Indo-Caribische Cultuur in Trinidad en Tobago

Migranten uit India vormen een groot deel van de bevolking van Trinidad en Tobago – en hebben een enorme en kleurrijke invloed op het eten, de festivals en het dagelijks leven. Trinidad inwoner Vernon Ramesar deelt zijn ervaringen.

Photo © Getty Images / Adam Filipowicz / EyeEm

Wanneer ik op reis ben en mensen vertel dat ik uit Trinidad en Tobago kom, resulteert dat vaak in blanco staren. Soms weten mensen echt niet dat het eiland bestaat. Een andere reden, hoewel zelden uitgesproken, is waarschijnlijk omdat ik duidelijk van Zuid-Aziatische in plaats van Afrikaanse afkomst ben.

Mijn Indo-Caribische achtergrond is helemaal niet ongewoon. Ongeveer 40% van de bevolking van Trinidad en Tobago is van Indiase afkomst, wat een verrassing kan zijn voor degenen die niet bekend zijn met het Britse koloniale verleden van het land.

• Historische erfenis
• Indiaas eten in Trinidad
• Divali, Holi, en andere vieringen
• Luister naar de World Nomads Podcast: Caribbean

Historische erfenis

Toen de slavernij hier eindigde in het begin van de 19e eeuw, wendden de Britten zich tot India als een kant-en-klare bron van goedkope arbeidskrachten voor de suiker- en cacaoplantages. Ongeveer 150.000 Indische contractarbeiders kwamen tussen 1845 en 1917 vanuit India naar Trinidad. De meesten kozen ervoor om te blijven nadat hun contractperiode voorbij was, en die beslissing heeft sindsdien zijn stempel gedrukt op Trinidad.

Trinidad en Tobago is een staat met twee eilanden op slechts 11 km van de kust van Venezuela, op het zuidelijkste puntje van de Caribische archipel. De inwoners noemen het gewoonlijk “T&T” en zichzelf “Trini’s”. Hoewel de twee eilanden zeker één land zijn, konden ze niet meer van elkaar verschillen.

Trinidad is het grootste van de twee eilanden en de thuisbasis van meer dan 90% van de bevolking van het land. Het is waar bijna alle Indiase migranten, inclusief mijn betovergrootvader, zich vestigden.

De historische erfenis van de Indo-Trinidadianen is te zien in plaatsnamen als Barrackpore, Fyzabad, Patna Village, en Calcutta Settlement. Het zit in de gezichten die je ziet op straat en de namen die je hoort in het avondnieuws op de televisie. Een blik op het nieuws laat ook zien dat T&T nog steeds voornamelijk langs raciale lijnen stemt, waarbij de ene partij vooral steun krijgt van Indo-Trinidadianen en de andere van Afro-Trinidadianen.

Indisch eten in Trinidad

Terwijl politiek de Trinidadianen soms kan verdelen, verenigt voedsel hen altijd. Er is een uitdrukking in Trinidad “beter buikpijn dan lekker eten verspillen”, wat betekent dat je beter kunt eten tot je maag explodeert dan lekker eten achterlaten. Hoewel ik geen bewijs heb van een gescheurde maag als gevolg van dit advies, kan ik getuigen van de Trinidadiaanse liefde voor eten. We zingen er liedjes over, posten er memes over, en we eten het vooral… heel veel.

Trinis genieten van een verbazingwekkende keuze aan voedsel – vaak op hetzelfde bord – en Indiaas eten speelt een prominente rol. “Dubbele porties” zijn een soort nationale obsessie; een straatvoedsel dat zowel een snelle snack als een stevig ontbijt kan zijn, afhankelijk van hoeveel je er eet. Gekruide kikkererwten worden tussen twee platte stukken gefrituurd deeg, bara’s genaamd, geklemd (vandaar de naam “double”) en op een stuk papier geserveerd met welke hartige sauzen dan ook. Populaire verkopers van dubbels hebben een menigte klanten rond hun kar staan.

Zoals met de meeste dingen, zijn er altijd pogingen om perfectie te verbeteren. De afgelopen jaren hebben sommige restaurants “kipdubbels” en “garnalendubbels” bedacht. Net als de meeste lokale bewoners, kijk ik met minachting naar dergelijke gruwelijkheden. Echte dubbels zijn altijd vegetarisch en nooit fancy.

Curry is een ander Indo-Trinidadiaans hoofdgerecht dat deel is gaan uitmaken van de mainstream. Trinidad curries hebben een eenvoudiger smaak profiel dan hun Indiase neven, maar zijn niet minder smakelijk. In het hele land zijn curry vleesgerechten verkrijgbaar, vaak vergezeld van een ruime keuze aan vegetarische bijgerechten en meestal geserveerd met roti (een zacht platbrood). Als ze onderweg zijn, kiezen veel locals voor een “wrap roti”: roti, curry en groenten gevouwen tot de perfecte handheld maaltijd.

Zoals veel Indiase families, bekeerde de mijne zich meer dan 100 jaar geleden tot het christendom, maar dat weerhoudt me er niet van om uitnodigingen voor puja’s (Hindoe gebeden) aan te nemen. Als het op eten aankomt, zijn alle religieuze lijnen in Trinidad permanent vervaagd. Gastvrijheid is een integraal onderdeel van elke puja, en het eten dat na het ritueel wordt verstrekt, behoort tot de beste thuiskeuken die op het eiland verkrijgbaar is. Gasten zitten aan gemeenschappelijke tafels met een groot blad als bord, en krijgen een heerlijke variëteit aan vegetarische gerechten voorgeschoteld. Je eet met je handen, en seconden worden actief aangemoedigd.

Divali, Holi, en andere Indiase vieringen

De Trinidadiaanse liefde voor eten wordt bijna geëvenaard door onze liefde voor een feest. Hoewel carnaval het festival bij uitstek is, zijn Indiase vieringen ook een belangrijk onderdeel van de nationale kalender. Divali, het Hindoe feest van lichtjes gewijd aan de godin Lakshmi, is veruit het meest prominent. Hindoes verfraaien hun huizen en offeren puja’s op ter voorbereiding van de nacht van Divali. Vanaf de avond van Divali worden in het hele land kleine kleilampjes, deyas genaamd, gevuld met kokosolie aangestoken en in en rond de huizen van de Hindoes geplaatst.

Op Divali-avond rijd ik meestal door de dorpen van Centraal-Trinidad naar het kustplaatsje Felicity, dat beroemd is om zijn ostentatieve Divali-verlichtingsshows. Overal langs de route is de lucht gevuld met de klanken van bhajans (hymnen). Duizenden fonkelende deya’s, als velden van gevallen sterren, onderbreken de route en creëren een speciaal soort magie. Het is diep ontroerend, en een prachtige uitdrukking van een geloof dat generaties lang onveranderd is doorgegeven.

Terwijl Divali een festival van stille bezinning is, is Phagwa (ook Holi genoemd) een rauwe en ludieke aangelegenheid. Het is het Hindoeïstische lentefeest, dat op recreatieterreinen in het hele land wordt gehouden. Deelnemers gooien gekleurde kleurstof (abir of abeer) in zowel poedervorm als vloeibare vorm naar elkaar, begeleid door traditionele chowtal-muziek en veel gelach. Ik heb geleerd dat je de kleurstof niet moet proberen te ontwijken, want dat is zinloos, en het is juist de bedoeling om er een rommeltje van te maken.

In 1994 werd de Indian Arrival Day een officiële feestdag in Trinidad en Tobago, ter herdenking van de komst van de eerste Indiase immigranten in 1845. Maar in veel opzichten getuigt elke dag in Trinidad van hun blijvende erfenis.

Beluister de World Nomads Podcast: Caribbean

Lees over veiligheid in Jamaica, bomba dansen in Puerto Rico, de verborgen Dominicaanse Republiek, en meer.