De mormonenoorlog, ook bekend als de Utah-oorlog of mormonenopstand, beschrijft het geweld rond een gewapende confrontatie tussen mormoonse kolonisten in Utah Territory en het Amerikaanse leger, die duurde van maart 1857 tot juli 1858. De spanningen tussen aanhangers van de beweging van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen) en protestantse Amerikanen sudderden al twee decennia voort, waaronder hevige conflicten in de Mormonenoorlog van 1838 (ook bekend als de Missouri Mormonenoorlog, waarbij David Rice Atchison als militiegeneraal betrokken was en die leidde tot de dood van de stichter van de beweging, Joseph Smith Jr.) en de 1844-1846 Illinois Mormonen Oorlog (resulterend in de Mormonen Exodus naar Utah Territory onder leiding van Brigham Young).
In de 1857-1858 Mormonen Oorlog, stuurt President James Buchanan Amerikaanse troepen naar Utah Territory in de zogenaamde “Utah Expeditie.” De Mormonen, die gewelddadige vervolging vrezen, bewapenen zich en leveren af en toe schermutselingen met Amerikaanse soldaten. De gevechten met de Amerikaanse strijdkrachten leveren geen slachtoffers op, maar in totaal komen ongeveer 150 mensen op gewelddadige wijze om in het conflict, het meest in het bijzonder in de Mountain Meadows Massacre, waarbij tussen 7 en 11 september 1857 tussen de 100 en 140 migranten van de Baker-Fancher karavaan in het zuiden van Utah door de mormonen worden afgeslacht. De verschillende factoren en motieven die tot het bloedbad hebben geleid blijven onduidelijk, maar het is opmerkelijk dat er ongeveer evenveel levens verloren zijn gegaan in de Mormonenoorlog als in het tijdperk van “Bloedend Kansas”.
Ook opmerkelijk is de klaarblijkelijke betrokkenheid van de toekomstige Missouri bushwhacker en beroemde overvaller van Lawrence, Kansas, William Clarke Quantrill. Quantrill gaat in het voorjaar van 1858 naar Utah om federale troepen te bevoorraden, en hij zou bevriend raken met Zuid-sympathiserende guerrilla’s en de smaak voor banditisme te pakken krijgen, en een jaar later keert hij terug naar Kansas en komt in aanraking met Missouri grens schurken.