Blood Administration | Professional Education

Achtergrond

Dit hoofdstuk gaat in op de principes van een veilige bloedtransfusiepraktijk. Het doel van dit hoofdstuk is de kennis te ontwikkelen en te ondersteunen van beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg die betrokken zijn bij het voorschrijven of toedienen van bloedbestanddelen (rode bloedcellen, bloedplaatjes, plasma) en plasma-eiwitproducten (PPP). Verscheidene normen en richtlijnen definiëren de minimumcriteria die vereist zijn om de veiligheid te handhaven en de transfusiepraktijken te verbeteren. Daartoe behoren de Canadian Standard Association’s Blood and Blood Components,1 de Canadian Society for Transfusion Medicine (CSTM) Standards for Hospital Transfusion Services,2 het Health Canada’s Guidance Document: Blood Regulations,3 de AABB Standards for Blood Banks and Transfusion Services4 en de College of American Pathologists (CAP) Transfusion Medicine Accreditation Checklist.5 Het beleid en de procedures van elke zorginstelling moeten mechanismen bevatten om de voortdurende opleiding en beoordeling van de bekwaamheid van de theoretische en praktische kennis van al het bij het transfusieproces betrokken personeel te waarborgen.

Pre-transfusieoverwegingen

Patiëntgebonden bloedmanagement

Patiëntgebonden bloedmanagement (PBM) is een op bewijs gebaseerde interdisciplinaire aanpak die gericht is op het verbeteren van de resultaten voor de patiënt door onnodige transfusies tijdens de behandeling van de patiënt te vermijden of te verminderen.6 Dit kan preoperatief worden bereikt door optimalisatie van het hemoglobinegehalte met behulp van ijzer en erytropoëtine, alsmede door beoordeling van de mogelijkheden voor correctie van stollingsafwijkingen.7 Voor niet-chirurgische patiënten moeten waar mogelijk ook alternatieven worden overwogen om transfusie te vermijden of te beperken.

Beslissing tot transfusie

Het voorschrijven van een bloedbestanddeel of PBM is een klinische beslissing die wordt genomen door een zorgverlener (d.w.z, arts of andere beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg die bevoegd is om transfusie te bevelen) op basis van op bewijsmateriaal gebaseerde praktijkrichtlijnen en vaak in overleg met een arts met deskundigheid op het gebied van transfusiegeneeskunde. Hoewel de resultaten van diagnostische tests voorafgaand aan de transfusie erop kunnen wijzen dat een transfusie gerechtvaardigd is, moet een klinische beoordeling van de symptomen en de overweging van uitkomstmaten worden opgenomen in de beslissing om een transfusie te geven.

Informed consent

Informed consent voor transfusie is een standaard veiligheidsvereiste.8 In de Commission of Survey on the Blood System in Canada benadrukte de geachte commissaris Justice Horace Krever het belang van geïnformeerde toestemming voor het toedienen van bloedbestanddelen en FFP.9 Zijn aanbevelingen waren onder meer:

“Dat de vergunningverlenende instanties van het medisch beroep in hun praktijknormen eisen dat de behandelende arts de geïnformeerde toestemming van de patiënt verkrijgt voor het toedienen van bloed en bloedproducten, en wel op zodanige wijze dat patiënten in Canada, behoudens onbekwaamheid of een chirurgische noodprocedure, worden geïnformeerd over de risico’s en voordelen van, en de alternatieven voor, allogene bloedtransfusie.” (blz. 1133, aanhangsel A)9
“Dat risico’s, voordelen en alternatieven worden gepresenteerd in een taal die de patiënt begrijpt en op een wijze die vragen, herhalingen en voldoende tijd voor assimilatie mogelijk maakt.” (p. 1133, aanhangsel A)9

De gezondheidszorginstelling is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het beleid en de procedures voor het verkrijgen van geïnformeerde toestemming voorafgaand aan de transfusie van bloedbestanddelen of FFP. Deze moeten het volgende omvatten:8

een beschrijving van het bloedbestanddeel of het FFP;
de bijbehorende risico’s en voordelen, met inbegrip van levensbedreigende risico’s; en
alternatieven, indien van toepassing op de klinische omstandigheden, met inbegrip van hun voordelen en risico’s.

Discussie tussen de zorgverlener en de patiënt moet ruim voor de chirurgische of therapeutische ingreep plaatsvinden, indien mogelijk, om de patiënt de tijd te geven om zijn opties te overwegen.

De zorgverlener moet de bespreking van risico’s, voordelen en alternatieven met de patiënt documenteren, in overeenstemming met het faciliteitsspecifieke beleid.

Geïnformeerde weigering

Patiënten hebben het recht om transfusie of behandelingen waarbij bloedbestanddelen en FFP’s worden gebruikt, te weigeren. Naast de bespreking met de zorgverlener van de risico’s, voordelen en alternatieven voor het gebruik van bloedbestanddelen of FFP, moet de beslissing van de patiënt om te weigeren volgen op een geïnformeerde bespreking van de risico’s van de weigering. De weigering moet duidelijk worden gedocumenteerd in het medisch dossier van de patiënt in overeenstemming met het specifieke beleid van de instelling.

Patiënten kunnen om persoonlijke of religieuze redenen ervoor kiezen een behandeling waarbij bloedbestanddelen en FFP worden gebruikt, te weigeren. Jehovah’s Getuigen weigeren vaak transfusies, hoewel het gebruik van recombinant humaan erytropoëtine en sommige FFP voor sommige personen aanvaardbaar kunnen zijn.10 Elk lid van het geloof beslist individueel wat persoonlijk aanvaardbaar is en de documentatie van de weigering moet de bijzonderheden van het besluit van de patiënt duidelijk weergeven. Aanvullende informatie is verkrijgbaar bij de Jehovah’s Witness Hospital Information Services (Canada) 24-uurs noodlijn op 1-800-265-0327 of online op JW.org.10

Transfusieorders

De zorgverlener documenteert de orders voor de toediening van een bloedbestanddeel of FFP en documenteert de klinische indicatie. De orders van de zorgverlener moeten bevatten:2

Volledige naam van de patiënt
Unieke patiëntidentificatie (gedefinieerd door de instelling)
Type toe te dienen product
Volume of hoeveelheid toe te dienen hoeveelheid
Snelheid van infusie of duur (sommige instellingen kunnen verwijzen naar een procedure die een standaard toedieningssnelheid)
Datum en tijdstip van transfusie
Volgorde waarin producten moeten worden toegediend (wanneer meerdere producten tegelijk worden besteld)
Gebruik van drukinfuusapparatuur indien geïndiceerd
Gebruik van bloedverwarmers indien geïndiceerd
Wijzigingen,
Speciale vereisten voor transfusie, indien van toepassing

Medicatie in verband met de transfusie, indien nodig, inclusief dosering, toedieningsweg en tijdstip van toediening van de medicatie (d. w. z.e., voor, binnen of na de transfusie).

Bijv. premedicatie, zoals difenhydramine en/of acetaminofen, kan worden overwogen als de patiënt een gedocumenteerde voorgeschiedenis van eerdere transfusiereacties heeft. Premedicatie moet op een geschikt tijdstip worden toegediend, zodat zij vóór de transfusie effectief kan zijn.
E.g., Intra- of postmedicatie, zoals furosemide, kan worden overwogen als de patiënt een verhoogd risico loopt op complicaties door vochtoverbelasting.

Pre-transfusietests

Pre-transfusietests worden uitgevoerd om de compatibiliteit tussen de patiënt en een bloedbestanddeel voor transfusie te waarborgen.

Verkeerde identificatie van de patiënt en onjuiste etikettering van het monster dragen bij tot de toediening van ABO-incompatibel bloed en de kans op hemolytische transfusiereacties.11 Verkeerde identificatie kan op verschillende momenten tijdens het transfusieproces voorkomen, waaronder bij het afnemen en testen van het bloedmonster, het aanvragen, afgeven en toedienen van bloedproducten. Het is van het grootste belang dat de patiënt gedurende het gehele proces positief wordt geïdentificeerd.

Pre-transfusie bloedmonsters worden gelabeld op het moment van afname aan het bed van de patiënt, met gebruikmaking van ten minste twee unieke identificatiemiddelen. Op dat moment moet een positieve identificatie van de patiënt plaatsvinden, waarbij de naam en het unieke identificatienummer van de patiënt worden bevestigd aan de hand van de armband van de patiënt. Waar mogelijk moet de juistheid van de armband van de patiënt worden bevestigd door de patiënt te vragen zijn naam te spellen en geboortedatum te vermelden.

Om ABO-incompatibele transfusiefouten te voorkomen, kan het beleid van de gezondheidszorginstelling een bevestiging van de ABO-bloedgroep vereisen voor patiënten die voor het eerst een transfusie ondergaan, of het gebruik van technologie voor positieve patiëntidentificatie om de donoreenheid en de patiëntidentificatie aan het bed te bevestigen.1

Voor meer informatie over het testen voorafgaand aan de transfusie, met inbegrip van de identificatie van de patiënt en het labelen van het monster, zie hoofdstuk 8 van deze Gids.

Het testen van het monster voorafgaand aan de transfusie en het identificeren van compatibele rode bloedcellen is gewoonlijk een eenvoudig, maar kan een ingewikkeld en tijdrovend proces zijn wanneer er antilichamen aanwezig zijn. Indien rode bloedcellen dringend nodig zijn voordat de pre-transfusietests voltooid zijn, moet de transfusiedienst onmiddellijk op de hoogte worden gebracht. In noodsituaties kunnen eenheden rode bloedcellen worden toegediend voordat het testen is voltooid, op basis van het beleid en de procedures van de gezondheidszorginstelling en/of overleg tussen de transfusiearts en de behandelende arts.

IV toegang

Bloedbestanddelen en PPP kunnen worden toegediend via een verscheidenheid van centrale veneuze toegangsapparaten (CVAD) of perifere intraveneuze katheters. Overwegingen voor de selectie van een geschikte IV-toegang zijn:

Afmeting of lumen: dit moet groot genoeg zijn om de doorstroming van de bloedcomponent of het FFP binnen de gespecificeerde toedieningstijd mogelijk te maken en beschadiging van de cellen te voorkomen.2
- 20-22 gauge voor routinetransfusies bij volwassenen.12
- 16-18 gauge voor snelle transfusies bij volwassenen.12
- Bij volwassen patiënten met fragiele of moeilijke aders kan een kleinere gauge worden gebruikt, maar kan de stroomsnelheid worden beperkt.13
- 22-25 gauge wordt aanbevolen voor pediatrie. 14, 15
Een speciale lijn voor de toediening van bloedbestanddelen of PPP. Medicijnen mogen niet samen met bloedbestanddelen of PPP worden toegediend.
VAD’s met meerdere lumen maken het mogelijk bloedbestanddelen of PPP-producten toe te dienen via één lumen, terwijl andere geneesmiddelen of oplossingen via andere lumen worden toegediend.
Dien zo mogelijk geen geneesmiddelen toe waarvan bekend is dat ze bijwerkingen veroorzaken op hetzelfde moment als een bloedbestanddeel of een FFP, omdat het moeilijk is om onderscheid te maken tussen de symptomen en tekenen van een geneesmiddelgerelateerde bijwerking en een transfusiereactie.
In noodsituaties kan het nodig zijn verschillende bloedbestanddelen en producten tegelijk toe te dienen. Dit moet worden gedaan met behulp van aparte IV toegang.

Toedieningssets

De vereisten voor toedieningssets verschillen voor bloedbestanddelen en FFP. Deze vereisten worden uiteengezet in faciliteitsspecifiek beleid, dat in overleg met de transfusiedienst moet worden ontwikkeld.

Toedieningsets voor bloedbestanddelen

Voor de toediening van bloedbestanddelen is het gebruik van een standaard bloedfilter vereist, waarvan de poriegrootte kan variëren van 170 tot 260 micron. Het filter, dat volledig met het bloedbestanddeel moet worden bedekt, is bedoeld om stolsels, celresten en gecoaguleerd eiwit te verwijderen.

Een leukocytenreductiefilter is bij transfusie niet meer nodig, aangezien alle in Canada afgegeven bloedbestanddelen bij de bereiding leukocytenreductie door filtratie hebben ondergaan (zie de Canadian Blood Services Circular of Information16 en hoofdstuk 2 van deze gids voor meer informatie).17

Bloedbestanddelen moeten binnen 4 uur na afgifte worden getransfundeerd. Als de transfusie om een of andere reden wordt onderbroken, moet de toediening na 4 uur worden stopgezet, zelfs als de transfusie niet volledig is. De instellingen dienen de aanbevelingen van de fabrikant en het lokale beleid voor het wisselen van de bloedtoedieningssets te volgen. Als er een vertraging is tussen eenheden bij een meervoudige transfusie, moet de toedieningsset worden verwisseld om de kans op bacteriële groei te minimaliseren.

Sets voor FFP’s

De toediening van FFP’s vereist gevarieerde benodigdheden, die verschillen per producttype en merk. PPP’s voor intraveneuze toediening kunnen het gebruik van een standaard, geventileerde of gefilterde set vereisen of kunnen worden toegediend door directe intraveneuze push. Andere GBP’s worden intramusculair of subcutaan toegediend. De instellingen moeten de monografie van het product en het lokale beleid raadplegen om te bepalen welke filtratie eventueel vereist is tijdens het reconstitueren of toedienen.

Infusieapparatuur

Alle apparatuur die in het transfusieproces wordt gebruikt, moet door Health Canada en de fabrikant zijn goedgekeurd en moet worden onderhouden volgens de specificaties van de fabrikant om de veiligheid te blijven garanderen. Gezondheidszorginstellingen moeten een goedgekeurd proces hebben voor doorlopende inspectie en validatie voor alle infusieapparatuur.

Van infusieapparatuur is bekend dat deze mechanische hemolyse kan veroorzaken;18 daarom moet, voordat een infusieapparaat wordt gebruikt, van de fabrikant de bevestiging worden verkregen dat het is goedgekeurd voor gebruik bij transfusie van bloedbestanddelen. Zie hoofdstuk 10 van deze leidraad voor meer informatie over de oorzaken van mechanische hemolyse.

Infusieapparatuur kan worden gebruikt voor het transfuseren van bloedbestanddelen (bijv. infuuspompen, snelinfuusapparaten, bloedverwarmers en drukapparaten). Het gebruik van infusie-apparaten moet altijd in overeenstemming zijn met het beleid van de zorginstelling.

Drukinfusie-apparaten

Een drukinfusie-apparaat kan worden gebruikt voor snelle toediening van bloedbestanddelen. De druk die op het bloedbestanddeel wordt uitgeoefend, mag niet hoger zijn dan 300 mm Hg, aangezien dit kan leiden tot hemolyse of breuk van de zak.

Bloedverwarmer

Een bloedverwarmer kan worden gebruikt om hypothermie te voorkomen bij snelle toediening van koude bloedbestanddelen, zoals in de operatiekamer of traumasetting.12,19

Een bloedverwarmer kan worden gebruikt bij routinetransfusie voor een patiënt met koude agglutinineziekte; er is echter beperkt bewijs voor de doeltreffendheid van deze strategie en het is waarschijnlijker dat het verwarmen van de patiënt haalbaar is en even waarschijnlijk voordelen oplevert.20 Bloedverwarmerapparaten moeten een temperatuuralarmsysteem hebben als de temperatuur hoger is dan 42°C. Wanneer een bloedverwarmer wordt gebruikt, moeten de temperatuur bij het opstarten en de unieke identificatie van het apparaat (bv. serienummer) worden gedocumenteerd.

Baseline Patient Assessment

Pre-transfusie beoordeling van de patiënt en een meting van de baseline vitale functies moeten binnen 30 minuten voorafgaand aan de transfusie worden gedocumenteerd. Identificeer alle mogelijke risico’s van een transfusiereactie of alle reeds bestaande symptomen die later kunnen worden aangezien voor een transfusiereactie (bijv. reeds bestaande huiduitslag).

Als de patiënt in staat is om deel te nemen, moet voorlichting worden gegeven zodat de patiënt begrijpt hoe belangrijk het is om onmiddellijk melding te maken van nieuwe symptomen tijdens of na de transfusie.

Alle vereiste premedicatie moet volgens voorschrift worden klaargemaakt en toegediend (bv. 30 minuten voor het begin, onmiddellijk voor het begin).

Transport en opslag

Bloedbestanddelen en FFP moeten worden opgeslagen in gecontroleerde bloedopslag en worden vervoerd in een gevalideerd systeem. De opslag- en transportsystemen worden gevalideerd en bewaakt door de transfusiedienst.8

Een bloedbestanddeel of FFP mag pas uit de opslag worden gehaald als alle voorbereidingen voor de toediening zijn voltooid. Voordat een bloedbestanddeel of FFP wordt verkregen, moet worden bevestigd dat er een transfusieopdracht bestaat en dat geïnformeerde toestemming is gedocumenteerd.

Volg de procedures van de gezondheidszorginstelling bij het verkrijgen van een bloedbestanddeel of FFP uit de transfusiedienst of satellietbloedkoelkast. Het is van het grootste belang dat de positieve identificatie van de patiënt ook op dit moment wordt bevestigd en dat het juiste product voor de juiste patiënt wordt verkregen.

Als het opgehaalde bloedbestanddeel of het bloedpreparaat niet langer nodig is, moet het onmiddellijk naar de transfusiedienst worden teruggebracht om de opslagomstandigheden veilig te houden en verspilling te voorkomen. Het lokale beleid kan de timing en/of temperatuurvereisten voor het retourneren van bloedbestanddelen of PPP’s aan de transfusiedienst voorschrijven.

Transfusie

Veiligheidscontrole vóór transfusie

De veiligheidscontrole vóór transfusie omvat het controleren van het bloedbestanddeel of de PPP en het verifiëren van positieve patiëntidentificatie op het product aan de patiënt. Alle identificatiegegevens die het verband leggen tussen de patiënt en het bloedbestanddeel of het FFP moeten overeenstemmen. De verificatie van de identificatie van de patiënt en het product moet in aanwezigheid van de patiënt worden uitgevoerd met behulp van de identificatieband van de patiënt.

Er zijn verschillende hoofdpunten in de veiligheidscontrole vóór de transfusie:

Bevestig dat het bloedbestanddeel of het FFP overeenkomt met de opdracht tot transfusie van de zorgverlener. Controleer of eventuele speciale bereidingsvoorschriften zijn nageleefd.
Controleer of de informatie over het bloedbestanddeel of het bloedprimaatbeschermingsmiddel op het etiket overeenkomt met het begeleidende formulier en label van de transfusiedienst. Controleer of de uiterste gebruiksdatum en -tijd van het bloedbestanddeel of het PPP overeenkomen.
- Plaatsen dienen een beleid te hebben voor het gebruik van bloedbestanddelen waarvan de uiterste gebruiksdatum bijna is verstreken. Een praktische aanpak die door veel transfusiediensten wordt gebruikt, is ervoor te zorgen dat met de transfusie wordt begonnen voordat de vervaldatum is verstreken en dat de transfusie binnen 4 uur na de starttijd wordt voltooid.21
Controleer of ABO en Rh van het bloedbestanddeel en de patiënt compatibel zijn (zie tabellen 1 en 2). Controleer of de bloedgroep op het etiket van het bloedbestanddeel overeenkomt met die op het etiket van het bestanddeel en of de crossmatch-test compatibel was.

Controleer het uiterlijk van het bloedbestanddeel of de FFP. Controleer of er geen stolsels, klonters of verkleuringen zijn (zie de handleiding voor visuele beoordeling van Canadian Blood Services); indien aanwezig, breng dan de transfusiedienst op de hoogte en stuur het bloedbestanddeel of de PPP terug. In het geval van gelyofiliseerd PPP-poeder inspecteert u de oplossing na reconstitutie.

Controleer of de unieke patiëntidentificatiecodes op het bloedbestanddeel of PPP overeenkomen met de identificatieband van de patiënt.

Volg altijd het faciliteit-specifieke beleid voor het bevestigen van de identificatie van de patiënt en het bloedbestanddeel of de PPP.

Tabel 1: ABO-compatibiliteit
Bloedgroep van de ontvanger	Antigeen(s) aanwezig op ontvangende rode bloedcellen	Antilichaam aanwezig in ontvangend bloed	Compatibele rode bloedcellen van groepen	Compatibel plasma van groepen	Kan bloedplaatjes ontvangen van groepen
A	A	Anti-B	A, O	A, AB	A, AB, B, O
B	B	Anti-A	B, O	B, AB	B, AB, A, O
AB	A, B	None	AB, O, A, B	AB	AB, A, B, O
O	None	Anti-A, Anti-B	O	A, B, AB, O	O, AB, A, B

Tabel 2: Rh-compatibiliteit van rode bloedcellen
Rh van ontvanger	Mag ontvangen van groepen
Rh positief	Rh positief of Rh negatief
Rh negatief	Rh negatief*

* Verwijs naar faciliteit-specifiek beleid en procedures voor het gebruik van Rh-positieve rode bloedcellen voor noodgevallen (d.w.z.e., ongematchte) situaties bij Rhesus-negatieve ontvangers, aangezien Rhesus-positieve rode bloedcellen mogen worden getransfundeerd bij vrouwen ouder dan 45 jaar en bij mannelijke patiënten.

Afhankelijk van het toe te dienen bloedbestanddeel of FFP, zullen er bijkomende overwegingen zijn. Zie tabel 3 voor een overzicht van de toedieningsvereisten.14

Zoals eerder vermeld, kan verkeerde identificatie op verschillende punten tijdens het transfusieproces voorkomen en het is van het grootste belang dat de patiënt tijdens het hele proces positief wordt geïdentificeerd. De veiligheidscontrole onmiddellijk vóór de toediening van een bloedbestanddeel of FFP is de laatste mogelijkheid om te voorkomen dat een identificatiefout de patiënt bereikt.

Initie van de transfusie

De volgende lijst geeft een overzicht van de algemene stappen bij de voorbereiding op en het initiëren van een bloedtransfusie.

1. Bestudeer de opdracht tot transfusie van de zorgverlener.
2. Bevestig de toestemming voor de transfusie.
3. Geef de patiënt informatie over de geplande transfusie (bv. vereiste voorbereiding en controle, symptomen die onmiddellijk moeten worden gemeld).
4. Bevestig de pretransfusietests of neem een pretransfusiemonster (indien van toepassing).
5. Verzamel de benodigde apparatuur.
6. Maak een beoordeling van de patiënt en controleer de vitale functies binnen 30 minuten vóór de transfusie.
7. Dien indien nodig premedicatie(s) toe.
8. Haal het bloedbestanddeel of het FFP uit de opslagruimte of uit het laboratorium voor transfusiegeneeskunde.
9. Voltooi de controles voorafgaand aan de transfusie. Raadpleeg de specifieke beleidslijnen en procedures van de instelling.
10. Documenteer de pretransfusiecontroles, inclusief datum en tijd en de identiteit van de personen die de controles uitvoeren.
11. Bereid u voor op het inbrengen van het bloedbestanddeel of PPP:

Bloedbestanddeel: Vul de toedieningslijn en het filter met het bloedbestanddeel of een compatibele oplossing (bijv. steriele 0,9% natriumchloride (NaCl)-oplossing voor intraveneus gebruik).
PPP: Reconstitueer indien van toepassing. Raadpleeg de procedures van de instelling of de monografie van het product van de fabrikant om de juiste toedieningsvoorraden voor intraveneuze, intramusculaire of subcutane toedieningswegen te bepalen

Tabel 3: Initiërende voorschriften samengevat

Bloedbestanddeel	Indicatie	Compatibiliteit	Toediening
Rode bloedcellen	Anemie met verminderde zuurstof levering	Moet ABO- en Rh-compatibel zijn Crossmatch vereist	Standaard bloedtoedieningsset en filter (170-260 µm) Transfuseer langzaam gedurende de eerste 15 minuten:14, 19 Volwassenen: 50 ml/uur Pediatrie: 1 mL/kg/h, tot 50 mL/h Mag worden verhoogd indien goed verdragen zonder bijwerkingen gedurende de eerste 15 minuten. Een eenheid duurt gewoonlijk 1,5-2 uur om in te brengen, maar kan gedurende maximaal 4 uur worden toegediend bij volume-gevoelige patiënten. De maximale infusietijd is 4 uur.
Plaatjes	Behandeling/preventie van bloedingen bij patiënten met verlaagde of disfunctionele bloedplaatjes	Bij voorkeur ABO- en Rh-compatibel met donorplasma Moet een bevestigde bloedgroep hebben. Rh-compatibiliteit is belangrijk voor Rh (D)-negatieve vrouwen die zwanger kunnen worden. Toediening van Rh-immuunglobuline (RhIg) kan worden overwogen als Rh-positieve bloedplaatjes worden gegeven aan een Rh-negatieve patiënt, vooral vrouwen die zwanger kunnen worden	Standaard bloedtoedieningsset en -filter (170-260 µm). Nieuwe set aanbevolen. Transfuseer langzaam gedurende de eerste 15 minuten, indien mogelijk.14, 19 Volwassenen: 50 ml/h Pediatrie: 1 mL/kg/h, tot 50 mL/h Mag worden verhoogd indien goed verdragen zonder bijwerkingen gedurende de eerste 15 minuten. Geadviseerde infusietijd is 60 minuten per dosis. Maximale infusietijd is 4 uur
Plasma	Vervanging met meervoudige stollingsfactoren Vervangingstransfusie Therapeutische aferese	Moet ABO-compatibel zijn* Bevestigde bloedgroep vereist * In een spoedgeval of bij een massale bloeding, kunnen sommige transfusiediensten een specifiek beleid hebben dat het gebruik van groep A plasma toestaat aan ontvangers met een onbekende bloedgroep.	Standaard bloedtoedieningsset en filter (170-260 µm) Transfuseer langzaam gedurende de eerste 15 minuten, indien mogelijk. 14, 19 Volwassenen: 50 ml/h Pediatrie: 1 mL/kg/h, tot 50 mL/h Mag worden verhoogd indien goed verdragen zonder bijwerkingen gedurende de eerste 15 minuten. Een eenheid duurt gewoonlijk 30 minuten-2 uur om te infunderen. Maximale infusietijd is 4 uur
Cryoprecipitaat	Diffuse microvasculaire bloedingen en/of bloedingen als gevolg van hypo-fibrinogenemie, of dys-fibrinogenemie	ABO-compatibiliteit niet vereist Bevestigde bloedgroep vereist	Standaard bloedtoedieningsset en filter (170-260 µm) Transfuseer langzaam gedurende de eerste 15 minuten, indien mogelijk. 14, 19 Volwassenen: 50 ml/h Pediatrie: 1 ml/kg/h, tot 50 ml/h Mag worden verhoogd indien goed verdragen zonder bijwerking gedurende de eerste 15 minuten. Geadviseerde infusietijd is 10-30 minuten per dosis. Maximale infusietijd is 4 uur.
Plasmaproteïneproducten	Varieert per producttype Zie hoofdstuk 3, Albumine; hoofdstuk 4, Immuunglobulineproducten; Hoofdstuk 5, Concentraten voor hemostatische aandoeningen en erfelijk angio-oedeem	ABO-compatibiliteit niet vereist	Eisen ten aanzien van reconstitutie, filter en slangen verschillen per producttype/merk. Geleidelijke tariefverhogingen kunnen van toepassing zijn. Maximumtarief varieert per producttype/merk. Tariefvereisten zijn doorgaans gelijk voor volwassenen en pediatrie.

Patiëntbewaking

Ernstige en levensbedreigende reacties kunnen onvoorspelbaar optreden en snel verlopen; daarom moeten patiënten nauwlettend in de gaten worden gehouden. Volg het specifieke beleid van de instelling voor het bewaken van de patiënt tijdens en na de transfusie. Blijf bij de patiënt of zorg dat u hem/haar goed kunt observeren gedurende de eerste 5 tot 15 minuten na de start van elke unit. Observeer de patiënt op tekenen en symptomen van een reactie (netelroos, jeuk, koorts of rillingen, ademhalingsmoeilijkheden, pijn, of een andere belangrijke verandering na het begin van de transfusie); instrueer de patiënt of de zorgverlener om de verpleegkundige onmiddellijk te waarschuwen als symptomen worden waargenomen. Beoordeel de patiënt opnieuw en herhaal de vitale functies na 15 minuten en verhoog de stroomsnelheid als er geen reactie wordt waargenomen.12

Patiëntbewaking en registratie van vitale functies moeten worden gebaseerd op de klinische toestand van de patiënt en worden uitgevoerd volgens het faciliteitsspecifieke beleid voor de duur van de transfusie.

Als een transfusiereactie wordt vermoed, moet de transfusie onmiddellijk worden gestopt en de vasculaire toegang met normale zoutoplossing worden gehandhaafd. Volg de faciliteitsspecifieke procedure of de instructies van de arts voor de behandeling van de vermoede transfusiereactie. Zie hoofdstuk 10 van deze richtlijn voor aanvullende informatie.

Na de toediening

Aan het einde van de transfusie mag de toedieningsset worden gespoeld:

Bloedbestanddelen: mogen worden gespoeld met steriele 0,9% natriumchloride (NaCI)-oplossing; gebruik minimale volumes voor patiënten met vochtbeperkingen.
PPP: mag de intraveneuze toedieningsset spoelen met een compatibele vloeistof (zie productmonografie van de fabrikant); gebruik minimale volumes voor patiënten met vochtbeperkingen.

De lege container met bloedbestanddelen of PPP’s en alle toedieningsbenodigdheden moeten veilig worden weggegooid volgens het beleid van de instelling.

Documenteer de transfusiegebeurtenis volgens het beleid en de procedures van de instelling. Documentatie omvat datum, begin- en eindtijd, getransfundeerd bloedbestanddeel of PPP, unit- of lotnummer, namen van personen die de transfusie hebben gestart en bewaakt, vitale functies, getransfundeerd volume en alle interventies in verband met de transfusie. Bovendien moeten patiënten die bloedbestanddelen of PPP’s ontvangen, op de hoogte worden gebracht van de transfusie volgens de specifieke mechanismen van de instelling.8

Voor poliklinische patiënten moet de posttransfusiezorg met de patiënt of de verzorger worden doorgenomen. Geef de patiënt schriftelijke informatie over de tekenen en symptomen van transfusiereacties, wat te doen in geval van een transfusiereactie, en contactinformatie voor het melden van een transfusiereactie.

Blijf de patiënt na de transfusie controleren op tekenen en symptomen van een transfusiereactie. In het algemeen moeten veranderingen in de status of de vitale functies van de patiënt die zich binnen zes uur na de transfusie voordoen, worden beschouwd als een mogelijk schadelijk gevolg van de transfusie en aan de transfusiedienst worden gemeld. Meld elk vermoeden van een transfusiereactie aan de transfusiedienst.

Continue infusie van stollingsfactoren

Coagulatiefactorvervanging door middel van continue infusie wordt in veel centra in het hele land gebruikt voor het beheersen of voorkomen van ernstige bloedingen bij patiënten met stollingsstoornissen.

Omdat deze procedure buiten de aanbevelingen in de productmonografie valt, dient elke instelling haar eigen beleid en procedures te ontwikkelen om deze praktijk te sturen en te begeleiden.

Continuing Professional Development Credits

Vakgenoten en beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg die deelnemen aan het Maintenance of Certification (MOC) Program van het Canadian Royal College kunnen aanspraak maken op het lezen van de Clinical Guide to Transfusion als een activiteit voor voortdurende professionele ontwikkeling (CPD) onder Section 2: Self-learning credit. Het lezen van één hoofdstuk staat gelijk aan twee studiepunten.

Acknowledgements

De auteur erkent Leonor De Biasio, RN, BScN, CPNC, en Tihiro Rymer, BScN, MLT, als auteurs van een eerdere versie van dit hoofdstuk en Allahna Elahie, BSc (Hons), MLT, en Sarah Oxley, RN, BScN, voor hun review van de huidige versie.

1. CSA Groep. Can/Csa-Z902:20 – Bloed en bloedbestanddelen. Uitgegeven in Canada door CSA, 2020.
2. CSTM Normcommissie. CSTM Standards for Hospital Transfusion Services (CSTM-normen voor transfusiediensten in ziekenhuizen). Gepubliceerd in Ottawa, Canada door Canadian Society for Transfusion Medicine, 2017.
3. Health Canada. Guidance Document: Blood Regulations2014. http://www.hc-sc.gc.ca/dhp-mps/brgtherap/applic-demande/guides/blood-reg-sang/blood-guid-sang-ligne-eng.php (Laatst geraadpleegd).
4. Het Standards Program Committee en het Blood Banks and Transfusion Services Standards Committee. Standaarden voor bloedbanken en transfusiediensten, 32e editie. Gepubliceerd door AABB, 2020.
5. College van Amerikaanse Pathologen. Transfusion Medicine Cap Accreditation Checklist. Uitgegeven door College of American Pathologists, 2020.
6. Mueller MM, Van Remoortel H, Meybohm P, Aranko K, Aubron C, Burger R, Carson JL, Cichutek K, De Buck E, Devine D, Fergusson D, Folléa G, French C, Frey KP, Gammon R, Levy JH, Murphy MF, Ozier Y, Pavenski K, So-Osman C, Tiberghien P, Volmink J, Waters JH, Wood EM, Seifried E, voor de ICC PBM Frankfurt Group. Patiënt Bloed Management: Aanbevelingen van de 2018 Frankfurt Consensus Conference. JAMA 2019; 321: 983-97. https://doi.org/10.1001/jama.2019.0554.
7. AABB en de Society for the Advancement of Blood Management. Perioperative Blood Management: A Physician’s Handbook, 3e editie. Onder redactie van Shander A, Waters JH, King KE. Gepubliceerd door AABB/SABM, 2013.
8. CSA Group. Can/Csa-Z902-15 – Bloed en bloedbestanddelen. Uitgegeven in Canada door CSA, 2015.
9. Commission of Inquiry on the Blood System in Canada, eindverslag. Canada, Commission of Inquiry on the Blood System in Canada, 1997. http://publications.gc.ca/pub?id=9.698032&sl=0.
10. Officiële website van Jehovah’s Getuigen. Bio-ethiek en recht. https://www.jw.org/en/medical-library/blood-transfusion-bioethics-medical-law/.
11. Bolton-Maggs PH, Wood EM, Wiersum-Osselton JC. Wrong Blood in Tube – Potential for Serious Outcomes: Can It Be Prevented? Br J Haematol 2015; 168: 3-13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25284036.
12. Lima A. Bloody Easy Bloedtoediening, versie 2. Uitgegeven in Toronto, Ontario door Ontario Regional Blood Coordinating Network, 2015. http://transfusionontario.org/en/download/bloody-easy-blood-administration-version-2
13. Australian and New Zealand Society of Blood Transfusion en Australian College of Nursing. Richtlijnen voor het toedienen van bloedproducten. Gepubliceerd in Sydney, Australië, door Australia & New Zealand Society of Blood Transfusion Ltd, 2019. https://anzsbt.org.au/wp-content/uploads/2019/10/ANZSBT-Administration-Guidelines-Revised-3rd-edition-Publication-Version-20191002.pdf.
14. Callum JL, Pinkerton PH, Lima A, Lin Y, Karkouti K, Lieberman L, Pendergrast JM, Robitaille N, Tinmouth AT, Webert KE, . Bloody Easy 4: Bloedtransfusies, bloedalternatieven en transfusiereacties. Uitgegeven in Ontario, Canada door Ontario Regional Blood Coordinating Network, 2016. http://transfusionontario.org/en/download/bloody-easy-4-blood-transfusions-blood-alternatives-and-transfusion-reactions-a-guide-to-transfusion-medicine-fourth-edition/.
15. Gorski L, Hadaway L, Hagle M, McGoldrick M, Orr M, Doellman D. Infusion Therapy Standards of Practice. Gepubliceerd in Journal of Infusion Nursing door Infusion Nurses Society, 2016. https://source.yiboshi.com/20170417/1492425631944540325.pdf.
16. Canadian Blood Services. Canadian Blood Services Circulaire van informatie. Gepubliceerd in Ottawa, Canada door Canadian Blood Services, 2015. https://www.blood.ca/en/hospitals/circular-information.
17. Héma-Québec. Circular of Information. 2015. https://www.hema-quebec.qc.ca/userfiles/file/media/anglais/publications/SPE-00176%5B3%5D_C16075_LIVRET_HEMA_ANG_web.pdf.
18. Wilson AM, Peterlini MA, Pedreira M.G. Infusion Pumps and Red Blood Cell Damage in Transfusion Therapy: An Integrative Revision of the Academic Literature. Rev Lat Am Enfermagem 2016; 24: e2763. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27533272.
19. Robinson S, Harris A, Atkinson S, Atterbury C, Bolton-Maggs P, Elliott C, Hawkins T, Hazra E, Howell C, New H, Shackleton T, Shreeve K, Taylor C. The Administration of Blood Components: A British Society for Haematology Guideline. Transfus Med 2018; 28: 3-21.
20. Jain MD, Cabrerizo-Sanchez R, Karkouti K, Yau T, Pendergrast JM, Cserti-Gazdewich CM. Zoekt en gij zult vinden-maar wat doet gij dan? Cold Agglutinins in Cardiopulmonary Bypass and a Single-Center Experience with Cold Agglutinin Screening before Cardiac Surgery. Transfus Med Rev 2013; 27: 65-73. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0887796312001022.
21. AABB, Amerikaanse Rode Kruis, America’s Blood Centers, het Armed Services Blood Program. Circulaire met informatie voor het gebruik van menselijk bloed en bloedbestanddelen. 2017. http://www.aabb.org/tm/coi/Documents/coi1017.pdf.

Clinical Guide to Transfusion