Lichamelijke conditie

Bij de 29e jaarlijkse U.S. Marine Corps Marathon liepen in 2004 bijna 18.000 mensen in Washington, D.C.. Fysieke fitheid is van oudsher een vereiste voor alle strijdkrachten.

Fysieke fitheid wordt gebruikt in de context van twee betekenissen: Algemene fitheid (een toestand van gezondheid en welzijn) en specifieke fitheid (het vermogen om specifieke sporten of beroepsvaardigheden uit te voeren). Fitness kan verder worden onderverdeeld in vijf categorieën: Cardiovasculair uithoudingsvermogen, spierkracht, spieruithoudingsvermogen, flexibiliteit, en lichaamssamenstelling. De criteria voor fysieke fitheid zijn ook uitgebreid met het vermogen om te voldoen aan fysieke eisen in een noodsituatie.

Fysieke fitheid is het vermogen van het hart, de bloedvaten, de longen en de spieren om optimaal te functioneren. In vroegere jaren werd fitheid gedefinieerd als het vermogen om de activiteiten van de dag uit te voeren zonder onnodige vermoeidheid. Maar met de toegenomen vrije tijd en de veranderingen in levensstijl als gevolg van de industriële revolutie, die een groot deel van de bevolking weghaalde van het boerenleven en naar meer stedelijke gebieden bracht, wordt deze definitie niet langer als volledig genoeg beschouwd.

De definitie van lichamelijke fitheid wordt nu gedefinieerd als het vermogen van het lichaam om efficiënt en effectief te functioneren in werk en vrije tijd, niet alleen op een bepaald tijdstip, maar op verschillende leeftijden en in verschillende stadia van iemands levenscyclus. De sleutel ligt in het vinden van een optimale gezondheid binnen de grenzen van iemands levensstijl, om weerstand te kunnen bieden aan hypokinetische ziekten. (Aandoeningen die het gevolg zijn van een zittende levensstijl. Voorbeelden hiervan zijn zwaarlijvigheid en complicaties als gevolg van zwaarlijvigheid, zoals diabetes.)

Veel gezondheidswerkers, waaronder artsen, verpleegkundigen, ergotherapeuten en fysiotherapeuten, zijn het er tegenwoordig over eens dat de ideale benadering een holistische benadering is – een benadering die veel opties biedt en iemand in staat stelt beslissingen te nemen en proactief te zijn met betrekking tot zijn eigen persoonlijke gezondheid.

Geschiedenis van fitness

Bonnie Prudden, Amerikaans bergbeklimster en voorvechtster van fitness, leidt in 1956 een les in oefeningen.

De evolutie van fitness kan worden toegeschreven aan de overlevingsbehoefte van de mensheid en kan worden teruggevoerd op het begin van de mensheid. Tijdens het Paleolithicum en het Neolithicum stond lichamelijke fitheid in het teken van overleven.

Vanaf 2500-250 v. Chr. begonnen mensen lichamelijke activiteit in verband te brengen met lichamelijk welzijn. In China, door de filosofische leer van Confucius, associeerde men bepaalde ziekten met lichamelijke inactiviteit. Dit leidde tot de ontwikkeling van Kung fu gymnastiek.

In dezelfde periode werd Yoga ontwikkeld in India. Yoga is een bewegingsprogramma dat in overeenstemming is met de Hindoeïstische en Boeddhistische overtuigingen en legt de nadruk op spiritualiteit.

Tijdens de Griekse tijd werd lichamelijke fitheid gekoppeld aan schoonheid, atletiek en lichamelijkheid, en zo ontstonden de Olympische Spelen, waar fitheid werd beloond. En zelfs in de koloniale tijd in het begin van Amerika hielden de landbouw en de vele taken het hele gezin fit; zij het zonder de bijbehorende voordelen van de moderne geneeskunde.

De Industriële Revolutie bracht echter grote delen van de bevolking naar de steden, vaak om te werken in ongezonde en onveilige omgevingen. De opkomst van de industrie, en zelfs de uitvinding van de lift, hebben samengespannen om sedentaire burgers van het computertijdperk te creëren. Tijdens de jaren 1950 kwam het concept van fysieke fitheid in de nationale schijnwerpers toen president Dwight D. Eisenhower in 1956 de President’s Council on Youth Fitness oprichtte.

United States Military Physical Fitness Badge

Kort voor zijn ambtsaanvaarding noemde de verkozen president John F. Kennedy fysieke fitheid een bepalend principe van zijn regering. Hij publiceerde “The Soft American” in Sports Illustrated (26 december 1960), minder dan een maand voor zijn inauguratie. Binnen een maand na zijn inauguratie sprak President Kennedy op de Conferentie over lichamelijke fitheid van de jeugd. Onder Kennedy zou de President’s Council niet alleen het woord verspreiden aan Amerikanen over het belang van fysieke fitheid voor de jeugd, maar ook jeugd fitheidsonderzoeken uitvoeren, fitnessinformatie publiceren, en technisch advies geven aan scholen en gemeenschappen over hoe de fysieke fitheid te verbeteren, niet alleen voor de jeugd, maar voor Amerikanen van elke leeftijd.

Amerikanen, in de jaren 1970, waren verwikkeld in een fitness rage. Aerobics, dansen, isometrie, rekken en strekken, joggen, wandelen, fietsen, zwemmen, yoga – de mensen deden steeds meer aan fitness. In 1977 beweerde een recordaantal van 87,5 miljoen Amerikaanse volwassenen boven de achttien dat ze aan atletiek deden. Het meest zichtbare teken van de fitnessboom waren zo’n acht miljoen joggers die over de paden van grote stadsparken en buitenwijken draafden.

De trend van fitnessgerelateerde bedrijven begon eind jaren negentig. Het bezoeken van een sportschool of een gezondheidscentrum of zelfs het kopen van fitnessapparatuur werd de norm. Hoewel de hausse in fitnesslidmaatschappen in de jaren negentig afvlakte, is de fitnesssector nog steeds een grote en groeiende bedrijfstak. In juli 2003 waren er 22.000 gezondheidsclubs, fitnesscentra en sportscholen in de Verenigde Staten, met 36,3 miljoen leden. Fit blijven was in 2002 een business van 13,12 miljard dollar.

In de eenentwintigste eeuw waren de populariteit van de biologische landbouw en het verbod op transvetten een gevolg van het fitnessbewustzijn, maar nog steeds wordt een meerderheid van de Amerikaanse bevolking niet fit geacht:

Eén op de vijf kinderen in de Verenigde Staten heeft obesitas. Door obesitas bij kinderen lopen kinderen een risico op gezondheidsproblemen die vroeger alleen bij volwassenen voorkwamen, zoals diabetes type 2, hoge bloeddruk en hartaandoeningen.

Algemene fitheid

Om de fysieke fitheid beter te kunnen beoordelen, wordt deze vaak onderverdeeld in de volgende categorieën:

1. Cardiovasculair uithoudingsvermogen: Dit is het vermogen van het lichaam om zuurstof en voedingsstoffen aan weefsels te leveren en afvalstoffen gedurende langere perioden te verwijderen. Het CE kan worden verbeterd door aërobe oefeningen; oefeningen die worden uitgevoerd op een matig niveau van intensiteit gedurende een relatief lange periode, zoals hardlopen of tennissen.

Luchtmachters van de 8th Fighter Wing in Zuid-Korea gebruiken cardio-apparatuur in het fitnesscentrum van de basis.

2. Spierkracht en -uithoudingsvermogen: Kracht heeft betrekking op het vermogen van de spier om gedurende een korte periode kracht uit te oefenen, terwijl uithoudingsvermogen het vermogen is van een spier, of een groep spieren, om herhaalde samentrekkingen vol te houden of om kracht te blijven uitoefenen tegen een inert voorwerp. Krachttraining biedt de mogelijkheid om zowel de kracht als de omvang van de skeletspieren te ontwikkelen.

3. Flexibiliteit: Dit duidt het vermogen aan om gewrichten te bewegen en spieren te gebruiken over hun volledige bewegingsbereik. Flexibiliteit kan worden vergroot door strekken. Hatha Yoga en pilates zijn trainingen voor het hele lichaam die zich richten op flexibiliteit en evenwicht.

4. Lichaamssamenstelling: Samenstelling verwijst naar het lichaam in termen van vetvrije massa (spieren, botten, vitaal weefsel en organen) en vetmassa. Een optimale verhouding tussen vet en vetvrije massa kan worden bepaald aan de hand van iemands BMI (Body Mass Index). De BMI van een persoon is een nauwkeurigere methode om te bepalen of iemands gewicht gezond is in verhouding tot zijn specifieke lichaamstype. Het uitvoeren van de juiste reeks oefeningen kan mensen helpen vet om te zetten door de spiermassa te vergroten.

In het geval van atletiek zijn termen als nauwkeurigheid, behendigheid, coördinatievermogen, snelheid en uithoudingsvermogen geschikt.

Vele bronnen noemen ook mentale en emotionele gezondheid als een belangrijk onderdeel van de algehele fitheid. Dit wordt soms voorgesteld als een driehoek die bestaat uit drie subsecties, die fysieke, emotionele en mentale fitheid vertegenwoordigen. De ideale driehoek is evenwichtig op alle drie de gebieden. Net als de voedsel- en voedingspiramide die is ontworpen voor gezond eten, is de “driehoek” in overeenstemming met beoefenaars van vandaag die een meer holistische benadering van gezondheid en veroudering willen aanpakken.

Specifieke fitnessvereisten

Specifieke of taakgerichte fitness is het vermogen van een persoon om een specifieke activiteit met een redelijke efficiëntie uit te voeren, bijvoorbeeld in sport of in militaire dienst. Specifieke training kan zowel een atleet als een werknemer voorbereiden op hun specifieke gebied of sport.

Voorbeelden van atletische training zouden zijn: Training voor een 400 meter sprint – in dat geval presteert een loper op ultieme snelheid over een korte afstand. In het geval van een sprint moet de atleet worden getraind om gedurende de hele race anaeroob te lopen. Bij een marathon, die een lange afstand beslaat, moet de atleet worden getraind om aëroob te werken; het uithoudingsvermogen moet tot het maximum worden opgevoerd.

Anaërobe lichaamsbeweging wordt door atleten in niet-duursporten gebruikt om kracht op te bouwen en door bodybuilders om spiermassa op te bouwen. Spieren die onder anaerobe omstandigheden worden getraind, ontwikkelen zich anders, wat leidt tot betere prestaties bij kortdurende, hoogintensieve activiteiten, die maximaal ongeveer twee minuten duren. Aërobe oefening daarentegen omvat activiteiten met een lagere intensiteit die gedurende langere perioden worden uitgevoerd.

Brandweerlieden en politieagenten moeten regelmatig fitheidstests ondergaan om te bepalen of ze in staat zijn de fysiek veeleisende taken uit te voeren die voor hun baan vereist zijn.

In de scoutingprogramma’s van sommige landen kunnen leerlingen fitnessbadges verdienen, zoals de Physical Fitness Badge die in de Verenigde Staten door zowel jongens- als meisjesscouts wordt verdiend.

Familiefitness

Families kunnen samen lichamelijk fit blijven door activiteiten te vinden waaraan iedereen in het gezin kan deelnemen. Veel gemeenschappen bieden tegen een redelijke prijs mogelijkheden voor gezinsdeelname aan zwemmen, zoals de YMCA of de Boys and Girls Club. Zowel kleine steden als grote steden hebben vaak fiets- of wandelpaden. Een plaatselijke afdeling van parken en recreatie is een goede bron voor informatie over een verscheidenheid aan uitstapjes, van wandelen tot skiën tot sneeuwschoenwandelen. Kamperen kan ook een populaire gezinsactiviteit zijn die iedereen buiten krijgt.

Fitness voor kinderen

Voorouders kunnen tal van mogelijkheden bieden voor de ontwikkeling van de lichamelijke fitheid van een kind. Jonge kinderen ontwikkelen grove motorische vaardigheden door te spelen op speeltoestellen, door te leren fietsen, of door te rolschaatsen, of te skaten. Ouders dragen bij aan de algemene lichamelijke ontwikkeling van hun kinderen door ze regelmatig mee te nemen voor een controle bij de tandarts, huisarts of chiropractor. Als het gaat om fysiek fit zijn, dienen ouders als belangrijke rolmodellen voor hun kinderen.

In veel middelbare scholen is deelname aan lichamelijke opvoeding programma’s (wat vroeger Gym class heette) nog steeds een afstudeereis. Veel schooldistricten hebben echter hun budget voor lessen lichamelijke opvoeding geschrapt en sommige leerlingen doen gewoon niet mee. Sommige scholen hebben, in een poging om academisch meer uitdagend te zijn, zelfs de pauze afgeschaft. Als ouders in een positie zijn om scholen of een schooldistrict voor hun kinderen te kiezen, willen ze misschien rekening houden met de bijdrage ervan aan de algehele lichamelijke fitheid van hun kinderen.

Met de toename van obesitas bij kinderen en de populariteit van sedentaire activiteiten in het computer/televisietijdperk, kunnen buurtsporten zoals honkbal, voetbal en basketbal een belangrijke uitlaatklep voor kinderen bieden. Interesse in sport kan op meer dan één manier bijdragen aan de groei en ontwikkeling van een kind. Door fysiek fit te blijven, nieuwe vrienden te ontmoeten en nieuwe vaardigheden te leren, kunnen kinderen gewoonten ontwikkelen die hen hun hele leven bijblijven.

Studies hebben aangetoond dat, in tegenstelling tot de conventionele wijsheid, het vaak kinderen in landelijke gebieden zijn die te weinig lichaamsbeweging hebben, omdat parken, lopen van en naar plaatsen, en georganiseerde activiteiten beperkt kunnen zijn. Er zijn echter eenvoudige manieren waarop lichaamsbeweging kan worden opgenomen in de vrije tijd van een kind, hetzij door exergaming, het installeren van een basketbalhoepel of andere apparatuur binnen of buiten, of zelfs gewoon spelen met een huisdier.

Fitness voor volwassenen

Voor werkende volwassenen die het druk hebben met hun dagelijks leven, is fit blijven een uitdaging. Recente aanbevelingen suggereren dat volwassenen zich bezighouden met fysieke activiteiten van matige intensiteit gedurende ten minste 30 minuten op vijf of meer dagen van de week of met fysieke activiteiten van krachtige intensiteit drie of meer dagen per week gedurende 20 of meer minuten per gelegenheid.

Een goede manier voor volwassenen om de fysieke fitnessuitdaging aan te gaan, is lid te worden van een fitnesscentrum, een sportschool of de lokale YMCA of YWCA. Als deze opties niet handig zijn, kunnen kleine veranderingen worden opgenomen in iemands levensstijl, zoals het uitlaten van de familiehond, wandelen in het winkelcentrum, of trappen lopen. Het belangrijkste is om te blijven bewegen. Naarmate mensen ouder worden, vertraagt hun stofwisseling en moeten calorische aanpassingen dienovereenkomstig worden gemaakt, door te letten op portiecontrole als het gaat om eten.

Een jaarlijks bezoek aan een huisarts kan iemand helpen zijn bloeddruk en cholesterolgehalte te controleren en ervoor te zorgen dat ze op schema zijn met andere speciale tests die ze nodig kunnen hebben.

De ontluikende populariteit van alternatieve therapieën die een preventieve benadering van gezondheid hanteren, neemt toe, en ze kunnen helpen, of het nu is door vitamines of supplementen voor te stellen of zelfzorgdiensten aan te bieden, zoals massage, acupunctuur of natuurgeneeskunde.

Velen die minder gemotiveerd zijn, wenden zich nu tot een personal trainer, die een persoonlijk bewegings- en dieetregime kan motiveren en controleren.

De fysieke activiteitspiramide is een goede referentie om te zien welk type activiteiten wordt aanbevolen en hoe vaak.

Senioren en fysieke fitheid

Senioren kunnen genieten van de meeste activiteiten die ze deden toen ze jonger waren, waaronder: golfen, zwemmen en wandelen. Ze kunnen zelfs nieuwe activiteiten gaan doen, zoals yoga of wateraerobics. Veel seniorencentra of bejaardentehuizen bieden bewegingslessen voor senioren die alle bewegingen van een meer intensieve klasse hebben, maar langzamer worden gedaan of zittend in een stoel. Het is van cruciaal belang voor senioren om aan hun evenwicht te blijven werken, omdat vallen een grote zorg is voor ouderen en een belangrijke oorzaak van letsel.

Wetenschappers hebben bewezen dat actief zijn kan helpen bij chronische aandoeningen en het risico op obesitas, hoge bloeddruk, diabetes, osteoporose, beroerte, depressie, darmkanker en vroegtijdige dood kan helpen verminderen.

Studies hebben ook een verband aangetoond tussen het fysieke activiteitenniveau van senioren en hun geestelijke gezondheid. Ouderen hebben vaak te maken met gevoelens van depressie, verlies en verdriet als ze geconfronteerd worden met de uitdagingen en aanpassingen die gepaard gaan met het ouder worden. Fysiek fit zijn kan het verschil maken, en aangezien een groot deel van de bevolking ouder wordt en werkt na de traditionele pensioenleeftijd, wordt het des te crucialer.

Notes

• Ahlawat, Ravindra Pal. Gezondheidsvoorlichting en voeding. Khel Sahitya Kendra, 2009. ISBN 978-8175245563.
• Bogert, L. Jean, George M. Briggs, and Doris Howes Calloway. 1973. Nutrition and Lichamelijke fitheid. Philadelphia: Saunders. ISBN 0721618170.
• Ettinger, Walter H., Brenda S. Wright, and Steven N. Blair. Fitness na de 50. Champaign, IL: Human Kinetics, 2006. ISBN 0736044132.
• Greenberg, Jerrold S., and David Pargman. Fysieke fitheid: A Wellness Approach. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1986. ISBN 013668856X.
• Halper, Marilyn Snyder, and Ira Neiger. Physical Fitness. New York: Holt, Rinehart & Winston, 1981. ISBN 0030482917.
• Kolata, Gina Bari. Ultimate Fitness: De zoektocht naar de waarheid over lichaamsbeweging en gezondheid. New York: Farrar, Straus and Giroux, 2003. ISBN 0374204772.
• Sharkey, Brian J. Fitness and Health. Champaign, IL: Human Kinetics, 2002. ISBN 0736039716.

Alle links opgehaald op 18 november 2020.

• President’s Council on Physical Fitness.
• The Five Basic Components of Physical Fitness Explained
• The History of Fitness door Lance C. Dalleck, M.S. and Len Kravitz, Ph.D.
• Fitness at Any Age MedicineNet.