Het vastleggen van haarscherpe foto’s van vogels in het wild is het doel van veel vogelaars. Er zijn verschillende manieren om dit te doen, maar de meest biologische is door het gebruik van extreem lange telelenzen gekoppeld aan digitale of film SLR camera’s. Niet alleen handig voor fotografie, moderne digitale camera’s kunnen ook video en geluid opnemen om de vlucht van een vogel en zijn gezang vast te leggen. De telelens en de spiegelreflexcamera kunnen uw standaard waarnemende optiek in het veld zijn en, niet alleen dat, de helderheid en scherpte van moderne optiek kan helpen bij het identificeren van een zeldzame soort en deze vervolgens fotografisch vastleggen als bewijs van zijn locatie, of voor verdere analyse en uitwisseling.
In dit derde segment van een vierdelige serie, zullen we bespreken waar je op moet letten als je op zoek bent om vogels te observeren en vast te leggen met een camera, in tegenstelling tot rechte optische viewing.
Another Way
De traditionele birding optic is de binoculair. Spotting scopes zijn ook populair voor het van dichterbij bekijken van vogels in het wild. Echter, de populariteit van vogelfotografie, versterkt door de toegankelijkheid van digitale fotografie, heeft een nieuwe generatie vogelaars (en meer dan een paar veteraan vogelaars) bekeerd tot de mogelijkheden van vogelen door een lange telelens. Bill Stewart, directeur van Conservation and Community bij de American Birding Association, zegt dat de nieuwe generatie vogelaars het idee van vogelen met een lange telelens echt heeft opgepakt en dat veel jongeren komen opdagen voor natuurwandelingen “zonder optiek; alleen camera’s.” Hij heeft de trend in de afgelopen twee tot drie jaar zien exploderen en zegt dat het aantal camera’s op een gegeven vogeluitstapje altijd toeneemt.
Eric Lind, de Audubon Constitution Marsh Center & Sanctuary’s Center Director in Garrison, New York, is er snel bij om de sociale aspecten van het vogelen te benadrukken. Vogels kijken brengt vrienden en familie bij elkaar, omdat iedereen de schoonheid van de natuur kan observeren en ervan kan genieten. Je kunt natuurlijk je verrekijker aan de persoon naast je geven om een vogel in de verte te observeren, of je kunt een lange telelens en camera gebruiken, een foto van die vogel maken en deze vervolgens met de hele wereld met internetverbinding delen op social media websites. Vogels observeren met behulp van camera’s, en de mogelijkheid om gemaakte foto’s en video’s gemakkelijk te delen, heeft een geheel nieuwe en opwindende dimensie gegeven aan het vogelen.
Welke vergrotingskracht heeft die telelens?
Vergroting van verrekijkers en spotting-scopes wordt in eenvoudige getallen weergegeven. Bijvoorbeeld, een 8×40 verrekijker heeft een vergroting van 8x en een 40mm objectief. Een spotting scope van 80 mm heeft een objectief van 80 mm en kan worden geleverd met een zoomoculair met een vergroting van 20-60x.
Cameralenzen worden gemeten in brandpuntsafstand, niet in vergroting. De brandpuntsafstand is de afstand van het achterste knooppunt van de lens tot het beeldvlak in de camerabehuizing. Hoe groter de brandpuntsafstand, hoe groter de vergroting van de lens zal zijn. Een populair teleobjectief is bijvoorbeeld het Nikon AF-S NIKKOR 300mm f/4D IF-ED-objectief. De 300mm staat voor de brandpuntsafstand, niet voor de objectiefdiameter.
Op de website van B&H Photo ziet u de vergrotingsfactor vermeld als specificatie voor cameralenzen (de bovengenoemde NIKKOR 300mm f/4 heeft een vergrotingsfactor van 0,27x). Dit getal is NIET de vergroting die we gebruiken om de cameralens te vergelijken met de verrekijker of telescoop – het is de reproductievergroting en het is een belangrijke specificatie voor macro-objectieven die dichtbij scherpstellen.
Gelukkig voor vogelaars is het heel gemakkelijk om de brandpuntsafstand van een cameralens met eenvoudige wiskunde om te zetten in een verrekijker/scoop-achtige vergrotingsfactor.
Op een full-frame digitale of 35mm filmcamera wordt een vergroting van 1x bereikt door het gebruik van een 50mm objectief. Een 100mm lens is dus 2x, een 200mm lens 4x, enz. Om de vergrotingsfactor van de optiek te krijgen, deelt u gewoon de brandpuntsafstand van de lens door 50.
Formule
Met behulp van de formule weten we nu dus dat we een 400mm lens nodig hebben om de vergroting van een 8x verrekijker te benaderen en een 500mm lens om een 10x verrekijker te benaderen. En als u bekend bent met cameralenzen, weet u waarschijnlijk dat lenzen van die brandpuntsafstanden zeker niet goedkoop zijn.
Nog extremer, als u de vergroting van een 20-60x spotting scope zoom oculair met uw camera wilt simuleren, hebt u een 1000mm lens nodig voor het “korte” eind en een 3000mm lens voor het lange eind!
Telelenzen
Cameralenzen worden niet alleen gemeten aan de hand van hun brandpuntsafstand, de andere primaire specificatie is hun maximale diafragma. Het diafragmagetal wordt weergegeven als een f-stop en het getal zelf is een verhouding tussen de diameter van de effectieve opening en de brandpuntsafstand van de lens. Omdat het om een verhouding gaat, geldt: hoe kleiner het getal, hoe meer licht de lens doorlaat. In de fotografie is licht alles. Met een groter diafragma zal de lens de fotograaf in staat stellen om foto’s te maken met snellere sluitertijden, waardoor de beweging van een vogel tijdens de vlucht bevroren wordt, en de lichtverzamelende mogelijkheden van de grotere lens zullen de vogelaar ook in staat stellen om te fotograferen in minder dan ideale lichtomstandigheden.
De nadelen van de telelenzen met een groot diafragma zijn gewicht en kosten: grotere lenzen zijn zwaarder en maken je portemonnee lichter.
Je hebt geen super-telelelens met een groot diafragma van f/2.8 nodig om geweldige foto’s van vogels te maken. Er zijn andere opties. Veel fabrikanten maken twee versies van hun superteleobjectieven: een met een groot diafragma van f/2.8 en een met een kleiner diafragma van f/4 of f/5.6. Afhankelijk van de brandpuntsafstand kunnen de versies met een kleiner diafragma nog steeds prijzig zijn, maar ze kosten zeker minder dan hun grote broers, en ze zijn vaak aanzienlijk lichter, terwijl ze optische kwaliteit bieden die vergelijkbaar is met de grotere lens, zij het met minder lichtverzamelend vermogen. Vogelfotograaf Arthur Morris heeft zijn verrekijkers en telescopen vrijwel met pensioen gestuurd en bekijkt vogels nu bijna uitsluitend met een Canon 7D Mark II in combinatie met een Canon EF 100-400mm f/4.5-5.6L IS II USM-lens.
Deputiedirecteur van Audubon North Carolina Walker Golder gebruikt een Nikon AF-S NIKKOR 600mm f/4G ED VR-objectief op zijn Nikon D300S om beelden van vogels vast te leggen. Dit grote objectief, in combinatie met de DX-formaat sensor, geeft hem het optische equivalent van een 18x verrekijker.
Ook worden veel van de huidige DSLR-camera’s geleverd met kit-objectieven die reiken tot 300 mm (6x vermogen). Dit is een geweldige brandpuntsafstand voor vogels, maar ze hebben meestal kleinere diafragma’s en leveren geen uitstekende prestaties bij weinig licht. Maar voor de grootte, het gewicht en de prijs zijn ze onverslaanbaar.
Een andere voordelige lens is de telespiegellens. Het werkt vergelijkbaar met een spiegeltelescoop en verpakt extreme vergroting in een relatief klein en lichtgewicht pakket. De nadelen zijn dat de optische kwaliteit niet altijd voorbeeldig is; het maximale diafragma is meestal enkele stops kleiner dan bij een traditionele lens met die brandpuntsafstand, en de spiegels produceren kenmerkende donutvormige, onscherpe hooglichten die niet iedereen esthetisch mooi vindt. Bij B&H Photo vindt u spiegellenzen voor verschillende camera’s met brandpuntsafstanden van 300 mm tot 800 mm.
Steun
Afhankelijk van de brandpuntsafstand van de lens waarmee u vogelt, kan het van cruciaal belang zijn om een camerasteun mee het veld in te nemen. Een statief geeft u maximale stabiliteit, maar voor draagbaarheid, gewichtsbesparing, snelheid en flexibiliteit, kan een monopod uw beste keuze zijn voor het vogelen.
Spotting scopes vereisen bijna altijd een statief vanwege hun extreme vergrotingsmogelijkheden, maar lange lenzen zijn meer verwant aan de vergroting gezien in verrekijkers en, daarom, kunnen worden gebruikt met een beetje minder stabiliteit.
Ook, met het gewicht van een grote telelens, het hebben van een methode om die last van je schouders of rug te halen, evenals om de lens te stabiliseren voor langdurig kijken, kan een steun, ongeacht hoeveel poten het heeft, je nieuwe beste vriend in het veld zijn.
De camera en lens kunnen helpen
Als je bent ondergedompeld in de digitale fotografie wereld, heb je ongetwijfeld gehoord banter debatteren over de voordelen en nadelen van full-frame versus kleinere-sensor camera’s. Camera’s met sensoren kleiner dan die van een 35mm film frame hebben wat bekend staat als een “crop factor,” te wijten aan het feit dat ze slechts een deel van de geprojecteerde beeldcirkel vastleggen.
Op een camera met een kleinere sensor, krijgt de vogelaar alle voordelen van de crop factor te genieten. Bij sensoren met APS-C-formaat wordt de brandpuntsafstand van de lens effectief met 1,5x vermenigvuldigd (1,6x bij Canon). Met een 300mm f/4-lens op een APS-C-camera krijg je dus het full-frame equivalent van een 450mm f/4-lens. In termen van optische vergroting is het beeld vergelijkbaar met een 9x verrekijker in plaats van een 6x – een behoorlijk groot verschil, vooral als je bedenkt dat je dezelfde lens gebruikt. Het Canon 100-400 mm objectief van Arthur Morris is in feite een 160-640 mm objectief op de Canon 7D Mark II, een optische vergroting van 3x-13x tegenover 2x-8x op een full-frame camera.
Walker Golders 600 mm NIKKOR is in feite een 900 mm f/4 objectief op zijn D300S en hij gebruikt soms een 1,4x Nikon AF-S teleconverter TC-14E III om tot een equivalent van 1260 mm te komen op de DX-camera. In de omgeving van Cape Hatteras observeert en documenteert hij vaak broedende kustvogels en migrerende sternen die op weg zijn naar hun broedgebieden in het noordpoolgebied. Hij zegt: “Het is fijn om dat extra bereik te hebben, want kust- en watervogels zijn erg gevoelig voor verstoringen, soms met fatale gevolgen.” Migrerende kustvogels, zegt hij, kunnen op een voederstop zijn in het midden van een extreem lange reis en het verstoren van hen is contraproductief voor het vogelen en natuurbehoud inspanningen.
Net als bij een verrekijker, hoe meer vergroting de lens biedt de vogelaar, hoe meer het beeld is gevoelig voor trillingen en beeld schudden dat zal leiden tot onscherpte van uw foto’s. Hoe langer de brandpuntsafstand, hoe moeilijker het is om de lens stil te houden. Tegenwoordig zijn veel telelenzen voorzien van beeldstabilisatiesystemen die helpen deze beweging tegen te gaan. Bij het vogelen komt deze functie goed van pas, vooral bij grotere brandpuntsafstanden/vergrotingen. Sommige beeldstabilisatiesystemen moeten worden uitgeschakeld wanneer de lens op een statief is gemonteerd, dus raadpleeg de handleiding voordat u zo’n lens monteert.
Een ander ding waar een digitale camera bij kan helpen is ISO. ISO is, in feite, de gevoeligheid van de sensor voor licht. Met film koopt u een filmrolletje met een vaste ISO-waarde of ASA: 200, 400, 800, enz. Met digitale camera’s kunt u het digitale equivalent van ISO verhogen om uw sensor gevoeliger te maken voor licht. Hierdoor kunt u een telelens met een kleiner diafragma gebruiken, of in donkere omstandigheden fotograferen, terwijl u toch voldoende sluitertijd behoudt om cameratrilling of bewegingsonscherpte tegen te gaan en de beweging van een vogel in vlucht over uw frame te bevriezen.
Teleconverters
Een gemakkelijke manier om uw lens tijdens het vogelen een groter bereik te geven, is door het gebruik van een teleconverter. De teleconverter is een apparaat dat tussen de camera en de lens wordt gemonteerd en dat optisch een specifieke vergrotingsfactor voor de lens levert. De meest gebruikte teleconverters zijn er in de vergrotingen 1,4x en 2x. Er zijn nog andere vergrotingen te vinden, waaronder 1,7x en 3x. In tegenstelling tot de cropfactor die wordt verkregen door het gebruik van kleinere sensoren, verkleinen teleconverters het maximaal beschikbare diafragma van de lens met 1 stop licht voor een 1,4x teleconverter en 2 stops voor een 2x teleconverter.
Als voorbeeld: als u een 2x teleconverter gebruikt op een 300mm f/4-lens, wordt de lens effectief een 600mm f/8-lens. In optisch opzicht gaat de lens van 6x naar 12x vergroting, een mooie winst, maar er zal minder licht de sensor of film bereiken als gevolg van de kleinere effectieve opening. Een 1,4x teleconverter op dezelfde lens geeft u een 420mm f/5,6 equivalent lens bij een optische vergroting van 8,4x.
Er zijn extra nadelen. De teleconverter voegt optiek toe aan de lichtweg tussen de camera en de lens; daardoor gaat de beeldkwaliteit gewoonlijk achteruit omdat het licht door meer glas gaat. Afhankelijk van de camera die u gebruikt, kunt u autofocusmogelijkheden verliezen, zelfs als de teleconverter autofocusfunctionaliteit ondersteunt, omdat door het kleinere diafragma niet genoeg licht is om de autofocussensoren goed te laten werken. Het is belangrijk om te weten dat teleconverters door veel lensbedrijven en andere fabrikanten worden gemaakt, een breed prijsbereik hebben, en verschillende opties hebben met betrekking tot de elektronische connectiviteit tussen de lens en de camera. Voordat u een teleconverter koopt, moet u controleren of uw lens compatibel is met het apparaat dat u overweegt.
Het alternatief
Er is een alternatief voor de krachtige combinatie van een grote lens en een SLR-camera: de “superzoom” point-and-shoot camera. In de afgelopen jaren hebben veel camerabedrijven point-and-shoot camera’s geproduceerd met voorheen ongehoorde telefotomogelijkheden. Zo beschikt de nieuwe Nikon P900 over een optische zoomlens die van 24 mm tot 2000 mm reikt. Aan het einde van het telebereik is dat het equivalent van een spotting scope met een vergroting van 40x.
Patrick Comins, directeur vogelbescherming bij het Connecticut-kantoor van de Audubon Society en voorzitter van de Vrienden van het Silvio O. Conte National Fish and Wildlife Refuge, gebruikt zowel de Canon SX60 HS als zijn voorganger, de SX50 HS met een zoombereik van respectievelijk 21-1365 mm en 24-1200 mm. Tegenwoordig, gewapend met zijn superzooms, geeft hij toe dat tijdens een wandeling zijn “eerste instinct is om naar de camera te grijpen” in plaats van naar zijn trouwe verrekijker. Hij zegt dat “als je een cover van een tijdschrift wilt maken, je een DLSR en een telelens nodig hebt”, maar als het gaat om het gemakkelijk delen van beelden en het observeren, heeft de superzoom een groot voordeel. Onlangs nog zag Comins een Prothonotary Warbler in Connecticut, op doortocht. Het is zeldzaam dat ze zich zo ver naar het noorden wagen. Hij greep onmiddellijk zijn SX60 voor observatie en beeldvorming en heeft de vogel nooit door zijn verrekijker bekeken.
Zoals we al eerder zeiden, met een grotere vergroting komt een grotere camerabeweging. Het superzoom genre van point-and-shoot camera’s wordt geleverd met zeer capabele en agressieve beeldstabilisatiesystemen om het fotograferen bij deze extreme telelengtes mogelijk te maken.
Wanneer het op scherpstellen aankomt, is de superzoom misschien niet zo snel en onmiddellijk accuraat als de SLR en telelens, maar ik heb vogelbeelden van vogels in de vlucht gezien die net zo goed werden vastgelegd als welke andere camera dan ook. Een ander nadeel van de superzooms is hun relatief kleine maximale diafragma’s die minder licht leveren dan de grote telelenzen, maar ze kunnen dit tekort ruimschoots goedmaken door fantastische zoombereiken te bieden in een relatief licht, compact en goedkoop pakket.
Video
De meeste moderne digitale camera’s hebben de mogelijkheid om video in HD- of 4K-resolutie door de lens op te nemen. Dit biedt spannende mogelijkheden voor de vogelaar. In plaats van te proberen de perfecte foto door de lange lens vast te leggen, kunt u video-opnamen maken waarmee u de actie van de vogel kunt vastleggen en, met hoge-resolutie-opnamen, kunt u foto’s uit de video halen die op zichzelf al hoge-resolutie foto’s zijn. Voeg geluid toe aan de mix en u kunt vogelgezang opnemen met uw video terwijl u een vogel in de verte bewondert door de zoeker of op het LCD-scherm van de camera.
Vogels vastleggen en delen
Vogels kijken is altijd observeren geweest. Vandaag de dag moeten we vastleggen en delen toevoegen aan die lijst, en de lange-lens telelens en SLR camera of extreme telelens superzoom zijn geweldige hulpmiddelen om close-up beelden van vogels in het wild te krijgen, zodat u uw vogelavonturen en ervaring kunt delen met vrienden, familie en andere vogelaars.
Wilt u meer lezen? Bekijk dan deel IV van onze serie over vogels, Guide to Birding and Digiscoping.