BIJWERKINGEN
Drowiness, duizeligheid, amenorrhea, wazig zien, huidreacties en hypotensie kunnen voorkomen.
Neuroleptisch Malignant Syndroom (NMS) is gemeld in associatie met antipsychotica (zie WAARSCHUWINGEN).
Cholestatische geelzucht is voorgekomen. Indien koorts met grijpachtige symptomen optreedt, dient passend leveronderzoek te worden uitgevoerd. Indien tests een afwijking aantonen, moet de behandeling worden gestaakt. Er zijn een paar waarnemingen geweest van vettige veranderingen in de levers van patiënten die zijn overleden terwijl zij het geneesmiddel kregen. Er is geen oorzakelijk verband vastgesteld.
Leukopenie en agranulocytose zijn voorgekomen. Waarschuw patiënten om het plotseling optreden van keelpijn of andere tekenen van infectie te melden. Indien tellingen van witte bloedcellen en differentiële tellingen wijzen op leukocytendepressie, stop dan de behandeling en start een antibioticum- en andere geschikte therapie.
Neuromusculaire (Extrapyramidale) Reacties
Deze symptomen worden gezien bij een aanzienlijk aantal opgenomen psychiatrische patiënten. Zij kunnen worden gekenmerkt door motorische rusteloosheid, van het dystonische type zijn, of lijken op parkinsonisme. Afhankelijk van de ernst van de symptomen moet de dosering worden verlaagd of gestaakt. Als de behandeling wordt hervat, moet deze met een lagere dosering worden gegeven. Indien deze verschijnselen zich voordoen bij kinderen of zwangere patiënten, moet het geneesmiddel worden stopgezet en niet opnieuw worden toegediend. In de meeste gevallen zullen barbituraten via een geschikte toedieningsweg voldoende zijn. (Of, injecteerbaar Benadryl®ll kan nuttig zijn). In ernstiger gevallen leidt de toediening van een antiparkinsonmiddel, behalve levodopa (zie PDR), gewoonlijk tot een snelle omkering van de symptomen. Passende ondersteunende maatregelen zoals het vrijhouden van de luchtwegen en adequate hydratatie dienen te worden toegepast.
Motorische rusteloosheid: Symptomen kunnen zijn: agitatie of jitteriness en soms slapeloosheid. Deze symptomen verdwijnen vaak spontaan. Soms kunnen deze symptomen lijken op de oorspronkelijke neurotische of psychotische symptomen. De dosering mag niet worden verhoogd totdat deze bijwerkingen zijn verdwenen.
Als deze verschijnselen te hinderlijk worden, kunnen zij gewoonlijk onder controle worden gehouden door verlaging van de dosering of verandering van geneesmiddel. Behandeling met antiparkinsonmiddelen, benzodiazepinen of propranolol kan nuttig zijn.
Dystonieën: Symptomen kunnen zijn: spasmen van de nekspieren, soms overgaand in torticollis; extensor rigiditeit van de rugspieren, soms overgaand in opisthotonos; car-popedale spasmen, trismus, slikproblemen, oculogyrische crisis en protrusie van de tong. Deze verdwijnen gewoonlijk binnen enkele uren, en bijna altijd binnen 24 tot 48 uur, nadat de drug is gestaakt.
In milde gevallen is geruststelling of een barbituraat vaak voldoende. In matige gevallen brengen barbituraten meestal snel verlichting. In ernstiger gevallen bij volwassenen leidt de toediening van een antiparkinsonmiddel, behalve levodopa (zie PDR), gewoonlijk tot een snelle omkering van de symptomen. Bij kinderen zullen geruststelling en barbituraten de symptomen gewoonlijk onder controle houden. (Of injecteerbare Benedryl kan nuttig zijn. Opmerking: Zie de voorschrijfinformatie van Benedryl voor de juiste dosering voor kinderen). Als passende behandeling met antiparkinsonmiddelen of Benedryl de verschijnselen niet wegneemt, moet de diagnose opnieuw worden geëvalueerd.
Pseudo-Parkinsonisme: Symptomen kunnen zijn: maskerachtig gelaat; kwijlen; tremoren; rolbewegingen; tandwielstijfheid; en schuifelend lopen. Geruststelling en sedatie zijn belangrijk. In de meeste gevallen zijn deze symptomen gemakkelijk onder controle te krijgen wanneer gelijktijdig een anti-parkinsonisme middel wordt toegediend. Anti-parkinsonismemiddelen mogen alleen worden gebruikt wanneer dat nodig is. In het algemeen is een therapie van enkele weken tot 2 à 3 maanden voldoende. Na deze periode moeten de patiënten worden geëvalueerd om hun behoefte aan voortgezette behandeling te bepalen. (Opmerking: Levodopa is niet effectief gebleken bij pseudo-parkinsonisme). Af en toe is het nodig de dosering prochlorperazine te verlagen of het middel te staken.
Tardieve dyskinesie: Zoals bij alle antipsychotica kan tardieve dyskinesie optreden bij sommige patiënten die langdurig worden behandeld of kan optreden na het staken van de behandeling met het geneesmiddel. Het syndroom kan zich ook ontwikkelen, hoewel veel minder vaak, na relatief korte behandelingsperioden met lage doseringen. Het syndroom komt in alle leeftijdsgroepen voor. Hoewel de prevalentie het hoogst lijkt te zijn bij oudere patiënten, vooral bij oudere vrouwen, is het onmogelijk om op basis van prevalentieschattingen bij het begin van de antipsychoticabehandeling te voorspellen bij welke patiënten het syndroom waarschijnlijk zal optreden. De symptomen zijn aanhoudend en lijken bij sommige patiënten onomkeerbaar te zijn. Het syndroom wordt gekenmerkt door ritmische onwillekeurige bewegingen van de tong, het gezicht, de mond of de kaak (bijv. uitpuilen van de tong, trekken van de wangen, trekken van de mond, kauwbewegingen). Soms kunnen deze gepaard gaan met onwillekeurige bewegingen van de ledematen. In zeldzame gevallen zijn deze onwillekeurige bewegingen van de ledematen de enige manifestaties van tardieve dyskinesie. Een variant van tardieve dyskinesie, tardieve dystonie, is ook beschreven.
Er is geen effectieve behandeling voor tardieve dyskinesie bekend; anti-parkinsonmiddelen verlichten de symptomen van dit syndroom niet. Er wordt voorgesteld om alle antipsychotica te staken als deze symptomen optreden.
Indien het nodig is om de behandeling te hervatten, of de dosering van het middel te verhogen, of over te schakelen op een ander antipsychoticum, kan het syndroom gemaskeerd worden.
Er is gemeld dat fijne vermiculaire bewegingen van de tong een vroeg teken van het syndroom kunnen zijn en als de medicatie op dat moment wordt gestopt, kan het syndroom zich niet ontwikkelen.
Contactdermatitis: Vermijd het krijgen van de injectieoplossing op handen of kleding vanwege de mogelijkheid van contactdermatitis.
Gemelde bijwerkingen met Prochlorperazine of andere fenothiazinederivaten: Bijwerkingen van verschillende fenothiazines variëren in type, frequentie en mechanisme van optreden, d.w.z. dat sommige dosisgerelateerd zijn, terwijl andere te maken hebben met de gevoeligheid van de individuele patiënt. Sommige bijwerkingen kunnen zich eerder voordoen, of met grotere intensiteit optreden, bij patiënten met speciale medische problemen, bijv, bij patiënten met mitralisinsufficiëntie of feochromocytoom is ernstige hypotensie opgetreden na aanbevolen doses van bepaalde fenothiazines.
Niet alle van de volgende bijwerkingen zijn waargenomen bij elk fenothiazinederivaat, maar ze zijn gemeld bij 1 of meer en moeten in gedachten worden gehouden wanneer geneesmiddelen van deze klasse worden toegediend: extrapiramidale symptomen (opisthotonos, oculogyrische crisis, hyperreflexie, dystonie, akathisia, dyskinesie, parkinsonisme) waarvan sommige maanden en zelfs jaren hebben geduurd – vooral bij oudere patiënten met vroegere hersenbeschadiging; grand mal en petit mal convulsies, vooral bij patiënten met EEG-afwijkingen of een voorgeschiedenis van dergelijke aandoeningen; veranderde cerebrospinale vloeistofproteïnen; cerebraal oedeem; intensivering en verlenging van de werking van middelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken (opiaten, analgetica, antihistaminica, barbituraten, alcohol), atropine, warmte, organofosforhoudende insecticiden; autonome reacties (droge mond, verstopte neus, hoofdpijn, misselijkheid, constipatie, obstipatie, adynamische ileus, ejaculatiestoornissen/impotentie, priapisme, atonisch colon, urineretentie, miosis en mydriasis); reactivering van psychotische processen, katatoonachtige toestanden; hypotensie (soms fataal); hartstilstand; bloeddyscrasieën (pancytopenie, trombocytopenische purpura, leukopenie, agranulocytose, eosinofilie, hemolytische anemie, aplastische anemie); leverschade (geelzucht, biliaire stase); endocriene stoornissen (hyperglykemie, hypoglykemie, glycosurie, lactatie, galactorroe, gynaecomastie, menstruele onregelmatigheden, vals-positieve zwangerschapstests); huidaandoeningen (lichtgevoeligheid, jeuk, erytheem, urticaria, eczeem tot exfoliatieve dermatitis); andere allergische reacties (astma, larynxoedeem, angioneurotisch oedeem, anafylactoïde reacties); perifeer oedeem; omgekeerd effect van epinefrine; hyperpyrexie; lichte koorts na grote I.M. doses; toegenomen eetlust; toegenomen gewicht; een systemisch lupus erythematosus-achtig syndroom; pigmentaire retinopathie; bij langdurige toediening van aanzienlijke doses, huidpigmentatie, epitheliale keratopathie, en lenticulaire en corneale afzettingen.
EKG-veranderingen – met name aspecifieke, meestal reversibele vervormingen van Q- en T-golven – zijn waargenomen bij sommige patiënten die fenothiazine kregen.
Hoewel fenothiazinen noch psychische noch lichamelijke afhankelijkheid veroorzaken, kan plotselinge staking bij langdurig psychiatrische patiënten tijdelijke symptomen veroorzaken, b.v, misselijkheid en braken, duizeligheid, beven.
OPMERKING: Er zijn af en toe meldingen geweest van plotseling overlijden bij patiënten die fenothiazinen kregen. In sommige gevallen leek de oorzaak te liggen in een hartstilstand of asfyxie als gevolg van het falen van de hoestreflex
DRUG INTERACTIES
Geen informatie verstrekt.