor wat dan ook, ongeacht hoe afschuwelijk zijn daden ook mogen zijn. Door de onvoorwaardelijke acceptatie van de therapeut van hen als mens, en door cliënten actief te leren hoe zij zichzelf volledig kunnen accepteren, zijn cliënten in staat hun gevoelens openlijker te uiten en te stoppen met zichzelf te beoordelen, zelfs wanneer zij de inefficiëntie of immoraliteit van sommige van hun daden erkennen.
In veel zeer belangrijke opzichten maakt de rationeel emotieve gedragstherapie dus gebruik van expressief-experimentele methoden en gedragstechnieken. Het is echter niet in de eerste plaats geïnteresseerd in het helpen van mensen om emoties te ventileren en zich beter te voelen, maar in het hen laten zien hoe ze werkelijk beter kunnen worden, en kunnen leiden tot een gelukkiger, niet-zelfvernietigend, zelf-geactualiseerd leven.
Aanvullende informatie
Voor meer informatie over Albert Ellis en behandelingen in de geestelijke gezondheidszorg, klikt u op de onderstaande websites.
Gedragstherapie
Albert Ellis Foundation
De Albert Ellis Website
Een Dialoog met Aaron T. Beck en Albert Ellis
De essentie van Rationeel Emotieve Gedragstherapie
Internetgids voor Rationeel Emotieve Gedragstherapie &Cognitieve
Wilt u persoonlijke hulp?
Als u echt hulp wilt bij het omgaan met uw gevoelens en emoties, het veranderen van uw gedrag en het verbeteren van uw leven en de aanpak en kantooruren van typische therapeuten en counselors passen niet bij uw levensstijl of persoonlijke behoeften, dan heb ik misschien een oplossing.
Door gebruik te maken van zeer flexibele kantoorafspraken, telefonische consulten, e-mail, teleconferenties, en de bereidheid om te reizen en u persoonlijk te ontmoeten in uw huis, kantoor, of andere locatie, kan ik altijd en overal beschikbaar zijn om u te helpen.
Voel u vrij om nu contact met mij op te nemen voor uw gratis eerste consult. Als u eenmaal een bestaande cliënt bent, krijgt u een piepernummer waarop u me kunt bereiken wanneer u maar wilt.