Blackfoot Confederacy

Bevolking en grondgebied

Het traditionele grondgebied van de Blackfoot Confederacy wordt beschreven als ruwweg de zuidelijke helft van Alberta en Saskatchewan, en het noordelijke deel van Montana. In het westen werd de confederatie begrensd door de Rocky Mountains en de oostelijke grenzen strekten zich uit tot voorbij de Great Sand Hills van oostelijk Saskatchewan. Hun jachtgebied omvatte de rijke bizongebieden van zuidelijk Alberta en noordelijk Montana.In de volkstelling van 2016 identificeerden 22.490 mensen zich als Blackfoot voorouders.

Pre-contact Leven

De traditionele Blackfoot cultuur is gebaseerd op de bizonjacht, waardoor ze intrinsiek verbonden zijn met de vlakten.Ze leefden vrij op het land, volgden bizons over de vlakten naar jachtgebieden waar ze gebruik maakten van bizonsprongen en -lopen. Vanwege hun draagbaarheid leefden de Blackfoot in kampen, schuilend in tipi’s. Zij jaagden ook op ander groot wild, zoals herten, en vulden hun dieet aan met noten, fruit en groenten. De bizon bleef het belangrijkste element van hun economie, dieet en manier van leven.

De Blackfoot stonden ook bekend als felle krijgers met een krachtig alliantiesysteem dat niet alleen de naties van de confederatie omvatte, maar ook andere Athabaskan naties, zoals de Tsuut’ina.Krijgers werden vereerd onder het volk en behoorden tot heilige genootschappen die hun moed en vaardigheid eerden en testten. Ondanks een aanzienlijk bevolkingsverlies als gevolg van oorlogsvoering bleef de Blackfoot Confederatie een van de machtigste inheemse groepen op de Noordelijke Vlakten en belemmerde tijdelijk de westwaartse expansie van de Europese kolonisten.

Shining Mountains – the Ancient Ones door Guy Clarkson,National Film Board of Canada

Society and Culture

Tijdens de zomer kwamen groepen samen om op bizons te jagen, en vierden dat met uitgebreide feesten en dansen. De Zonnedans, een gemeenschappelijk feest dat jaarlijks in het midden van de zomer werd gehouden, was het centrale aspect van het culturele leven van de Blackfoot. Europese kolonisten en missionarissen verzetten zich tegen de complexe en goed gevestigde tradities van de Blackfoot. Er werden assimilatiewetten en -beleidsmaatregelen ingevoerd om de uitdrukking van de traditionele cultuur uit te roeien (zie ook Indianenwet en Huishoudscholen). In de mondelinge geschiedenissen van de Blackfoot werden echter culturele tradities doorgegeven aan toekomstige generaties, waaronder deelname aan zweethutten en heilige genootschappen (zoals het Hoorngenootschap), het gebruik van medicijnbundels en andere middelen om lichaam en ziel te zuiveren.

Religie en Spiritualiteit

Hoewel de scheppingsverhalen verschillen tussen de Blackfoot naties, geloven zij over het algemeen dat de Schepper (ook bekend als Oude Man of N’api) werd beschouwd als de personificatie van licht, en daarom ook als het begin van de dag, het begin van het leven. Net als in andere inheemse religies is de Schepper niet menselijk en niet geslachtengebonden. De Oude Mens schiep en maakt eeuwig deel uit van alle levende mensen, schepselen en levensvormen op aarde.

Taal

De Blackfoot taal maakt deel uit van de Algonquische taalgroep. Het wordt gesproken door de drie volken van de Blackfoot Confederatie met slechts kleine variaties in dialect (zie Siksikáí’powahsin: Blackfoot Taal).

John William Tims, een Anglicaanse missionaris, creëerde het Blackfoot syllabary (een soort schrijfsysteem) toen hij van 1883 tot 1895 onder de Blackfoot leefde. Tegenwoordig wordt het syllabary nog maar zelden gebruikt. In 1975 werd het Blackfoot-schrijfsysteem officieel veranderd om de klanken en woorden van de taal beter weer te geven. De orthografie (het spellingsysteem) gebruikt gewoonlijk het volgende:

Er zijn enkele linguïstische verschillen tussen de Blackfoot dialecten. Lexicale verschillen (d.w.z. het gebruik van verschillende woorden voor dezelfde verwijzing, of verschillende betekenissen die aan hetzelfde woord worden toegekend) betreffen woorden die geen deel uitmaken van de inheemse cultuur. Bijvoorbeeld, het woord voor “ijs” in Kainai is sstónniki (letterlijk “koude melk”) en áísstoyi in Siksika (letterlijk “dat wat koud is”). Dialectale grammatica’s hebben ook verschillende geslachtsindelingen (d.w.z. mannelijk/vrouwelijk/neutraal en levenloos/levend). Bijvoorbeeld, het woord voor asbak in Kainai – iitáísapahtsimao’p – is van het levenloze geslacht; in Piikani is hetzelfde woord van het levenloze geslacht. De fonologie (klanksystemen) verschilt ook tussen de stammen, maar over het algemeen kunnen Siksika, Kainai en Piikani volken elkaar begrijpen.

Residentiële scholen en ander cultureel assimilatiebeleid hebben het traditionele taalgebruik en culturele praktijken uitgehold. In 2016 meldde Statistics Canada dat 5.565 mensen zich identificeerden als sprekers van een Blackfoot-taal, waarvan 98,7% in Alberta woonde. Dit cijfer vermeldt echter niet het aantal vloeiende sprekers. Blackfoot wordt beschouwd als een bedreigde taal, maar er bestaan verschillende taalprogramma’s om de heropleving van de taal te bevorderen. Het Ministerie van Onderwijs van Alberta biedt, in overleg met de oudsten en onderwijzers van de Blackfoot, volledige leerplanondersteuning voor onderwijs in de Blackfoot-taal van de kleuterschool tot en met klas 12, voor zowel inheemse als niet-inheemse leerlingen.

Wist U dat?

De Urban Society for Aboriginal Youth (USAY) is een samenwerking aangegaan met een augmented en virtual reality-bedrijf genaamd Mammoth om Thunder VR te creëren, een meeslepend leermiddel voor het behoud van de Blackfoot-taal en -cultuur. De virtual reality game, gebaseerd op een Blackfoot graphic novel genaamd Thunder, vertelt het oude Blackfoot verhaal van een man die zijn vrouw verliest en een grote afstand moet afleggen om de geest van Thunder (Ksistsikoom) uit te dagen haar terug te krijgen. Thunder werd ontwikkeld door USAYyouth en Kainai ouderling Randy Bottle (Saakokoto). Het high-tech spel, verteld door Saakokoto, is ontworpen om de bedreigde Blackfoot taal te leren aan een nieuwe generatie van leerlingen en wordt aangeprezen als een “mash-up” van traditie en technologie. USAY en Mammoth, twee in Calgary gevestigde organisaties, hebben financiering ontvangen van de regering van Canada en zijn van plan om Thunder VR, samen met 27 Oculus Go-headsets, in de herfst van 2019 naar Calgary-scholen te brengen. Thunder VR is beschikbaar als een gratis download op Oculus Go.

Koloniale geschiedenis

De invloed van Europeanen in Noord-Amerika ging vooraf aan het contact met de Blackfoot Confederacy. Hoewel de eerste Europese handelaren de Blackfoot pas halverwege de 18e eeuw tegenkwamen, bereikten paarden – door de Spanjaarden naar Noord-Amerika gebracht – hen waarschijnlijk via handel vanuit het westen tussen 1725 en 1731. Rond dezelfde tijd ontvingen zij vuurwapens van naburige Cree en Assiniboine handelaren. Gedurende het grootste deel van de 18e en 19e eeuw beheersten de paardachtige Blackfoot hun jachtgebied en waren zij bijna voortdurend in oorlog met de Cree, Assiniboine, Crow, Nez Percé, Shoshone en andere volken. Zij frequenteerden de posten van de Hudson’s Bay Company en de North West Company aan de North Saskatchewan rivier, maar vochten met Amerikaanse pelsjagers en vrije handelaren in het zuiden tot 1870 toen Amerikaanse troepen ongeveer 173 Piikani-mensen afslachtten in Fort Ellis in het huidige Montana, volgens een officier van het Amerikaanse leger. Piikani-getuigen beweerden dat er ongeveer 220 doden waren.

De bevolking van de confederatie varieerde in deze periode, met schattingen die varieerden van 20.000 in 1833 tot 6.350 na de pokkenepidemie van 1837. Van het einde van de 18e tot het midden van de 19e eeuw waren zowel de Tsuut’ina als het Gros Ventre volk, hoewel cultureel en linguïstisch verschillend van de andere Blackfoot naties, om politieke redenen bondgenoten van de confederatie.

Geconfronteerd met de realiteit van slinkende bizonkuddes en toenemende Europese vestiging – beide aangemoedigd door opportunistische kolonistenregeringen – werden de Blackfoot geconfronteerd met minimale opties, en zochten culturele en politieke bescherming in hun thuislanden.

Verdragen

De Blackfoot ondertekenden een verdrag met de Amerikaanse regering in 1855, en in 1877 ondertekenden zij Verdrag 7 met de Canadese regering. De meeste Piikani vestigden zich in een reservaat in Montana – in 2010 bedroeg de inheemse bevolking van dit reservaat meer dan 9.000 – terwijl de Siksika, Kainai en Noord Piikani naties elk reservaten stichtten in het zuiden van Alberta.

Tegen het einde van de 19e eeuw waren de bizons op de vlakten aan het verdwijnen. Bovendien maakten de reservaten een einde aan de traditionele manier van leven, waaronder de bizonjacht. Historici noemen de winter van 1883-84 gewoonlijk de “hongerwinter” vanwege de wijdverspreide honger die de confederatie dat seizoen teisterde.

Het hedendaagse leven

De Blackfoot naties zijn erin geslaagd om veel van hun traditionele cultuur te behouden ondanks de tegenspoed. Vandaag de dag zijn de Blackfoot-volkeren levendige gemeenschappen die de traditionele cultuur benadrukken in het onderwijs, in wellness- en genezingsprogramma’s en in andere aspecten van het dagelijks leven. Veel Blackfoot zijn afhankelijk van veeteelt en landbouw, maar exploiteren ook inheemse bedrijven op gebieden als toerisme en grondstofwinning en -beheer.

Politiek worden de Blackfoot-volkeren vertegenwoordigd door gekozen stamhoofden en raden, en door de Treaty 7 Management Corporation, die diensten verleent op het gebied van belangenbehartiging en advies. De Blackfoot Confederatie zelf is de bron van enige politieke dynamiek, met jaarlijkse conferenties tussen de aangesloten naties die tot doel hebben een grotere collectieve organisatie en invloed mogelijk te maken. De leden hebben ook onafhankelijk van elkaar onderhandeld en overwinningen behaald bij provinciale en federale overheden met betrekking tot zelfbestuur, zelfbeschikking en landaanspraken, naast andere kwesties.

In 2014 sloot de confederatie zich aan bij andere First Nations bij de ondertekening van het Iinii-verdrag of Buffalo Treaty, waaronder: de Blackfeet Nation (Amerikaanse band), Assiniboine en Gros Ventre Tribes van Fort Belknap Reservation, Assiniboine en Dakota(Sioux)Tribes van Fort Peck Reservation, Confederated Salish and Kootenai Tribes (zie ook Coast and Interior Salish),en de Tsuut’ina Nation. In 2015 hebben de Stoney Nakoda Nation en de Samson Cree Nation ook dit “open verdrag” ondertekend, dat openstaat voor andere First Nations uit Canada en de VS. De ondertekenaars kwamen onder andere overeen om de politieke macht van de inheemse volken van de Northern Plains te verenigen, te werken aan het behoud van bizons en de traditionele relaties met het land te versterken.