Antivriesvergiftiging

Op het noordelijk halfrond leidt het begin van de winter en lage/nul temperaturen tot een toename van het aantal katten dat wordt vergiftigd door antivries.

De meeste antivries-oplossingen (die in de winter vaak in auto’s worden gebruikt) zijn gebaseerd op een product dat ethyleenglycol wordt genoemd. Het probleem met ethyleenglycol is dat het zeer giftig kan zijn wanneer het wordt ingeslikt, vaak met snel en vaak fataal letsel aan de nieren tot gevolg.

Alle dieren (ook mensen) zijn gevoelig voor ethyleenglycolvergiftiging, maar katten zijn gevoeliger dan de meeste door verschillen in hun metabolisme. Deze verschillen betekenen dat zelfs een zeer kleine hoeveelheid ethyleenglycol bij inslikken fataal kan zijn.

Het is daarom van vitaal belang grote zorgvuldigheid te betrachten bij het gebruik van ethyleenglycol. Het mag alleen worden gebruikt in gesloten systemen (zoals koelvloeistofsystemen van automotoren) en nooit elders (zoals in siervijvers of fonteinen om te voorkomen dat deze bevriezen – katten, honden en andere dieren kunnen gemakkelijk worden vergiftigd en gedood door uit deze verontreinigde bronnen te drinken). Flessen met ethyleenglycol moeten zorgvuldig en goed gesloten worden bewaard. Koelvloeistof die uit een auto wordt afgetapt, moet zorgvuldig worden verwijderd en ethyleenglycol dat op de vloer wordt gemorst, moet grondig worden gedweild.

Als u bang bent dat uw kat ethyleenglycol heeft ingeslikt (of zelfs aan zijn poten of vacht heeft gelikt als hij in contact is geweest met ethyleenglycol), moet u uw kat onmiddellijk naar de dierenarts brengen, want hoe sneller een kat wordt behandeld, hoe beter zijn overlevingskansen.

Hoe accidentele vergiftigingen te vermijden:

• Voeg nooit antivries toe aan waterpartijen of vijvers in de tuin.
• Bewaar antivries altijd in duidelijk geëtiketteerde, stevige, verzegelde verpakkingen, uit de buurt van huisdieren en hun omgeving.
• Morsingen onmiddellijk opruimen, hoe klein ook, en ervoor zorgen dat huisdieren niet op het terrein kunnen komen totdat het schoon en veilig is.
• Verwijder antivries altijd veilig en op verantwoorde wijze. Neem contact op met uw gemeente voor advies.

Tekenen van antivriesvergiftiging:

• Verhoogd urineren
• Verhoogd drinken
• Overgeven
• Depressie
• Lethargie (abnormaal slaperig)
• Dronken en ongecoördineerd lijken
• Aanvallen (passen)
• Een abnormaal snelle hartslag
• Erg snelle, oppervlakkige ademhaling

Als uw huisdier een van deze tekenen vertoont, breng hem dan onmiddellijk naar een dierenarts.

Hoe eerder uw huisdier door een dierenarts wordt behandeld, hoe groter de kans op overleven. Indien onbehandeld kunnen huisdieren lijden, en zullen ze sterven.

Alternatieve middelen

Helaas wordt ethyleenglycol bijna universeel gebruikt als antivriesmiddel, ondanks dat het zo giftig is, en zijn er weinig alternatieven. In sommige regio’s is het mogelijk antivries op basis van propyleenglycol te verkrijgen, en dit is een veiliger alternatief (hoewel duurder en nog steeds niet volledig veilig).

Extra bitter smakende middelen toevoegen

Er is gesuggereerd dat alle antivriesoplossingen een additief zouden moeten bevatten, zoals Bitrex®, of denatonium. Denatonium is een veilige chemische stof waarvan wordt gezegd dat het de bitterst smakende chemische stof is die bekend is en kan worden toegevoegd aan potentieel giftige stoffen om het minder waarschijnlijk te maken dat ze zullen worden gegeten of gedronken.

Hoewel dit klinkt als een ideale oplossing voor het probleem van katten en andere dieren die ethyleenglycol drinken, is in feite niet aangetoond dat denatonium (of Bitrx®) erg doeltreffend is om honden ervan te weerhouden smakelijk voedsel te eten, en bij mensen heeft toevoeging van denatonium aan antivriesoplossingen de frequentie van vergiftigingen bij jonge kinderen blijkbaar niet doen afnemen. Hoewel het toevoegen van denatonium aan antivries dus geen kwaad kan, heeft het wellicht niet het gewenste effect om te voorkomen dat dieren van de oplossing drinken of eraan likken.

Het beste advies is daarom zeer waakzaam te zijn en te voorkomen dat dieren en kinderen met ethyleenglycol in aanraking komen, en als dat toch gebeurt, hen zo snel mogelijk te laten behandelen.