Door te voorzien in een nationale wetgevende macht van twee Kamers, dienden de grondleggers, opzettelijk of onvoorzien, verschillende functies. Voorbeelden van zowel unicameralisme als tweekamerstelsel waren er in overvloed. Sommige van de oude republieken, waarnaar de grondleggers vaak terugkeerden om ervaring op te doen, hadden wetgevende machten met twee Kamers, en het parlement van Groot-Brittannië was gebaseerd op twee sociale orden, de erfelijke aristocratie vertegenwoordigd in het Hogerhuis en de landeigenaren vertegenwoordigd in het Lagerhuis. Een aantal wetgevende lichamen van staten werd na de Revolutie gevormd door één kamer, en het Continentale Congres, beperkt in macht als het was, bestond uit één kamer.
Vanaf het begin in de Conventie, in het Virginia-plan, werd aangedrongen op een Congres met twee Kamers. Het Grote Compromis, een van de cruciale beslissingen die leidden tot een succesvolle afronding van de Conventie, loste het geschil over de nationale wetgevende macht op door te voorzien in een Huis van Afgevaardigden dat werd verdeeld naar bevolkingsomvang en een Senaat waarin de staten gelijkelijk waren vertegenwoordigd. De eerste functie die werd vervuld, was dus het federalisme.32 Even belangrijk was echter het beginsel van de scheiding der machten. De grondleggers wisten en vreesden dat de wetgevende macht de overhand zou krijgen in een maatschappij die afhankelijk was van het stemrecht van het volk, en het was belangrijk om een voorzorgsmaatregel te hebben tegen de triomf van voorbijgaande meerderheden. De eis in de Grondwet dat wetsvoorstellen, alvorens te kunnen worden aangenomen, in twee Kamers moeten worden behandeld, waarvan de leden aan verschillende kiezers gebonden zijn, was dan ook een uitvloeisel van deze ervaring opgedane observatie.33
Gebeurtenissen sinds 1787 hebben natuurlijk zowel de scheiding der machten als de federalistische grondslagen van het tweekamerstelsel gewijzigd, met name de aanneming van het Zeventiende Amendement dat leidde tot de verkiezing van de Senatoren door het volk, zodat de verschillen tussen de twee Kamers thans minder uitgesproken zijn.