Mijn antwoord gaat in op de vragen Welk woord is gebruikelijk voor geitenvlees in Noord-Amerika? Bijvoorbeeld: “geitenvlees” of “chevon”? Meer precies richt het zich op de vraag Hoe gebruikelijk is de term chevon voor geitenvlees in Noord-Amerika, en wanneer en waar is die term ontstaan?
De Noord-Amerikaanse bekendheid met de term chevon als synoniem voor “geitenvlees” is gemakkelijk te overschatten. Ik had nog nooit van de term gehoord voordat ik deze vraag las, en het woord komt in geen enkele Webster’s Collegiate Dictionary voor, ook niet in de meest recente editie-de Eleventh (2003).
Merriam-Webster Online heeft er wel een vermelding voor opgenomen, en wel als volgt:
chevon : het vlees van de geit dat als voedsel wordt gebruikt
maar, teleurstellend genoeg, geeft het online woordenboek geen datum voor het eerst bekende gebruik voor chevon in het Engels.
Een zoekactie in Google Books naar chevon voor de jaren 1700-1927 leverde geen verwijzingen op naar het woord in verband met geitenvlees (in Engelstalige teksten, in ieder geval), maar wel verscheidene verwijzingen naar chevon als een andere naam voor de kopvoorn (Cyprinus cephalus, een zoetwatervis verwant aan de karper), talrijke verwijzingen naar de familienaam CheVon, en een aanzienlijk aantal typefouten voor chevron. (Ik merk op dat EL&U’s automatische spellingcontrole chevon ook als een typefout beschouwt.)
Om het mysterie van chevon op te lossen, moet je kijken naar de Google Books zoekmatches voor 1928: Volgens de Agronomy Journal, volume 20 (1928), chevon is een portmanteau woord uitgevonden door “commerciële agentschappen” en gepromoot door het Amerikaanse ministerie van Landbouw :
Hoe komt het dat, “Geen rechtvaardiging voor het uit elkaar halen van woorden en het gebruik van bepaalde van hun letters in het creëren van andere woorden bestaat?” De term “chevon”, als naam voor geitenvlees, is ontstaan door chevre (Frans voor geit) en mouton (Frans voor schapenvlees) “uit elkaar te halen” en “bepaalde letters ervan te gebruiken”. De naam werd bedacht door commerciële bureaus en komt voor in een recente publicatie van het U.S. Department of Agriculture (Farmers’ Bulletin 1203:19, herzien in 1926). Het is zeker niet het enige geval in zijn soort.
En van Otis W. Barrett, The Tropical Crops (1928), hebben we dit commentaar :
Chevon, de nieuwe officiële naam van geitenvlees, is een zeer bevredigende bron van dierlijke proteïnen; het is het goedkoopste vlees dat in beide tropen verkrijgbaar is. Het vooroordeel van de hogere klasse tegen chevon is grotendeels te wijten aan de geur van de oude mannetjes, maar als ze geslacht worden voor ze vijf maanden oud zijn, is er praktisch geen enkele “smet”, en als ze ontsekt worden (bij voorkeur door de eenvoudige moderne vasocclusie methode) kunnen de mannetjes de kans krijgen hun volle omvang te bereiken.
Te oordelen naar deze Ngram grafiek (“from the corpus American English”) van “geitenvlees” (blauwe lijn) vs. “chevon” (rode lijn) vs. “cabrito” (groene lijn) vs. “kid meat” (gele lijn) voor de periode 1800-2000, is de aanvankelijke promotie-inspanning voor chevon vrij snel afgenomen naarmate de Depressie vorderde en het vleesetende publiek de term niet omarmde:
In Californië (waar ik een allesbehalve gastronomische levensstijl nastreef), ben ik bekend met cabrito (vlees van een jonge geit) uit Mexicaanse restaurants, maar ik ben nog nooit bewust chevon tegengekomen. Wat schapenvlees betreft, denk ik dat wanneer ik het op een menukaart zag staan, ik gewoon aannam dat het om vlees van een volwassen schaap ging.