Tijdens de lunch met een groep vrienden begon een van hen te hoesten en klaagde dat het leek alsof ze een haarbal in haar keel had. Ik vroeg of ze dit gevoel al eerder had gehad en ze knikte. Toen vroeg ik of het alleen bij bepaald voedsel was en of ze allergisch was voor ragweed. Ze knikte weer ja en vroeg zich af hoe ik, op basis van haar simpele opmerking over het haarbalgevoel, de rest had kunnen weten.
Het antwoord is dat haar klacht een klassiek symptoom was van iets dat bekend staat als het orale-allergie-syndroom — een voedselallergie met een twist.
Als je een voedselallergie hebt, reageert je immuunsysteem op een specifiek eiwit dat normaal geen problemen oplevert voor andere mensen. Uw systeem geeft een reeks chemische stoffen af (zoals histamines) die jeukende ogen, een tranende neus, jeukende keel en, in ernstige gevallen, ademhalingsmoeilijkheden veroorzaken. Uw huid kan ook reageren met netelroos of eczeem.
Dergelijke reacties, zoals de jeukende ogen, treden op als u een seizoensgebonden allergie hebt, wat betekent dat u geïrriteerd bent door grassen en pollen zoals ragweed.
Bij het orale allergiesyndroom ervaren mensen met seizoensgebonden allergieën een “kruisreactie” wanneer ze bepaalde voedingsmiddelen eten. Hun immuunsysteem lijkt specifieke eiwitten in voedingsmiddelen te herkennen en ze te verwarren met de eiwitten in pollen.
Voor mensen die allergisch zijn voor berkenstuifmeel, bijvoorbeeld, kunnen de kruisreactieve eiwitten worden gevonden in perziken, appels, peren, kersen, wortelen, hazelnoten, kiwi’s en amandelen.
Mensen met een ragweedallergie kunnen daarentegen merken dat bananen, komkommers, meloenen, courgettes en zelfs kamillethee de gebruikelijke allergische reacties kunnen uitlokken.
Het belangrijkste symptoom is die vervelende jeuk in de mond en keel – de sensatie die mijn vriend zo treffend beschreef als een haarbal. Andere symptomen kunnen een jeukende neus zijn, of zelfs een jeukende buis van Eustachius (die de neus met het middenoor verbindt).
Dikwijls zijn de symptomen hardnekkig en treden ze op telkens wanneer u de beledigende stof eet. Soms kan het helpen het eiwit in het voedsel te “denatureren” door het te schillen, te koken, te bakken of in de magnetron te doen. Een rauwe appel kan de vervelende symptomen veroorzaken, terwijl een gebakken appel dat niet doet.
Oraal allergiesyndroom wordt meestal gediagnosticeerd wanneer een patiënt met seizoensgebonden allergieën symptomen beschrijft, zoals een jeukende mond of neus, die opduiken wanneer bepaalde voedingsmiddelen worden gegeten.
Voedingsmiddelen kunnen veel verschillende soorten allergische reacties opwekken. Terwijl het mondelinge allergiesyndroom oncomfortabel is, resulteert het gewoonlijk niet in de strenge reacties die met allergieën voor dingen kunnen gebeuren zoals pinda’s of schaaldieren. In hun meest ernstige vorm kunnen deze allergieën leiden tot anafylaxie – een levensbedreigende reactie die zowel bij kinderen als volwassenen shock of ademnood kan veroorzaken.
Toch is het cruciaal om de symptomen van het mondelinge allergiesyndroom te onderscheiden van de vroege symptomen van een ernstigere reactie op voedsel.
Recente studies van mensen met het orale allergiesyndroom zijn gedaan om te proberen het risico op anafylaxie te bepalen, naast de mildere reacties van het eten van de problematische eiwitten.
In één zo’n studie hadden zes van de 26 patiënten ernstige anafylactische reacties die acute behandeling vereisten. Hoewel deze studie een kleine steekproef was, herinnert het eraan dat iedereen met een oraal allergiesyndroom alert moet zijn op de mogelijke progressie naar anafylaxie.
Een allergoloog kan testen op reacties op zowel pollen als voedsel. Allergologen voeren huidpriktesten uit met de eiwitten in verschillende voedingsmiddelen, en in verschillende concentraties, om te controleren op reacties. Een positieve test wijst op de mogelijkheid dat de persoon gevoelig is voor het voedsel, maar garandeert niet dat er elke keer een reactie zal zijn; evenmin geeft het aan hoe ernstig de reactie zou kunnen zijn.
Hoewel een negatieve test meestal accuraat is, moet worden opgemerkt dat huidtests vaak geen gevoeligheid vinden voor bepaalde vruchten en groenten, zoals appels, sinaasappels, bananen, peren, meloenen, aardappelen, wortelen en selderij. (Een vals-negatieve test wordt vaak gezien bij jongere kinderen, omdat hun immuunsysteem nog in ontwikkeling is.)
De enige bewezen therapie voor voedselallergie is de strikte eliminatie van dat voedsel uit uw dieet. Studies zijn niet duidelijk over de vraag of immunotherapie — algemeen bekend als allergie-injecties — nuttig is bij het orale allergiesyndroom, maar u moet het gebruik van injecties met uw arts bespreken.
Als u of iemand in uw gezin een voedselallergie heeft, is het van cruciaal belang dat u een nauwkeurige diagnose hebt, een behandelingsstrategie, bewustzijn van welke voedingsmiddelen u moet vermijden en informatie over wat u moet doen in geval van nood. Praat met uw arts of gezondheidswerker, en ga naar een allergoloog als u dat nog niet hebt gedaan.
Dr. Marla Shapiro is dagelijks te zien op Balance . . televisie voor goed leven op CTV. Vragen over algemene gezondheidskwesties kunnen naar haar worden gestuurd op: [email protected] (Gelieve vragen over persoonlijke gezondheidskwesties aan uw arts te richten.)