Wat zijn de Paulinische brieven?

De Paulinische brieven – of de brieven van Paulus – waren brieven die door de apostel Paulus aan de vroege Kerk werden geschreven. God bewaarde veel van deze brieven voor ons als boeken van de Bijbel.

Deze oude brieven bevatten waardevolle inzichten in het hedendaagse christelijke leven, terwijl ze ons ook een momentopname geven van de vroege christelijke Kerk.

Paulus schreef meer boeken van de Bijbel dan welke andere auteur ook – inclusief Mozes, Salomo en elk van de oorspronkelijke apostelen. Aan hem wordt toegeschreven dat hij ten minste 13 boeken in het Nieuwe Testament heeft geschreven (14, als we het boek Hebreeën meerekenen). Zijn geschriften zijn door meer schriftgeleerden en studenten van de Schrift onderzocht dan misschien door enige andere bijbelauteur.

De Paulinische brieven zijn essentieel om te lezen en te bestuderen als we een vollediger begrip van de Heilige Schrift willen hebben. Maar hoeveel begrijpt u van deze boeken? Waarom zijn ze geschreven? Aan wie zijn ze geschreven? Wat waren de onderwerpen die Paulus behandelde in deze vele brieven?

Wat is een epistel?

Epistel is eenvoudig een woord dat een “geschreven boodschap” of een “brief” betekent. Sommige van Paulus’ brieven zijn geschreven vanuit gevangeniscellen (ook wel Paulus’ Gevangenisbrieven genoemd); sommige zijn gericht aan individuen; en sommige zijn gericht aan gemeenten. Paulus’ brieven werden meestal gedicteerd aan een amanuensis (secretaris), behalve de brief aan de Galaten, waarvan Paulus zegt dat hij ten minste een deel met zijn eigen hand schreef (Galaten 6:11).

Paulus schreef deze brieven in een periode van ongeveer 15 tot 20 jaar tussen ongeveer 48 en 67 na Christus. De schattingen van de data waarop deze brieven werden geschreven zullen van autoriteit tot autoriteit enigszins verschillen, maar ze vielen binnen dit algemene tijdsbestek.

De Paulinische brieven: een momentopname van de vroege kerkgeschiedenis

De brieven van Paulus geven ons inzicht in de gemeenten van de vroege Christelijke Kerk in de eerste eeuw. Wat kunnen wij leren van deze 14 brieven die onder directe inspiratie van God voor ons bewaard zijn gebleven (2 Timoteüs 3:16)? Door ze zorgvuldig te bestuderen, kunnen we antwoorden vinden op vele vragen, zoals:

Wie waren deze mensen aan wie Paulus schreef?
Wat geloofden zij?
Voor welke uitdagingen stonden zij?
Hoe verschilde de leer van Paulus van de oudtestamentische gebruiken?
Wat was belangrijk voor deze eerste christenen?
Hoe zagen hun kerkelijke gemeenten eruit?
Waarom werden zij zo zwaar vervolgd?
Zijn Paulus’ brieven vandaag de dag nog van toepassing?

Paulus’ brieven in volgorde

De Paulinische brieven staan in de Bijbel niet in dezelfde volgorde als ze geschreven zijn. Niet alle bijbelautoriteiten zijn het eens over de juiste volgorde van Paulus’ brieven, maar context aanwijzingen in de brieven zelf samen met buitenbijbels bewijs stellen ons in staat om een redelijk nauwkeurige gok te maken:

1 Thessalonicenzen.
2 Thessalonicenzen.
Galaten.
1 Korinthiërs.
2 Korinthiërs.
Romans.
Efeziërs.
Philippiërs.
Kolossenzen.
Philemon.
Hebreeën (?).
1 Timotheüs.
Titus.
2 Timotheüs.

Wanneer Paulus geen brieven schreef aan gemeenten van de vroege Kerk, bezocht hij hen persoonlijk of reisde hij door het Romeinse Rijk om de boodschap van het evangelie te verspreiden. Die reizen zijn opgetekend in het boek Handelingen, wat ons extra inzicht geeft in zowel de Paulinische brieven zelf als het algemene tijdsbestek waarin Paulus die brieven zou hebben geschreven.

Zo zouden bijvoorbeeld de boeken Efeziërs, Filippenzen, Kolossenzen en Philemon – de Gevangenisbrieven – zijn geschreven terwijl Paulus onder huisarrest in Rome stond.

(Als u een meer gedetailleerde kijk wilt hebben op Paulus’ reizen en de tijdlijn van de brieven, lees dan “Chronologie van Paulus’ reizen en brieven.”)

Heeft Paulus Hebreeën geschreven?

Het is niet duidelijk of Paulus het boek Hebreeën heeft geschreven of niet. In tegenstelling tot zijn andere brieven, komt zijn naam nergens in de brief voor. Sommige vroege tradities schrijven het boek toe aan Paulus, maar de vroegst beschikbare kopieën van de manuscripten van de Bijbel bevatten geen naam van de auteur.

Het doel van Paulus’ brieven

Veel van de inhoud van de Paulinische brieven was gericht op het corrigeren van valse leringen en laks gedrag dat de gemeenten van de vroege Kerk was binnengeslopen.Het duurde niet lang voordat ketterij, valse leer en geestelijke compromissen de vroege Kerk begonnen binnen te sluipen. Een groot deel van de inhoud van de Paulinische brieven was gericht op het corrigeren van valse leringen en laks gedrag dat in de gemeenten van de vroege Kerk was binnengeslopen.

Maar Paulus was ook een bemoediger. Veel van zijn brieven zijn vervuld van hoop, altijd terugkerend naar “de prijs van de opwaartse roeping van God in Christus Jezus” (Filippenzen 3:14).

Paulus was vervuld van een “diepe bezorgdheid over alle gemeenten” (2 Korintiërs 11:28). Hij wilde niets liever dan zien dat Gods volk trouw zou blijven aan hun roeping en samen met hem aanspraak zou maken op “de kroon der gerechtigheid, die de Here, de rechtvaardige Rechter, mij op die dag zal geven, en niet alleen mij, maar ook allen die zijn verschijning liefgehad hebben” (2 Timoteüs 4:8).

Hier volgen enkele van de onderwerpen die Paulus in deze brieven behandelt:

Scheiding en hertrouwen.
Spreken in tongen.
Christelijk geweten.
Werken en genade.
Geestelijke gaven.
De opstanding.
Vegetarisme.
Slavernij.
De rol van de vrouw in de kerk.
Gedrag bij kerkdiensten.
Opvoeding.
Het aanwijzen en benoemen van kerkleiders.
De plaats van de wet van God in relatie tot de verlossing.

Een overzicht van de Paulinische brieven

Laten we nu eens kijken naar een zeer korte samenvatting van de brieven van Paulus (in de volgorde waarin ze in de Bijbel staan).

Romeinen verkondigt dat Jezus Christus de Verlosser is van alle mannen en vrouwen, of ze nu Jood of heiden zijn. Het toont de weg naar eeuwig leven door het leven, de dood en de opstanding van Jezus Christus.
Zowel 1 als 2 Korintiërs werden geschreven aan de gemeente te Korinthe en handelen over de noodzaak om de zonde te erkennen en uit ons leven te bannen. De gemeente wordt opgedragen elkaar lief te hebben en uit te zien naar de glorieuze wederkomst van Jezus Christus naar deze aarde.
In Galaten had Paulus te maken met sommigen die de heidense Galaten ervan probeerden te overtuigen dat zij besneden moesten worden om met God in het reine te komen. Paulus laat zien dat we alleen gerechtvaardigd en vergeven kunnen worden door geloof in Jezus Christus. Daarna moeten we leven in de Geest, de vrucht van de Geest voortbrengen, die de wet niet overtreedt.
Efeziërs legt uit hoe het Christus is die alle mensen samenbrengt. Wanneer wij Christus omhelzen, zullen wij de oude mens afleggen en een nieuwe manier van leven omhelzen, de manier van liefde, de manier van elkaar helpen.
Filippenzen is een brief aan de gemeente te Filippi, waarin zij worden aangemoedigd om door te gaan met hun goede werken en toegewijde dienst aan God. De gemeente te Filippi was een voortdurende bron van bemoediging voor de apostel Paulus.
Kolossenzen is een vermaning om weerstand te bieden aan sommige heidense, filosofische ideeën van die tijd, zoals ascese en de ideeën die zich ontwikkelden tot gnosticisme. De weg tot God is door Jezus Christus en gehoorzaamheid aan zijn morele wet van liefde.
De twee brieven aan de Tessalonicenzen handelen over de vraag wanneer Jezus Christus zal wederkomen. Velen verwachtten dat Christus in die tijd zou wederkomen, maar 2 Thessalonicenzen openbaart dat de eindtijd zal worden voorafgegaan door bepaalde gebeurtenissen die nog niet hebben plaatsgevonden.
De pastorale brieven van 1 en 2 Timoteüs en Titus werden geschreven aan ambtsdragers om zaken aan de orde te stellen die de gemeenten die zij dienden rechtstreeks aangingen, zoals kwalificaties voor ouderlingen en diakenen; het helpen van weduwen; en het vermijden van nutteloze argumenten, dwaze geschillen en alle twistgesprekken.
In de zeer korte brief aan Philemon, een gemeentelid in Colossae, probeert Paulus verzoening aan te moedigen tussen Philemon en een slaaf die van hem was weggelopen en christen was geworden.
Hebreeën geeft niet de naam van de auteur, maar sommige vroege overleveringen schrijven het toe aan Paulus. Hebreeën handelt over het sluiten van het Nieuwe Verbond tussen God en zijn volk. Het Oude Verbond tussen God en de nakomelingen van Israël wordt nu vervangen door een Nieuw Verbond, mogelijk gemaakt door een nieuwe Hogepriester, dat wil zeggen Jezus Christus. In plaats van fysieke zegeningen voor gehoorzaamheid aan de letter van de wet voor de nakomelingen van Abraham, kunnen mensen van alle naties die God behagen door ernaar te streven Hem te gehoorzamen volgens de geest van de wet, het geschenk van God krijgen, eeuwig leven door Jezus Christus.

Het liefdeshoofdstuk in de Bijbel

In 1 Korintiërs 13-een hoofdstuk van de Bijbel dat bekend is komen te staan als “het liefdeshoofdstuk”- vinden we Paulus’ uitleg van ware, godvruchtige liefde.

In een van de beroemdste passages uit de Bijbel schrijft Paulus: “De liefde lijdt lang en is vriendelijk; de liefde benijdt niet; de liefde paradeert niet met zichzelf, is niet hoogmoedig; gedraagt zich niet grof, zoekt zichzelf niet, wordt niet geprovoceerd, denkt niet aan kwaad; verheugt zich niet in ongerechtigheid, maar verheugt zich in de waarheid; verdraagt alle dingen, gelooft alle dingen, hoopt alle dingen, verdraagt alle dingen. De liefde faalt nooit” (1 Korintiërs 13:4-8).

Dit liefdeshoofdstuk in de Bijbel is een uitstekende bron voor christelijk zelfonderzoek. Het is belangrijk om naar onszelf te kijken en ervoor te zorgen dat de manier waarop we anderen behandelen overeenkomt met deze beschrijving van hoe God wil dat we anderen behandelen. Bestudeer meer in ons artikel “Het liefdeshoofdstuk.”

Paulus’ laatste brief

Het boek 2 Timoteüs lijkt de allerlaatste brief te zijn die Paulus schreef voordat hij door de Romeinse regering werd terechtgesteld (of in ieder geval de laatste epistel die in de Bijbel bewaard is gebleven). In deze laatste afscheidsbrief spoort Paulus de jonge voorganger Timotheüs aan zijn roeping te koesteren en “in alles waakzaam te zijn, verdraag verdrukkingen, doe het werk van een evangelist, vervul uw ambt” (2 Timotheüs 4:5).

Van Paulus kant richtte hij zich minder op zijn eigen naderende dood en meer op de ongelooflijke toekomst die God voor het menselijk geslacht bereidt.

Hij schreef: “Want ik word reeds uitgegoten als een drankoffer, en de tijd van mijn vertrek is nabij. Ik heb de goede strijd gestreden, ik heb de wedloop volbracht, ik heb het geloof behouden. Tenslotte ligt voor mij gereed de kroon der gerechtigheid, die de Here, de rechtvaardige Rechter, mij op die dag zal geven, en niet alleen aan mij, maar ook aan allen die zijn verschijning liefgehad hebben” (2 Timoteüs 4:6-8).

Enige alinea’s later eindigt de laatste brief van Paulus met deze woorden van hoop: “De Here Jezus Christus zij met uw geest. Genade zij met u. Amen” (2 Timoteüs 4:22).

De Paulinische brieven wijzen naar het Koninkrijk van God

De apostel Paulus was een van Gods grootste dienaren en werd door Hem gebruikt om vrijmoedig het goede nieuws van het komende Koninkrijk van God te verkondigen aan de wereld in de eerste eeuw en, door deze brieven, aan mensen in alle eeuwen.

De Paulinische brieven waren niet alleen een paar duizend jaar geleden van belang. De lessen die Paulus in die brieven leert, zijn net zo belangrijk voor ons vandaag. Omdat wij ook op weg zijn naar “de kroon der gerechtigheid” die Paulus opeiste, is elk van deze brieven van vitaal belang voor ons om te begrijpen. (En u kunt over elk van deze brieven meer lezen in onze sectie Gerelateerde artikelen hieronder!)

Over de auteur

Roy Demarest

Roy en Pauline Demarest zijn al meer dan 50 jaar getrouwd en hebben drie zonen en zes kleinkinderen. Roy diende als voorganger van de Orlando, Florida, gemeente van de Church of God, een wereldwijde vereniging, tot aan zijn pensionering in 2020.

Volgende lezen

Wat zijn de Paulinische brieven?