Alles over de cheeta: leuke weetjes, waarom cheeta’s met uitsterven worden bedreigd en hoe u kunt helpen

Oorspronkelijke foto: door Free-Photos is gelicenseerd onder CC BY-SA 2.0

Als u een passie heeft voor katten, of interesse in alles wat snel is, dan weet u waarschijnlijk wel het een en ander over cheeta’s. Wil je nog meer te weten komen? Dan ben je hier op de juiste plek!

Snel, behendig en vol vlekken zijn deze grote katten de snelste landdieren ter wereld.

En in dit artikel kom je alles te weten over het jachtluipaard – inclusief informatieve en leuke feiten over hun voortbestaan, en hoe je betrokken kunt raken bij het behoud van het jachtluipaard.

Eerst een paar cheetahfeiten

Hoe snel kan een cheetah rennen?

De cheetah heeft een topsnelheid van ongeveer 120 kilometer per uur.

Maar, cheetahs zijn net Olympische sprinters, en kunnen deze snelheid slechts korte tijd volhouden.

Waardoor kunnen cheetahs zo snel rennen?

Er zijn nogal wat aanpassingen aan cheetahs waardoor dit schepsel zijn titel als snelste landdier heeft verdiend. Hier zijn enkele van de kenmerken die hen zo snel maken:

• Ze hebben een lichtgewicht, slank frame dat tussen 21 en 72 kilogram weegt.
• Hun ademhalingsstelsel en bloedsomloop zijn ontworpen voor snelheid. Hun hart, longen en neus zijn veel groter dan je zou verwachten voor een kat van hun formaat.
• Om hun grip te behouden bij hoge snelheid, zijn de klauwen van een cheeta semi-intrekbaar. Dit maakt het ook gemakkelijk om de pootafdrukken van een jachtluipaard te identificeren, omdat, in tegenstelling tot andere katten, hun afdrukken verraderlijke klauwafdrukken hebben bij de tenen.
• Zij gebruiken hun lange staart om hun evenwicht te bewaren bij het jagen op hoge snelheid.

Waar leven cheeta’s?

Bijna de helft van de cheeta-populatie in de wereld is te vinden in zuidelijk Afrika, in landen als Namibië, Botswana en Zuid-Afrika.

Dit komt omdat cheeta’s de voorkeur geven aan een droog, warm klimaat, maar niet dol zijn op woestijnen of tropische gebieden – en bepaalde gebieden in zuidelijk Afrika voldoen aan alle voorwaarden.

In feite zijn gebieden zoals savannen en droge bossen waar cheeta’s het vaakst worden aangetroffen.

Een ander interessant cheetah feit is echter dat een kleine populatie cheetahs in de Sahara woestijn kan worden gevonden.

Waar leven cheeta’s in?

Cheeta’s leven niet in holen of holen. In plaats daarvan rusten ze in hoge grassen of onder bomen.

Wat eten cheeta’s?

Cheetahs hebben het meestal gemunt op kleine antilopen, zoals springbokken en Thomson’s gazellen, wanneer ze op jacht zijn naar hun volgende maaltijd.

Ze jagen soms op grotere antilopen, zoals kudu’s. En af en toe ziet u ze jagen op veel grotere dieren, zoals giraffen, buffels, struisvogels en zebra’s.

Welke geluiden maken cheeta’s?

Cheetahs brullen niet zoals hun leeuwenfamilies. Maar ze maken wel een specifieke reeks geluiden die onderzoekers nog moeten categoriseren.

Enkele van de gemakkelijkst te onderscheiden cheetah-geluiden zijn spinnen, miauwen – ook bekend als blaten – en een vogelachtig getjilp of een hoog blaffend geluid.

Moeders gebruiken ook een unieke reeks geluiden om met hun welpen te communiceren.

Net als andere katten, gebruiken cheeta’s ook geur om te communiceren. Zij doen dit door op bepaalde plaatsen te urineren om andere cheeta’s te laten weten dat dit hun thuisterritorium is.

En, in het geval van vrouwtjes, geven deze geuren ook aan dat ze op zoek zijn naar een partner.

Verder lezen: Vier redenen waarom het milieu olifanten nodig heeft

Wat is de naam van een groep cheeta’s?

Cheeta’s zijn de enige wilde katten, behalve leeuwen, die in groepen leven. Deze groepen cheeta’s staan bekend als “coalities” en bestaan meestal uit een groep broers.

Vrouwelijke cheeta’s die welpen hebben, zijn solitaire dieren. Maar als het vrouwtje op dat moment geen jongen baart, kan ze met andere cheeta’s optrekken – meestal met haar eigen broers of zussen.

Wat zijn de roofdieren van cheeta’s?

Technisch gezien hebben cheeta’s geen roofdieren, omdat ze niet door andere dieren worden belaagd.

Maar, een groot aantal cheetah welpen wordt gedood door andere roofdieren, zoals leeuwen.

In feite is het sterftecijfer van cheetah welpen ongeveer 70%, en de meeste van deze sterfgevallen zijn gerelateerd aan leeuwen. Dit betekent dat de meeste cheetah-welpen niet in staat zijn volwassen te worden en zich voort te planten.

Een andere factor die bijdraagt aan het sterftecijfer van cheeta’s is dat hun voedsel vaak wordt gestolen door andere roofdieren – zoals leeuwen, luipaarden en wilde honden – en aaseters zoals gieren en hyena’s.

Hoe zit het met cheeta baby’s?

Cheeta’s hebben geen seizoensgebonden vruchtbaarheidscyclus. Dit betekent dat je op elk moment van het jaar een baby cheeta of cheeta welp kunt zien.

De embryo’s van cheeta’s hebben ongeveer drie maanden nodig om te rijpen na de bevruchting en er worden meestal drie tot vijf welpen geboren in een enkel nest.

Net als veel andere katachtigen worden cheeta welpen blind geboren, en beginnen ze pas te lopen als ze ongeveer twee weken oud zijn.

Ze worden ook geboren met een soort “mohawk” van lang donzig haar dat van de top van hun hoofd naar beneden op hun rug loopt. Ze verliezen deze stekelige kruin als ze opgroeien.

Een cheetah-moeder verplaatst haar welpen om de paar dagen naar een nieuwe locatie, om ze te verbergen en te beschermen tegen leeuwen in het gebied. Totdat de welpen in staat zijn om zelf te lopen, zal de moeder ze verplaatsen door elk welpje bij zijn nekvel te dragen.

Als de welpen opgroeien, zullen cheetah moeders hun staart en een reeks specifieke geluiden gebruiken om hun jongen van plaats naar plaats te begeleiden.

Originele foto: door skeeze is gelicenseerd onder CC BY-SA 2.0.

Cheetah-welpen drinken bij hun moeder tot ze ongeveer drie tot zes maanden oud zijn, en beginnen vlees te eten als ze tussen de vijf en zes weken oud zijn.

De moeder brengt ook gewonde, jonge of zwakke prooien mee naar huis, waarop de welpen hun jachtkunsten kunnen oefenen.

Het duurt vele maanden voordat een jonge cheeta zelf een prooi kan doden.

De meeste welpen blijven bij hun moeder tot ze een of twee jaar oud zijn en trekken dan geleidelijk weg.

Wat is de levensduur van een jachtluipaard?

Cheeta’s leven in het wild vaak tien tot twaalf jaar, maar kunnen in gevangenschap tot wel twintig jaar overleven.

Zijn cheeta’s vriendelijk?

Cheetah’s vormen geen actieve bedreiging voor mensen, en zijn tamelijk volgzaam in vergelijking met andere wilde katten.

Maar, cheeta’s zijn nog steeds wilde dieren, en u moet nooit proberen een wilde cheeta aan te raken. Dit is belangrijk voor uw eigen veiligheid, maar ook voor het welzijn van het jachtluipaard.

Hoeveel soorten cheeta’s zijn er?

Het jachtluipaard is de enige soort van zijn geslacht, Acinonyx.

Er zijn vijf ondersoorten, waarvan er twee, de Aziatische en de Noordwest-Afrikaanse cheeta, zijn geclassificeerd als ernstig bedreigd.

De andere drie, de Zuid-Afrikaanse, Soedanese en Tanzaniaanse cheeta’s, hebben hogere populatie aantallen, maar deze zijn de laatste jaren nog steeds afgenomen.

Leopard vs cheetah: Wat is het verschil?

Ze zijn allebei gevlekte Afrikaanse katten, dus het is makkelijk om in de war te raken. Maar hier zijn enkele van de belangrijkste verschillen tussen luipaarden en cheeta’s:

• Cheetahs zijn groter dan luipaarden, maar minder gedrongen, met slankere frames.
• Leopards hebben onregelmatig verdeelde zwarte rozetten – roos-vormige markeringen – verspreid over hun pels, terwijl de pels van cheetahs uniform bedekt is met veel zwarte vlekken.

• Cheetahs hebben zwarte “traan” patronen die langs de binnenhoeken van hun ogen naar hun mond lopen. Luipaarden hebben deze niet.
• Zoals we al hebben opgemerkt, brullen cheeta’s niet, luipaarden wel.
• Sommige cheeta’s vormen groepen, maar alle luipaarden zijn solitair.
• Cheeta’s hebben de neiging meer jongen in één worp te krijgen – ongeveer drie tot vijf. Luipaarden hebben er ongeveer twee tot drie.
• Cheetahs zijn overdag actief, maar luipaarden zijn nachtdieren, dat wil zeggen dat ze ’s nachts actief zijn.
• Leopards klimmen graag en brengen tijd door in bomen, maar de poten, klauwen en enkels van cheeta’s zijn ontworpen voor rennen op hoge snelheid in plaats van klimmen. Dit betekent dat je cheeta’s eerder op de grond zult aantreffen, terwijl luipaarden vaak slapend in een boom te vinden zijn. Luipaarden gebruiken bomen als uitkijkpost.

• Luipaarden gebruiken het verrassingselement om een prooi te doden. Ze bespringen hun prooi vanuit een boomtop – of vanuit een plek waar ze zich in het hoge gras hebben verstopt. Maar cheeta’s gebruiken open ruimtes en hun snelheid om hun prooi te vangen.
• Luipaarden slaan hun grotere prooien op in bomen. Jachtluipaarden daarentegen, laten hun grotere prooien meestal achter. Dit is een van de cheetah gewoonten die GVI vrijwilligers in Zuid-Afrika momenteel bestuderen.

Verder lezen: 14 van de beste reisbehoud blogs om te volgen

Nu, enkele feiten over de beschermingsstatus van cheeta’s

Zijn cheeta’s bedreigd?

De Zuid-Afrikaanse cheeta wordt op de Rode Lijst van Bedreigde Soorten van de International Union for Conservation of Nature (IUCN) beschouwd als “kwetsbaar” en niet als “bedreigd”.

Maar in 2016 publiceerde een groep onderzoekers een rapport in de Proceedings of the National Academy of the United States of America (PNAS), waarin staat dat de beschermingsstatus van de cheeta moet worden gewijzigd in “bedreigd” vanwege de aanzienlijke daling die is gezien in hun populatieaantallen.

Waarom worden cheeta’s bedreigd?

Volgens het PNAS-rapport zijn cheeta-populaties mogelijk kwetsbaarder dan eerder werd gedacht. We hebben de vijf belangrijkste redenen waarom hieronder opgesomd.

1) De migratie van de mens naar wilde gebieden, en de overontwikkeling die daarop volgde, leidde ertoe dat ongeveer 91% van de cheeta’s werd opgejaagd of verdreven uit hun natuurlijke habitat.

Veel later werden in Zuidelijk Afrika nationale en particuliere reservaten opgericht, waardoor ongeveer 9% van het historische territorium van de cheetah behouden bleef.

2) Bijna 77% van de cheetahs leeft in onbeschermde gebieden, waar ze vaak regelmatig in contact komen met mensen.

Dit betekent dat ze regelmatig worden blootgesteld aan stroperij, evenals aan de mogelijkheid om te worden gevangen door boeren die proberen hun vee te beschermen.

3) Sommige particuliere wildparken zijn van mening dat cheeta’s niet zo’n toeristische attractie zijn als de Big Five dieren, zoals leeuwen of olifanten. Dit maakt het moeilijker om investeringen in het behoud van cheetahs te bevorderen.

4) Cheetahs ondervinden in het wild van nature hevige concurrentie van andere roofdieren, vooral leeuwen, en aaseters, zoals hyena’s. In gebieden met veel roofdieren heeft dit gevolgen voor hun overleving.

5) Doordat jachtluipaarden door de ontwikkeling van de mens van elkaar gescheiden zijn, is het aantal individuen dat zich kan voortplanten verminderd. Dit heeft hun genetische diversiteit aangetast, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor ziekten en genetische afwijkingen.

Het doel van het Cheetah Metapopulatie Project, waar GVI aan bijdraagt, is om de genetische diversiteit van de cheetah populatie te vergroten door middel van effectief wildbeheer.

Hoeveel cheetahs zijn er nog over in de wereld?

Heden ten dage zijn er nog ongeveer 7.100 cheetahs in het wild.

Onderzoekers denken dat dit kleine en afnemende aantal cheeta’s komt doordat een groot aantal van deze dieren in onbeschermde gebieden leeft.

Verder lezen: Fascinerende feiten over de bedreigde dieren van Afrika

Waarom zijn cheeta’s belangrijk?

Als roofdieren zijn cheeta’s verantwoordelijk voor het in balans houden van de antilopenpopulatie. Als er niet op deze dieren wordt gejaagd, zou de kudde te groot worden en een negatieve invloed hebben op het milieu.

Ook zijn cheeta’s, omdat ze vaak van hun prooi worden weggejaagd, verantwoordelijk voor het voeden van andere dieren – zoals leeuwen, hyena’s en gieren.

Andere roofdieren, en zelfs aaseters hadden misschien vaker moeten jagen als er geen cheeta’s waren.

En, we hebben nog zoveel meer te leren over ’s werelds snelste landdier, en de rol die het speelt in Afrikaanse ecosystemen.

Hoe kan ik betrokken raken bij het behoud van cheetahs?

Hier volgen enkele van de beste manieren om betrokken te raken bij het behoud van cheetahs:

• Creëer bewustzijn in uw omgeving rond de grootste uitdagingen voor cheetah populaties – zoals vernietiging van habitats, stroperij en smokkel.
• Doneer aan organisaties zoals Action Change of het Cheetah Conservation Fund. Wanneer u doneert aan Action Change, zorg er dan voor dat uw geld gaat naar onze inspanningen voor het behoud van wilde dieren in Zuid-Afrika.
• Doe mee aan ons cheetah onderzoeksproject in Limpopo, Zuid-Afrika.

Dit soort inspanningen kan een lange weg gaan in het maken van een impact in cheetah behoud, en het aanpakken van de zorgen die van invloed zijn op cheetah populaties.

Verder lezen: Tien van de beste organisaties om bedreigde dieren te helpen

Oorspronkelijke foto: “Cheetah” door DrZoltan is gelicenseerd onder CC BY-SA 2.0

Draag bij aan GVI’s onderzoeksprojecten voor de bescherming van cheetahs

Cheetah studie naar het gebruik van prooidieren

Wanneer we meer te weten komen over hoe vaak cheetahs jagen en hoeveel van de prooidieren ze daadwerkelijk opeten, krijgen we waardevolle informatie.

Zo helpen deze bevindingen parkbeheerders bijvoorbeeld om een beter idee te krijgen van welke inspanningen het meest effectief zouden zijn bij het behoud van cheeta’s.

In feite deed onze toenmalige basismanager in Limpopo, Richard Wilks, in 2016 een interessante observatie. Hij merkte op dat cheeta’s in Karongwe Private Game Reserve, waarmee GVI samenwerkt, hun prooi vaak en zeer gemakkelijk leken te verlaten.

Zijn hypothese was dat, omdat het park een zeer roofdier-dicht gebied was, de cheetahs ervoor kozen om hun prooi achter te laten in plaats van de confrontatie met sterkere roofdieren aan te gaan.

Deze bevinding had een belangrijke invloed op het beheer van het reservaat. Waarom?

Het reservaatbeheer wist nu dat deze cheeta’s meer antilopen moesten doden om de hoeveelheid vlees te consumeren die ze nodig hadden om te overleven.

Reservaatbeheerders die in roofdier-rijke parken werken, moeten er dus voor zorgen dat er meer antilopen in het park zijn om een gezonde cheeta-populatie in stand te houden.

Het reservaatbeheer begon ook andere aspecten van het gedrag van cheeta’s te observeren en te volgen. Dit hielp hen om te zien hoe vaak cheeta’s een prooi veilig stelden, evenals hoeveel ze daadwerkelijk aten voordat ze het in de steek lieten.

Dit onderzoek stond informeel bekend als de cheetah kill utilisation study. Tegenwoordig accepteert het project vrijwilligers van over de hele wereld. Het doel is om bij te dragen aan de gegevensverzameling die nodig is om tot een significante bevinding te komen met betrekking tot cheetah doden en benutting.

Vrijwilligers die aan het project deelnemen, zullen leren hoe ze gebruik moeten maken van diagrammen die speciaal zijn ontworpen om te bepalen of een cheetah onlangs heeft gevoed, en hoeveel van de prooi is opgegeten.

Zij zullen leren hoe een rigoureus natuurbehoudsonderzoek als dit wordt opgezet, welke systemen er nodig zijn om accurate gegevens te verzamelen, en hoe deze gegevens worden gebruikt om lokale en internationale partners van bruikbare inzichten te voorzien.

Als vrijwilliger draag je direct bij aan de inspanningen voor het behoud van de cheetah. Maar de vaardigheden die je tijdens dit project leert, zullen je ook helpen bij het uitvoeren van andere onderzoeksprojecten voor het behoud van wilde dieren over de hele wereld.

Dit betekent dat je een impact hebt en tegelijkertijd je inzetbaarheid verbetert.

Je wordt voor, tijdens en na je programma ondersteund door onze ondersteunende staf, de basismanager in Limpopo en onze wetenschapsofficier. Deze GVI-medewerkers zullen u tijdens uw verblijf op het project bijstaan.

Cheetah Metapopulatie project

Naast een bijdrage aan het Cheetah Kill Utilisation project, kunnen vrijwilligers ook betrokken raken bij het Cheetah Metapopulatie Project.

Dit project maakt deel uit van het onderzoek dat plaatsvindt in het park waar we mee samenwerken.

Als deelnemer ben je betrokken bij activiteiten die bijdragen aan ons begrip van de genetische diversiteit van cheeta’s in heel zuidelijk Afrika – in zowel particuliere als nationale parken.

Late in 2016 begonnen de discussies rond het verhogen van de cheeta-populatie in het park waarmee we samenwerken.

Het park had één vrouwtje, maar geen mannetjes, en ze waren op zoek om hun cheetah-populatie op de best mogelijke manier te laten groeien.

Deskundigen raadden parkbeheerders af om jongere cheeta’s binnen te halen die waren opgegroeid in gebieden waar niet veel roofdieren waren, zoals de Karoo.

En omdat jachtluipaarden een lage genetische diversiteit hebben, zouden natuurbeschermers de populatie actief moeten beheren.

De reden hiervoor is dat het weghalen van een jachtluipaard uit een omgeving met weinig roofdieren en het plaatsen in een omgeving met veel roofdieren kan betekenen dat het dier niet in staat zal zijn om zich aan te passen of te overleven in zijn nieuwe omgeving.

Na rijp beraad besloten de natuurbeschermers een coalitie van mannelijke cheetahs te introduceren. Hoewel de mannetjes uit een minder roofdier-dicht gebied kwamen, zouden ze elkaar kunnen beschermen tegen grotere roofdieren, zoals leeuwen.

Deze groep broers had ook een andere genetische samenstelling dan de vrouwelijke cheetahs in het park. En zo, kon de genetische diversiteit van de cheetah populatie worden versterkt door fokken.

En, omdat ze van hun ouders leren, zouden de welpen opgroeien tot waakzame roofdieren.

Deze studie heeft spannende implicaties, omdat de bevindingen het reservaatpersoneel een veel beter idee kunnen geven over hoe nieuwe cheeta’s met succes geïntroduceerd kunnen worden.

Voorheen waren roofdier-dichte reservaten terughoudend met het introduceren van cheeta’s, vanwege hun slechte overlevingskans.

Als dus bewezen kan worden dat deze methode werkt, zullen waarschijnlijk meer parken extra cheeta’s introduceren, waardoor de totale cheeta-populatie zal toenemen.

Om te helpen bij het verzamelen van gegevens gericht op het behoud van cheeta’s, moet u een aanvraagformulier invullen.

Je kunt ook deelnemen aan onze andere natuurbeschermingsprogramma’s in Zuid-Afrika, zoals de twee weken durende expeditie Wildlife Research in South Africa. Of, als je jonger bent dan 18 jaar, het Zuid-Afrikaanse tienerprogramma Wildlife Conservation.

Je kunt ook je passie voor het behoud van de zee en het wild combineren door je in te schrijven voor GVI’s African Tropical Island and Savannah Conservation project.

We hebben ook twee stageplekken voor wildlife conservation beschikbaar in Zuid-Afrika. Dat zijn onze stage van drie maanden en onze stage van zes maanden – die een stage bij een lokale partner omvat.

Naast deze natuurbeschermingsprojecten in Zuid-Afrika hebben we ook projecten voor het behoud van de zee en de wilde dieren over de hele wereld, op locaties als Costa Rica, Mexico, Fiji, Thailand en de Seychellen.

Lees meer over de mogelijkheden die GVI biedt voor het behoud van cheeta’s, en zie hoe je een impact kunt hebben op het behoud van ’s werelds snelste landdier.