Z zainteresowaniem przeczytaliśmy manuskrypt Wu i Chena i chcielibyśmy skomentować powikłania chirurgiczne wszczepiania stymulatorów wewnątrzsercowych .
Zastosowanie stałych stymulatorów serca (PPM) i wszczepialnych kardiowerterów-defibrylatorów (ICD) wzrasta z powodu rozszerzenia wskazań i starzenia się populacji. W związku z tym kardiolodzy i kardiochirurdzy mają do czynienia z szerokim spektrum powikłań, które niekiedy są niedoceniane i zagrażają życiu.
Powikłania chirurgiczne PPM i ICD mogą wystąpić w bezpośrednim lub wczesnym okresie pooperacyjnym i mogą być związane z procesem dostępu żylnego (odma opłucnowa, hemothorax, zator powietrzny, krwiak, przebicie tętnicy, problemy z gojeniem się rany, infekcja, ból), z elektrodą stymulatora (perforacja serca, tamponada, złe ułożenie lub przemieszczenie elektrody) lub z urządzeniem generatora. Ponadto, inne powikłania, które mogą wystąpić w późnym okresie pooperacyjnym są związane z infekcjami, zakrzepicą, zapaleniem wsierdzia, zatorowością płucną, zespołem żyły głównej górnej (SVC) (z powodu tworzenia się skrzeplin i (lub) zwłóknienia przewodów stymulujących w obrębie SVC) i zapaleniem osierdzia.
Ostovan i Aslani donieśli o skutecznym leczeniu masywnej płucnej zatorowości powietrznej podczas implantacji PPM za pomocą odsysania powietrza przez cewnik prowadzący wprowadzony do głównej tętnicy płucnej przez lewą żyłę udową. Leczenie zatorowości powietrznej obejmuje tlenoterapię, wspomaganie hemodynamiczne i zapobieganie dalszemu przedostawaniu się powietrza do krążenia systemowego. Pozycja na lewym boku może zapobiec zablokowaniu powietrzem drogi odpływu płucnego (powietrze może być przemieszczane w kierunku koniuszka prawej komory) .
Aggarwal i wsp. nie stwierdzili różnicy w częstości występowania powikłań śródoperacyjnych i wczesnych powikłań pooperacyjnych (do dwóch miesięcy po implantacji) między jedno- i dwujamowymi systemami stymulującymi .
Sohail i wsp, w retrospektywnym przeglądzie 189 pacjentów z infekcjami związanymi z rozrusznikiem serca stwierdzili, że najczęstszymi objawami klinicznymi były: infekcja kieszeni generatora (69%) i zapalenie wsierdzia związane z urządzeniem (23%). Wiodącymi patogenami były gronkowce koagulazoujemne i gronkowiec złocisty, odpowiednio w 42% i 29% przypadków. Występowało szerokie spektrum powikłań, takich jak: septyczne zapalenie stawów, zapalenie kości mostka, kości klinowej, kości udowej, ropnie płuc, śledziony, wątroby, mózgu i okolicy okołonerkowej. Dwudziestu dwóch (11,6%) chorych miało zakrzepicę żyły podobojczykowej lub żyły głównej górnej, a u 6 z nich wystąpiły objawy kliniczne zatorowości płucnej. Dziewięćdziesiąt osiem procent pacjentów poddano całkowitemu usunięciu urządzenia w połączeniu z antybiotykoterapią, a 96% pacjentów zostało wyleczonych z powodzeniem. Dziewiętnastu pacjentów miało usuniętą elektrodę przez sternotomię pośrodkową, a pozostali zostali poddani przezskórnej ekstrakcji elektrody. Powikłania interwencyjne występowały częściej u pacjentów z wywiadem wielokrotnych zabiegów związanych z urządzeniem i dotyczyły niewydolności zastawki trójdzielnej, uszkodzenia żyły podobojczykowej, odmy opłucnowej, krwiaka, złamania końcówki elektrody, wentrykulotomii i krwawienia .
Zakrzepica prawego przedsionka i zatorowość płucna są rzadkimi powikłaniami (0.6%-3,5%), a metody ich leczenia obejmują antykoagulację, trombolizę lub zabieg chirurgiczny.
Podsumowując, znajomość wszystkich potencjalnych powikłań PPM/ICD i wielodyscyplinarne podejście jest bardzo ważne dla ich zapobiegania i ostatecznego leczenia.
Konflikt interesów: nie zgłoszono
.