Wanneer driftbuien van peuters eigenlijk ADHD zijn: Early Signs of ADD and Emotional Dysregulation

Sommige kinderen vertonen tekenen van aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD of ADD) al vanaf 2 jaar (en in sommige gevallen zelfs eerder). Natuurlijk, het ontwarren van normaal Verschrikkelijke Twee gedrag van ADHD is lastig, op zijn zachtst gezegd. De meeste peuters hebben een overvloed aan energie, praten overvloedig, springen van de ene activiteit naar de andere, en zijn snel afgeleid. Ze zijn ongeduldig en huilen om onnozele dingen – zoals het donkerblauwe kopje krijgen in plaats van het lichtblauwe bij de lunch.

Dus hoe kunnen ouders en behandelaars de rode vlaggen van ADHD herkennen in deze zee van vuurrood? Door hun aandacht te richten op de emotionele controle van een kind – of het gebrek daaraan.

Early Signs of ADHD in Babies: Slecht slapen, voeden, frustratie

De American Academy of Pediatrics zegt dat kinderen niet jonger dan 4 jaar gediagnosticeerd kunnen worden met ADHD, maar dat betekent niet dat ADHD bij peuters niet echt is.1 Er zijn echte verschillen in de ADHD-hersenen die al bij de geboorte aanwezig zijn, en te lang wachten om in te grijpen kan een kind onnodig belasten.

Het is gemakkelijk om kinderen met ernstig hyperactief of impulsief gedrag te herkennen – zij zijn degenen die extreem actief en spontaan zijn en lijken minder slaap nodig te hebben dan hun leeftijdsgenoten. Hun ouders en verzorgers zijn uitgeput. Maar hyperactief gedrag is niet voor alle kinderen een kenmerk van ADHD; een betere voorspeller voor de ontwikkeling van ADHD is eigenlijk het vermogen van een kind om zijn emoties te reguleren.

Specifiek is vroege negatieve emotionaliteit (slechte reactie op stress en een neiging om te reageren met onaangename emoties) zeer voorspellend voor ADHD. De baby’s die risico lopen op ADHD zijn degenen die voortdurend huilen en moeite hebben zichzelf te kalmeren; die boos zijn, kribbig en moeilijk onder controle te houden; die problemen hebben met voeden en in slaap vallen en/of in slaap blijven; of die geen frustratie verdragen.

Erge tekenen van ADHD bij peuters: Intense, ongecontroleerde emoties

Wanneer negatieve emotionaliteit aanhoudt tot in de peuterleeftijd, ziet het er heel anders uit dan een paar typische peuter driftbuien. Kinderen met ADHD vertonen agressiever en emotioneel intenser gedrag wanneer een prijs van hen wordt afgepakt. Bij uitdagende taken, zoals puzzels met ontbrekende stukjes, vertonen de jonge kinderen met ADHD meer frustratie, negatieve uitdrukkingen, emotionele uitbarstingen en woede dan hun neurotypische leeftijdsgenootjes. Ze geven het ook sneller op.2,3,4,5

Kortom, peuters en kleuters met ADHD zijn overmatig reactief. Waarom? Omdat ze emoties dieper voelen en ze langer vasthouden dan mensen zonder ADHD. Ze reageren overdreven op positieve emoties, zoals opwinding, wat kan betekenen gillen en springen van vreugde over kleine dingen (zoals toen mijn dochter met ADHD gillend als een maniak door het huis rende toen ik haar vertelde dat we een ijsje gingen halen). Ze reageren ook overdreven op negatieve emoties, teleurstelling en frustratie, wat vaak leidt tot driftbuien of agressief gedrag.

Als neurotypische peuters de leeftijd van 3 of 4 jaar bereiken, kunnen ze bijvoorbeeld beginnen te wachten tot na het avondeten voor een ijsje zonder een grote inzinking te hebben (hoewel ze een beetje kunnen zeuren als ze moe of gestrest zijn). Kleuters met ADHD echter, huilen of schreeuwen regelmatig over kleine situaties. “Kleine problemen” zijn bijna altijd “grote problemen” met deze kinderen, en dat laten ze zien met hun emotionele uitbarstingen. Wachten is bijna onmogelijk; ze voelen extreme druk om dingen nu te krijgen.

Early Signs of ADHD in Toddlers: Emotionele gevoeligheid en overweldiging

Toddlers met ADHD hebben de neiging om gemakkelijk gefrustreerd, humeurig en zelfs onbeleefd te zijn. Ze kunnen zich te veel of te lang zorgen maken over zelfs de kleinste dingen en hebben meer moeite met de overgang. Ze zijn ook zeer gevoelig voor corrigerende feedback – hen vragen een jas aan te trekken om naar buiten te gaan kan resulteren in een boze schreeuw. Deze kinderen worden overweldigd door hun gevoelens en hebben het moeilijk om te kalmeren.

Jongere kinderen met ADHD zijn ook extreem prikkelbaar – wat kan resulteren in zeuren, eisen of schreeuwen bij elk verzoek dat ze doen – en vatbaar voor agressieve en boze uitbarstingen.

In de kleuterklas kunnen leerlingen zeuren als er te veel kinderen zijn bij het station of centrum waar ze willen spelen. Kinderen zonder ADHD zullen meestal naar een ander centrum gaan. Kinderen met ADHD kunnen echter gillend op de grond vallen of een ander kind duwen en zeggen dat ze weg moeten gaan. En niet slechts één keer. Zulke voorvallen gebeuren keer op keer. Kleuters met ADHD hebben de neiging om meer controlerend te zijn en reageren met meer vijandigheid, woede en agressie als ze van streek zijn en worden vaker naar huis geroepen dan hun leeftijdsgenootjes zonder ADHD.

Erste tekenen van ADHD bij kleuters: Frequente, hevige driftbuien

Wanneer jonge kinderen met ADHD van streek zijn, hebben ze ook de neiging om vaker, heviger, heviger en meer storende driftbuien te hebben dan andere kinderen van hun leeftijd. Typisch ontwikkelende peuters kunnen wekelijkse driftbuien hebben en ouders kunnen meestal vertellen waarom de driftbui gebeurt (het kind is waarschijnlijk moe of wil iets niet doen).

Bij peuters met ADHD komen de driftbuien vaker voor, duren langer, en lijken uit het niets te komen. De reacties van het kind zijn buitensporig, staan in geen verhouding tot de gebeurtenis en/of passen niet in de context. De driftbui kan 20 minuten of langer duren en het kind heeft moeite om uit zichzelf tot rust te komen en kan zelfs terugslaan. Velen van hen hebben een woedeaanval waar ze geen controle over hebben – zelfs als hun het liefste ding ter wereld wordt beloofd, kunnen ze er niet mee stoppen.

Typisch peutergedrag

De onderstaande tabel geeft een overzicht van en vergelijkt typisch peutergedrag met peutergedrag van ADHD-peuters.

Wanneer kinderen met ADHD overprikkeld raken (bijv. door drukke gebeurtenissen of luide omgevingen), kunnen hun emotionele reacties nog onvoorspelbaarder en heviger zijn dan gewoonlijk. Mijn dochter had emotionele inzinkingen op verjaardagsfeestjes en de ergste kwamen altijd voor op haar eigen feestjes. Het was gewoon veel te overprikkelend voor haar en resulteerde in schreeuwen, huilen, met dingen gooien en eisen dat iedereen in één keer wegging. Ze bracht het grootste deel van haar vierde verjaardagsfeestje alleen in haar kamer door, terwijl ik activiteiten voor haar vrienden leidde.

Early Signs of ADHD in Toddlers: My Daughter’s Early Symptoms

Helaas krijgen deze jongeren meestal veel negatieve feedback voor hun gedrag, wat kan bijdragen aan een laag gevoel van eigenwaarde, angst en zelfs depressie. Mijn dochter ontwikkelde een aanzienlijke angst tegen de tijd dat ze naar school ging. Ze was al vroeg het typische actieve kind met ADHD. Ze ontwikkelde al haar motorische vaardigheden al vroeg en liep al met een loopauto tegen de tijd dat andere baby’s net leerden kruipen. Ze rende letterlijk rondjes om de andere baby’s en toen ze leerde praten, hield ze niet meer op (tot ze een tiener werd).

Dutjes waren al vroeg afgelopen en we hebben ze helemaal opgegeven toen ze 14 maanden was, anders sliep ze ’s nachts niet. Zelfs toen vroeg ik me al af hoeveel ze sliep. We moesten haar naar een “grote meisjes” bed verplaatsen omdat ze constant uit haar wieg klom. Omdat we haar niet in bed konden houden, hoorden we haar de hele nacht in haar kamer rondspringen. We haalden haar speelgoed weg, maar ze vermaakte zich door op de planken in haar kast te klimmen. Meer dan eens vond ik haar ’s morgens slapend in de kast.

Ze was ook een vreselijke eter die op de een of andere manier normaal groeide, hoewel ik ervan overtuigd was dat ze verhongerde omdat ze niet langer dan twee minuten achter elkaar kon stoppen om te voeden. Ze was veel te ongeduldig en moest constant de kamer rondkijken. En haar emotionele inzinkingen? Ik herinner me dat ik vrienden en familie vertelde dat de Verschrikkelijke Tweetal veel erger waren dan ik me ooit had voorgesteld (of had gezien op basis van de kinderen van mijn vrienden). Ik wist dat gedragsproblemen een piek vertonen als ze 2 jaar zijn en dan afnemen naarmate ze ouder worden, maar ik merkte dat mijn dochters 3 jaar erger waren dan haar 2 jaar. En, toen ik dacht dat het gewoon beter moest gaan, bleef het gedrag doorgaan toen ze 4 werd …. Wanneer zou het ophouden? Veel ouders trappen in de val om te wachten tot hun gedrag verbetert. Hoewel het duidelijk was dat mijn dochter heel anders was dan andere kinderen, zei iedereen dat ik moest wachten. Ze zeiden dat ze gewoon een actief, fantasierijk, begaafd kind was. Dus wachtten we.

Terwijl we wachtten tot het hyperactieve gedrag zou verdwijnen, zagen we over het hoofd dat ze al meer emotionele controle had moeten tonen toen ze drie was. Ze was gewoon een gevoelig meisje! Meer excuses. En toen wachtten we uiteindelijk te lang. Ze bleef zich emotioneel afreageren, wat haar vermogen om vriendschappen op te bouwen belemmerde en haar gevoel van eigenwaarde kelderde.

Early Signs of ADHD in Toddlers: Critical Parental Supports

Ik kan het belang van vroegtijdig ingrijpen niet genoeg benadrukken. Kinderen die emotionele ontregeling vertonen – minder frustratietolerantie, meer woede – lopen een groot risico. En hoe ernstiger hun woede-uitbarstingen, hoe ernstiger hun ADHD-symptomen meestal zijn. Op dezelfde manier wordt ontregeld geluk geassocieerd met grotere onoplettendheid.6 Erger nog, slechts ongeveer 40-50 procent van de jonge kinderen met ADHD krijgen de vroegtijdige gedragsinterventie-ondersteuning die ze nodig hebben.

Het is belangrijk om de vroege waarschuwingssignalen te kennen, zodat we deze kinderen zo snel mogelijk kunnen helpen. Wacht niet om te zien wat er gebeurt. Begin met het vastleggen van uw observaties en zorgen zodra uw baby is geboren. Wat fascinerend is, is dat baby’s al maanden na hun geboorte beginnen te laten zien dat ze hun emoties kunnen reguleren. Baby’s leren bijvoorbeeld om weg te kijken van dingen die hen van streek maken om zichzelf te kalmeren en boosheid, frustratie en ontsteltenis onder controle te houden. Kinderen met ADHD deden deze dingen niet als baby.

Als ze naar de kleuterschool gaan en hun taalvermogen groeit, kunnen normaal ontwikkelende kinderen hun emoties beter reguleren en beginnen ze flexibel en op sociaal gepaste manieren op situaties te reageren. Kinderen met ADHD daarentegen, blijven moeite houden met het beheersen van uitdagende situaties en het verminderen van hun onrust. Ze kunnen niet effectief omgaan met negatieve emoties en blijven zich afreageren (verbaal of fysiek), vertonen agressie, of gaan meer vermijdingsgedrag vertonen om te proberen zichzelf te reguleren.

Early Signs of ADHD in Toddlers: 5 Complementen voor Gedragstherapie

Onze emotiesystemen ontwikkelen zich eerder dan onze controlesystemen. Sterker nog, het emotionele brein is veel sterker dan het denkende brein (het brein dat ons helpt het hoofd koel te houden en goede gedragskeuzes te maken). Dit betekent dat we moeten beginnen onze kinderen te ondersteunen door hun emotionele brein heel vroeg aan te boren.

Het National Institute of Mental Health (NIMH) financierde de Preschool ADHD Treatment Study (PATS) beoordeelt de werkzaamheid en veiligheid op korte en lange termijn van methylfenidaat (Ritalin) bij kleuters (leeftijd 3-5,5 jaar).7 Voordat de medicatieproeven begonnen, voltooiden alle gezinnen een intensief gedragstherapieprogramma van 10 weken, dat counselingondersteuning voor ouders omvatte. Een van de belangrijkste bevindingen van deze studie was dat een derde van de kinderen een significante vermindering van ADHD-symptomen vertoonde na het gedragstherapieprogramma en daarom niet ook medicijnen hoefde te krijgen. Uit die studie concludeerden de onderzoekers dat gedragsinterventies die zijn ontworpen om de symptomen van ADHD bij kleuters te verminderen, de eerstelijnsbehandeling voor jonge kinderen zou moeten zijn.

Het onderdeel oudertraining van gedragstherapie is van cruciaal belang omdat het gedrag van ouders de emotieregulatievaardigheden van kinderen van jongs af aan beïnvloedt. Hier is hoe u vandaag kunt beginnen.

1. Begrijp het brein van ADHD. De hersenen blijven zich gedurende de kindertijd ontwikkelen – de denkende hersenen van een kind zijn de laatste die zich op volwassen leeftijd ontwikkelen. Wanneer een kind van streek is, komen stresshormonen vrij in het lichaam en stroomt al het bloed uit het rationele/denkende/rekenende deel van de hersenen naar de motorische cortex, waar het lichaam zich voorbereidt op vechten of wegrennen. Het emotionele brein neemt het op dit punt automatisch over, dus praten, uitschelden, straffen of de les lezen is zinloos omdat het brein dat deze boodschappen leest en interpreteert offline is.

Het is het beste om te voorkomen dat je je met kinderen bemoeit als ze overstuur zijn. Ga uit de hitte! Geef ze de ruimte, maar blijf in de buurt, zodat ze niet het gevoel krijgen dat je ze in de steek laat.

2. Vorm een sterke band. Zoals voor elk kind geldt, hebben kinderen met ADHD baat bij sterke relaties met hun verzorgers. Ze moeten weten dat ze geliefd en geaccepteerd worden, wat er ook gebeurt. Als we sterke banden hebben, kunnen we positieve en prosociale emoties versterken, wat helpt bij het reguleren van emoties. Maak gebruik van kleine momenten gedurende de dag waarop je contact kunt maken met je kinderen. Heel belangrijke momenten zijn ’s ochtends vroeg en voor het slapengaan. Geef ze tijdens deze momenten je volledige aandacht. Zeg iets positiefs, zoals: “Ik vind het leuk om ’s morgens vroeg je stralende gezicht te zien.” En lach! Sta altijd aan de kant van je kind. Teamwork helpt om medeleven op te bouwen – een andere sterke prosociale emotie die het emotionele brein opbouwt.

3. Wees warm en ontvankelijk. Ouders zijn het meest effectief in het ondersteunen van de emotieregulatievaardigheden van hun kinderen als ze ondersteunend, gevoelig en warm reageren op de positieve en negatieve emoties van hun peuters. In plaats van emotioneel te reageren, valideer je hun gevoelens. Zeggen: “Hé, kindje, ik zie dat je zusje je echt van streek heeft gemaakt”, helpt beter dan eisen dat ze ophouden met huilen. Creëer dan ruimte om ze te laten praten over wat er gebeurd is als ze dat willen. Als ze niet meer willen zeggen, of als ze nog niet praten, geef ze dan de ruimte om te huilen, je een knuffel te geven, of wat ze op dat moment ook nodig hebben. (Bewaar het leren over gepast gedrag voor een andere keer.)

Wanneer we valideren, zeggen we niet: “Het is niet erg.” Het is een grote zaak voor hen en als we dat zeggen, minimaliseren we hoe ze zich voelen en sturen we de boodschap dat we niet willen horen hoe ze zich voelen. Het is belangrijk om rustig te erkennen dat ze overstuur zijn en hen te laten weten dat je er bent om te helpen.

Kinderen reageren emotioneel om veiligheid te creëren, maar ook om gehoord te worden. Als we die ruimte voor onze kinderen creëren, voelen ze zich veilig, gehoord en begrepen. Door empathie te tonen, ontwikkelen ze hun empathie en leren ze dat ze niet overdreven emotioneel hoeven te reageren.

4. Benadruk positief gedrag. Hoewel het misschien niet zo lijkt, houden je kinderen zich de hele tijd rustig – we nemen die momenten gewoon voor lief. Maak gebruik van deze momenten door waardering te tonen voor het doen van precies die dingen die we willen dat ze doen, zoals het gebruik van hun woorden voor hulp of zeggen dat ze gefrustreerd zijn (in plaats van schreeuwen en schoppen).

5. Creëer mogelijkheden. Praten met kinderen over onze regels en verwachtingen over rustig blijven is niet genoeg. Toch is dat vaak het enige wat we doen. We vertellen ze wat er van ze wordt verwacht, sturen ze weg om te spelen, en zijn dan geïrriteerd als ze 30 seconden later gaan gillen. Denk eraan: ze hebben niet de cognitieve controle om het bij elkaar te houden in het heetst van de strijd. Creëer in plaats daarvan mogelijkheden voor hen om te laten zien hoe ze om hulp kunnen vragen als ze van streek zijn, in plaats van gefrustreerd te raken en te smelten.

Creëer mogelijkheden voor onafhankelijkheid. Kinderen die kunnen leren om problemen op te lossen op hun eigen leren om gedrag te reguleren op hun eigen. Wat zijn de dingen die ze met je vechten om zelf te doen? Het is waarschijnlijk tijd om hen eigenaarschap te laten nemen.

Creëer mogelijkheden voor mindfulness. We komen er steeds meer achter dat mindfulness belangrijk is voor emotieregulatie en zelfbeheersing. Geen kind is te jong om te oefenen met aandachtig zijn. Zoek naar eenvoudige momenten gedurende de dag – ruik de paardenbloem die ze geplukt hebben. Praat over wat we voelen en proeven. Aai de hond en beschrijf hoe de vacht aanvoelt.

Creëer mogelijkheden om een team te zijn. Het gevoel hebben dat ze erbij horen is een ander cruciaal onderdeel van het opbouwen van het emotionele brein en er is geen betere manier om dit te doen dan ze het gevoel te geven dat ze in een team thuishoren. Mijn dochter is mijn favoriete hulpje voor zowat alles, van het boodschappen doen tot het uitlaten van de honden en het schoonmaken van de badkamer. We praten over hoe we samenwerken om dingen samen als een team voor elkaar te krijgen, zodat we samen plezier kunnen maken. Ze zegt graag, “we zijn een goed team.” En dat doen we.

ADHD bij peuters: Next Steps

• Read This Next: Is de kleuterschool te vroeg voor de diagnose ADHD?
• Krijg het eBook: “Wat heb ik? The Big Book of Symptom Tests”
• Denk je dat je peuter of kleuter ADHD heeft? Stel deze vier vragen

Bronnen

1Subcommissie Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder; Steering Committee on Quality Improvement and Management, Wolraich M, et al. ADHD: clinical practice guideline for the diagnosis, evaluation, and treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents. Pediatrics. 2011;128(5):1007-1022. doi:10.1542/peds.2011-2654

2 Martel MM. Research review: a new perspective on attention-deficit/hyperactivity disorder: emotion dysregulation and trait models. J Child Psychol Psychiatry. 2009;50(9):1042-1051. doi:10.1111/j.1469-7610.2009.02105.x

3Olson SL, Bates JE, Sandy JM, Schilling EM: Early developmental precursors of impulsive and inattentive behavior: from infancy to middle childhood. J Child Psychol Psychiatry 2002; 43:435-447

4Shaw, P., Stringaris, A., Nigg., J., Leibenluft, E. (2014). Emotiedysregulatie bij Attention Deficit Hyperactivity Disorder. The American Journal of Psychiatry, 171, 176-293.

5 Steinberg EA, Drabick DA. A Developmental Psychopathology Perspective on ADHD and Comorbid Conditions: The Role of Emotion Regulation. Child Psychiatry Hum Dev. 2015;46(6):951-966. doi:10.1007/s10578-015-0534-2

6O’Neill S, Rajendran K, Mahbubani SM, Halperin JM. Preschool Predictors of ADHD Symptoms and Impairment During Childhood and Adolescence. Current Psychiatry Reports. 2017 Oct;19(12):95. DOI: 10.1007/s11920-017-0853-z.

7Riddle MA, Yershova K, Lazzaretto D, et al. The Preschool Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Treatment Study (PATS) 6-year follow-up. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2013;52(3):264-278.e2. doi:10.1016/j.jaac.2012.12.007

SUPPORT ADDITUDE
Om de missie van ADDitude, het geven van voorlichting over en ondersteuning bij ADHD, te steunen, kunt u overwegen een abonnement te nemen. Uw lezerspubliek en uw steun maken onze inhoud en ons bereik mogelijk. Dank u.

Gewijzigd op 10 december 2020