Ik mag mijn schoonmoeder niet.
Echt, ik mag haar niet. Na tien jaar huwelijk, een jaar therapie en veel woorden en tranen, kan ik het eindelijk toegeven. Ik hou niet van mijn schoonmoeder.
Mijn eerste idee van een schoonmoeder was de moeder van een ex-vriendin met wie ik een aantal jaren uitging. Zijn ouders waren bevriend met mijn ouders, vele jaren voordat we zelfs maar aan elkaar werden voorgesteld. Er was meteen een gemeenschappelijke basis. Ze hadden dezelfde opvattingen over mijn ouders en waren nooit opdringerig of zelfs maar een beetje nieuwsgierig in onze relatie. Dit zorgde voor een gemakkelijke relatie met hen. Ik dacht dat alle schoonfamilie acceptabel en tolerant waren en zich met hun eigen zaken bemoeiden.
Ik had het zo mis.
Het begon eerlijk gezegd al toen mijn man en ik voor het eerst met elkaar uitgingen. Ik zag de tekenen. Het waren geen rode vlaggen, het waren gigantische spandoeken die voor mijn ogen wapperden. Onze verschillen in opvoeding, politiek, religie… noem maar op, waren compleet tegengesteld. Het duurde niet lang om te beseffen dat de toekomstige schoonmoeder, letterlijk, geen partij voor mij was. Maar toch was haar zoon dat wel.
Het besef dat we zo verschillend waren, was een harde levensles voor iemand die een beetje een “mensen-pleaser” is. Het is zeker een harde les voor iemand die niets liever wilde dan een liefdevolle relatie met een nieuw gezin. Maar dit is niet zomaar iemand in zijn familie, het is zijn moeder. Zijn moeder. De vrouw die hem ’s nachts in slaap wiegde als baby, de vrouw die zijn boo-boos kuste, de vrouw die hem hielp levenslessen te leren en zichzelf te onderhouden. Er zijn daar banden die ik nooit kan vervangen. Het is niet zo dat ik hem kan laten kiezen tussen haar of mij. En dat wil ik ook nooit.
Nou, luister naar me, ik ben realistisch; ik begrijp het concept van het huwelijk. Als je blind optimistisch bent, neem je twee totaal verschillende families met verschillende achtergronden, milieus en religies, gooit ze in de dynamiek van een andere familie en gefeliciteerd! Hier is je nieuwe familie! Het is een recept voor een ramp. Als je je eenmaal bewust bent van de logistiek die hier wordt gepresenteerd, is het nogal verbazingwekkend dat er zoveel schoonfamilie relaties zijn die daadwerkelijk werken.
Ik heb altijd te horen gekregen dat olie en azijn niet samengaan.
Integendeel, voor een korte tijd, doen ze dat wel. Olie en azijn kunnen lang genoeg gemengd worden om een snelle smakelijke traktatie te vormen; daarna stoten ze elkaar af. Dat beschrijft ons perfect. Ik kan haar in kleine doses verdragen, daarna moet ik me terugtrekken. Ik weet zeker dat het gevoel wederzijds is.
Enter kinderen. Natuurlijk wil ik het allerbeste voor hen. Ik wil dat elk wezen in hun leven dat van hen kan houden, aanwezig is. Mijn grootouders zijn overleden toen ik jong was en ik koester de weinige herinneringen die ik van ons samen heb. Mijn kinderen hebben het geluk dat hun beide grootouders nog leven en oud genoeg zijn om kostbare tijd met hen door te brengen. Ik moest besluiten dat ik nooit zou toestaan dat onze persoonlijkheidsconflicten hun opvattingen en/of relaties met hen zouden beïnvloeden. Soms zou ik liever mijn tanden één voor één uittrekken met een roestige tang dan met haar te moeten omgaan; maar het is gewoon niet goed voor mijn kinderen om te doen alsof ze niet bestaat.
Ik heb, voor mijn geestelijke gezondheid, een paar remedies gevonden om me op weg te helpen.
Om te beginnen bijt ik op mijn tong. Heel veel. Sommige dingen zijn het vechten gewoon niet waard. Je moet je gevechten kiezen. Als ik besluit iets te zeggen, ben ik streng en direct. Ik wil geen vage verwachtingen of toegevingen van mijn kant. Dit is moeilijk voor me geweest, (vergeet niet dat ik een mensen-pleaser ben,) maar het is effectief geweest.
Een andere beproefde en ware methode is om het contact tot een minimum te beperken. Ik laat mijn man in de eerste plaats met haar omgaan, vooral als er problemen zijn. Dat helpt mij uit de “vuurlinie” te blijven, en voorkomt dat situaties mij worden aangerekend. Ik ben hartelijk als ik haar zie, en ik merk dat we meer te bespreken hebben als we elkaar een tijdje niet gesproken hebben.
Ten slotte probeer ik onze relatie te gebruiken als leidraad voor de band die ik ooit met mijn kinderen en hun echtgenoten wil hebben. Ik probeer echt te leren van elke situatie, hoe groot of klein ook. Nadat de rook is opgetrokken van een probleem dat we hebben opgelost, wil ik er graag over nadenken om er zo goed mogelijk van te leren en me te herinneren aan het soort schoonmoeder dat ik zal zijn, of niet zal zijn, als het zover is. Ik kan toegeven dat onze relatie me geduld, tolerantie en de kunst van het beheersen van mijn emoties (en gezichtsuitdrukkingen) heeft geleerd. Ik vind haar nog steeds niet per se aardig, maar voor nu zal ik mijn glas wijn heffen, een stille shout-out sturen, en haar bedanken voor het brengen van deze geweldige man in mijn leven.