Oorale spruw Gistinfectie

Wat is spruw?

Spruw is een infectie die wordt veroorzaakt door een gistkiem genaamd Candida. De mond is een veel voorkomende plaats waar Candida infectie veroorzaakt. Candida-infectie in de mond wordt orale spruw genoemd. Andere veel voorkomende plaatsen waar spruw kan ontstaan zijn de vagina, luierstreek en nagelplooien. Zie de aparte folders Vaginale spruw (gistinfectie), Candidale huidinfectie en Luieruitslag voor meer informatie over deze andere soorten spruw.

Wie krijgt spruw in de mond?

Kleine aantallen Candida leven gewoonlijk op een gezonde huid en in een gezonde mond. Ze zijn meestal onschadelijk. Gezonde mensen krijgen normaal gesproken geen spruw in de mond. Bepaalde situaties of omstandigheden kunnen echter een overgroei van Candida veroorzaken, wat kan leiden tot spruw in de mond. Deze omvatten:

• Een baby zijn. Orale spruw komt vrij vaak voor bij jonge baby’s.
• Het dragen van een kunstgebit, vooral als het ’s nachts niet wordt uitgedaan, niet wordt schoongehouden, of niet goed past en op het tandvlees wrijft.
• Een antibioticakuur. Antibiotica doden de onschadelijke kiemen (bacteriën) die in de mond leven. Ze doden de Candida niet, die zich gemakkelijker kan vermenigvuldigen als er minder bacteriën in de buurt zijn.
• Overmatig gebruik van antibacterieel mondwater (om soortgelijke redenen als hierboven).
• Inname van steroïdetabletten of -inhalatoren.
• Een droge mond door een gebrek aan speeksel. Dit kan optreden als bijwerking van bepaalde geneesmiddelen (zoals antidepressiva, antipsychotica, chemotherapiemiddelen). Het kan ook optreden na bestraling van hoofd of nek, of als symptoom van het syndroom van Sjögren.
• Diabetes hebben.
• Ernstige bloedarmoede hebben.
• Een tekort aan ijzer, foliumzuur of vitamine B12.
• Een slecht immuunsysteem hebben. Bijvoorbeeld als u medicijnen gebruikt die uw immuunsysteem onderdrukken, als u bepaalde vormen van kanker heeft, of als u HIV/AIDS heeft.
• Zwak zijn of in het algemeen een slechte gezondheid hebben.
• Roken. Rokers hebben meer kans op het ontwikkelen van orale spruw.

Oorale spruw is meestal niet besmettelijk. U kunt orale spruw meestal niet aan andere mensen doorgeven.

Wat zijn de symptomen van orale spruw?

• Het klassieke symptoom zijn witte vlekjes die in uw mond ontstaan. De vlekken kunnen samengroeien tot grotere vlekken, plaques genaamd. Ze kunnen geel of grijs worden. Als u een plekje wegveegt, kan het onderliggende weefsel rood zijn, maar het is meestal niet pijnlijk of pijnlijk.
• Vaak zijn er geen witte plekjes. Plekken in uw mond kunnen alleen rood en pijnlijk worden. Dit komt vaker voor als u spruw krijgt na het gebruik van antibiotica of steroïden.
• Dragers van een kunstgebit kunnen een gebied met aanhoudende roodheid onder een kunstgebit ontwikkelen.
• U kunt pijnlijke, gebarsten, rode gebieden net buiten uw mond krijgen. Dit komt vooral voor in de hoek waar de boven- en onderlip bij elkaar komen (angulaire stomatitis).
• Sommige milde orale spruwinfecties zijn pijnloos. Soms is spruw echter heel pijnlijk en kan eten en drinken ongemakkelijk zijn. Sommige baby’s met spruw kunnen speeksel kwijlen, of niet goed kunnen voeden door de pijn.
• De smaak kan worden aangetast bij sommige mensen met spruw.

Hoe wordt spruw gediagnosticeerd?

Uw arts zal spruw meestal diagnosticeren aan de hand van uw typische symptomen en het typische uiterlijk in uw mond. Er zijn meestal geen onderzoeken nodig om spruw vast te stellen.

Maar uw arts kan soms wel een bloedonderzoek voorstellen om te kijken of er bepaalde aandoeningen zijn waardoor u meer kans hebt op spruw. Bijvoorbeeld een bloedonderzoek om te zien of u een tekort heeft aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur.

Als orale spruw niet reageert op behandeling (zie hieronder), kan uw arts voorstellen om een monster (uitstrijkje) te nemen van de binnenkant van uw mond. Het uitstrijkje wordt dan naar het laboratorium gestuurd om onder een microscoop te worden onderzocht. Ze kunnen ook proberen de Candida in het laboratorium te laten groeien.

Occasioneel is een biopsie nodig om de diagnose van orale spruw te bevestigen. Er wordt een klein monster genomen van de witte plekjes in uw mond en dit kan onder een microscoop worden onderzocht.

Wat is de behandeling voor orale spruw?

Lokaal toegepaste behandeling

Bij milde orale spruw is de gebruikelijke behandeling die eerst wordt geprobeerd miconazol mondgel gedurende zeven dagen. Soms is een kuur van twee weken nodig. Nystatinedruppels zijn een andere optie als miconazolgel niet kan worden gebruikt (bijvoorbeeld als bekend is dat u er allergisch voor bent).

Volg de instructies in de verpakking:

• De gel of druppels moeten worden gebruikt nadat u hebt gegeten of gedronken.
• Smeer vier keer per dag met een schone vinger een kleine hoeveelheid gel op de aangedane plekken.
• Bij de druppels gebruikt u een druppelaar om de vloeistof vier keer per dag in uw mond op de aangedane plekken te doen.
• In het algemeen mag u ongeveer 30 minuten na gebruik van de gel of de druppels niet eten of drinken. Dit helpt om te voorkomen dat het geneesmiddel te snel uit uw mond wordt gespoeld.

Anti-thrush tabletten

Tabletten die een geneesmiddel genaamd fluconazol bevatten, kunnen ook helpen om schimmel- en spruwinfecties uit het lichaam te verwijderen. Tabletten worden meestal gebruikt in ernstiger of ernstigere gevallen. Bijvoorbeeld voor mensen met een slecht immuunsysteem die uitgebreide orale spruw ontwikkelen. Tabletten worden meestal gedurende zeven dagen voorgeschreven en dit zal orale spruw meestal doen verdwijnen.

Aanpassing van andere medicatie

Als u andere medicatie gebruikt die orale spruw kan hebben veroorzaakt, zoals steroïden of antibiotica, moet uw arts mogelijk deze medicatie wijzigen of de dosis verlagen om uw spruw te helpen opruimen.

Verwijzing naar een specialist

Uw arts kan voorstellen om u door te verwijzen naar (of advies te vragen aan) een specialist als:

• De bovenstaande maatregelen niet helpen om uw spruwinfectie op te lossen.
• u een bijzonder ernstige infectie hebt of andere gezondheidsproblemen (u ondergaat bijvoorbeeld chemotherapie of gebruikt andere geneesmiddelen die uw immuunsysteem verzwakken).

Kan orale spruw worden voorkomen?

Het is misschien mogelijk om een of meer van de hierboven genoemde situaties te veranderen om verdere aanvallen van orale spruw te helpen voorkomen. Bijvoorbeeld:

• Als u diabetes heeft – een goede controle van uw bloedsuikerspiegel vermindert het risico op spruw en andere infecties.
• Als u steroïden inhaleert – een goede inhalatietechniek en het gebruik van een inhalator kunnen het risico op spruw verminderen. Spoel ook uw mond na het gebruik van de inhalator, om achtergebleven medicijndeeltjes in uw mond te helpen verwijderen. Vraag uw arts of hij de dosis steroïden in uw inhalator kan verlagen tot het laagste niveau dat nodig is om uw astma onder controle te houden.
• Als u een kunstgebit draagt:
  • Laat uw kunstgebit ’s nachts uit of gedurende ten minste zes uur per dag. Het voortdurend dragen van een kunstgebit en het ’s nachts niet uitdoen, wordt beschouwd als een van de meest voorkomende oorzaken van orale spruw.
  • Reinig en desinfecteer uw kunstgebit dagelijks. Gebruik voor het schoonmaken zeepwater en schrob het kunstgebit met een zachte nagelborstel op het pasvlak – dat wil zeggen, de niet-gepolijste kant. Vervolgens laat u het in een desinfecterende oplossing weken. Uw tandarts adviseert u welk soort oplossing en hoe lang u het kunstgebit moet laten weken. Spoel het kunstgebit na het desinfecteren af en laat het aan de lucht drogen voordat u het weer draagt. Dit drogen helpt om eventuele candida die aan het kunstgebit vastzit te doden.
  • Schoon de binnenkant van uw mond (waar het kunstgebit zit) met een zachte borstel.
  • Ga naar de tandarts als het kunstgebit niet goed past.
• Als u medicijnen gebruikt die een droge mond veroorzaken – neem dan regelmatig slokjes water. Zie de aparte folder Droge mond voor meer informatie.
• Tips om spruw bij baby’s te voorkomen staan in de aparte folder Orale spruw bij baby’s.
• Als bij u bloedarmoede of een laag gehalte aan vitamine B12, foliumzuur of ijzer is vastgesteld, kan behandeling hiervan orale spruw in de toekomst helpen voorkomen.
• Als u rookt, kan stoppen met roken verdere spruw helpen voorkomen. Zie de aparte folder Tips om u te helpen bij het stoppen met roken voor meer informatie.
• Aan bepaalde groepen mensen kunnen anti-spruwtabletten worden gegeven om spruw te helpen voorkomen. Bijvoorbeeld mensen die medicijnen slikken om hun immuunsysteem te onderdrukken of mensen die chemotherapie krijgen voor kanker.