Ramses II (alias Ramesses II, Rameses II of Sese) was de derde farao van de 19e dynastie. Hij was een van de machtigste en invloedrijkste farao’s van het oude Egypte.
Koning Ramses de Tweede besteeg de troon van Egypte toen hij begin twintig was (rond 1279 v.Chr.) en regeerde 66 jaar lang tot aan zijn dood (1213 v.Chr.). Hij was de derde heerser van de 19e Dynastie en regeerde een verbazingwekkende 67 jaar, de op één na langste regeerperiode van de oude Egyptische farao’s.
Een verscheidenheid aan gezondheidsproblemen (zoals artritis en slagaderlijke problemen) kan hebben bijgedragen aan het einde van het leven van Ramses II, maar hij had veel bereikt in zijn tijd.
Ramses II Biografie: Architecturale verwezenlijkingen
© Richard White – Ramesseum vanuit de lucht
De bekendste verwezenlijkingen van Ramses de Grote zijn misschien wel zijn architecturale inspanningen, met als bekendste het Ramesseum en de tempels van Abu Simbel. Ramses II’s belangstelling voor architectuur resulteerde in de bouw van meer monumenten dan welke andere oude Egyptische farao ook. Een aanzienlijk aantal architectonische eerbetonen die aan Ramses II worden toegeschreven, domineren heden ten dage nog steeds het landschap van Egypte.
Het Ramesseum is een gedenktempelcomplex dat dicht bij Luxor ligt (nog dichter bij Qurna). Hoewel het nu een ruïne is, is het nog steeds herkenbaar aan de grote pyloon van Ramesses binnenin, die nuttig is als historisch document.
© Santiago Samaniego – Ramses te Luxor
Pylon is het Griekse woord voor de ingang van een Egyptische tempel. De pyloon is gegraveerd met afbeeldingen van de overwinningen van Ramses op de Hettieten in de oorlog, en het daaropvolgende vredesverdrag. Deze pyloon, samen met andere inscripties en tempels die tijdens het bewind van Ramses II werden opgericht, toont aan dat deze farao herinnerd wilde worden aan zijn invloed op het militaire, politieke en religieuze leven.
Ook in het Ramesseum staan de overblijfselen van een gigantisch standbeeld van Ramses II. Het was 17 meter hoog, maar nu zijn alleen nog delen van de torso en de basis over. Andere gevonden overblijfselen zijn die van 2 grote beelden van een zittende Ramesses 2 (de buste is te zien in het British Museum).
De Abu Simbel tempels, 2 massieve tweeling-rots tempels, werden ook gebouwd door Ramses II. Zij bevinden zich in Nubië (Zuid-Egypte), dicht bij het Nassermeer, en waren bedoeld om zijn heerschappij en die van zijn koningin, Nefertari, te herdenken.
Ontdek meer over Abu Simbel
© Neil and Kathy Carey – Abu Simbel
Pi-Ramses, een oude stad in de Nijldelta, werd gesticht door Ramses 2 en gebruikt voor zijn veldtochten in Syrië. Deze stad wordt in de Bijbel genoemd als een plaats waar Israëlieten gedwongen werden voor de farao te werken.
Een andere stad uit de oudheid, Abydos (bekend om zijn mythologische inscripties) werd door Ramses II gebruikt om de geschiedenis van zijn bewind en dat van zijn voorvaderen vast te leggen, waardoor voor toekomstige generaties een schat aan kennis ontstond over de prestaties van deze farao’s.
© Cliff Hellis – Ramses II, Memphis
Het bekende standbeeld van Ramses II dat in Memphis werd opgegraven, zou in opdracht van Ramses II zelf zijn gemaakt. Het heeft de mensen van vandaag laten zien hoe groot de invloed van Ramses de Grote op de kunst van zijn tijd was. Andere plaatsen hebben soortgelijke grote beelden van Ramses II opgeleverd.
Ramses II: Militaire impact
De regeerperiode van Ramses 2 werd gekenmerkt door talrijke militaire veldslagen en hij werd een van de beroemde Egyptische farao’s die bekend stonden om zijn militaire kracht. Een groot deel van zijn regeerperiode hield hij zich bezig met het terugwinnen van gebieden die Egypte tijdens de heerschappij van andere farao’s uit de Egyptische oudheid (met name Achnaton) was kwijtgeraakt en met het vestigen van een monotheïstische godsdienst. Het leger van Ramses II was 100.000 man sterk, enorm voor die tijd.
Ramses 2’s beroemdste veldslag is de Slag bij Kadesh, die plaatsvond bij de stad Kadesh (gelegen in het huidige Syrië). Gevochten in 1274 v. Chr. tegen de Hettieten, was dit de grootste strijd met strijdwagens ooit. Ramesses maakte in die strijd een tactische fout door zijn troepen te verdelen, waardoor een van zijn divisies werd weggevaagd. Uiteindelijk behaalde geen van de partijen de overwinning en moest Ramesses zich vanwege logistieke moeilijkheden terugtrekken.
Het militaire genie van Ramses II hielp de grenzen van Egypte veilig te stellen tegen buitenlandse indringers en piraten langs de Middellandse Zee en in Libië. Hij wist invallen van de Hettieten en de Nubiërs af te slaan.
Daarnaast herstelde hij door zijn veldtochten land aan Egypte dat voordien aan deze rijken verloren was gegaan. Door vredesverdragen met deze rijken te sluiten nadat hij met hen oorlog had gevoerd, hielp Ramses II de grenzen van Egypte aan alle kanten te verstevigen, waardoor de interne stabiliteit toenam. Veel van deze veldtochten werden in de eerste twintig jaar van Ramses II’s bewind gevoerd.
© kairoinfo4u – Scènes uit de slag bij Kadesh in Syrië
Ramses II’s religieuze invloed
De religieuze invloed die Ramses 2 op Egypte had, mag ook niet over het hoofd worden gezien. Na dertig jaar regeren vierde Ramses II het Sed-feest, waarbij de koning in een God werd veranderd.
Ramses II ontsierde de monumenten van vorige regerende dynastieën die uit de gratie waren geraakt, en probeerde de Egyptische religie terug te brengen naar hoe die was geweest vóór de regering van Achnaton.
Doordat het Egyptische volk Ramses II als een god vereerde, hielp dit ook om ervoor te zorgen dat zijn zoon, die op dat moment het bevel voerde over het leger, na zijn dood aan de macht zou komen, zonder dat iemand zou proberen de troon te grijpen.
Ramses en Mozes
Een veelbesproken onderwerp in zowel de godsdienst als de geschiedenis is de Exodus. Deze gebeurtenis, die bekend staat als het vertrek van de Israëlieten uit Egypte, wordt geacht te hebben plaatsgevonden onder het bewind van Ramses II. Of het nu wel of niet gebeurde zoals het verhaal ons vertelt, wetenschappers hebben bewijs gevonden voor het bestaan van de beruchte tien plagen van Egypte (of op zijn minst de eerste negen ervan). De gebeurtenissen tonen wel een verband aan met de hoofdstad Pi-Ramses en de slopende periode die Egypte doormaakte onder het bewind van Ramses II.
Klik hier om meer te lezen over Ramses en de plagen…
Ramses II’s Mummie
Ramses II werd begraven in de Vallei der Koningen, maar moest worden teruggeplaatst wegens plunderingen. Na een omweg werd zijn mummie overgebracht naar graftombe DB320, gelegen bij Deir el-Bahri, waar hij veilig zou zijn voor grafrovers. In 1881 werd zijn lichaam daar ontdekt en overgebracht naar het Egyptisch Museum van Caïro.
De mummie leert ons dat Ramses II nogal klein was voor een Egyptenaar uit de oudheid: 1.70 m (170 cm). Hij toont ons ook zijn haakneus en de wonden en breuken die hij in de strijd opliep.
In 1974 werd de mummie naar Parijs vervoerd omdat hij behandeld moest worden voor een schimmelinfectie.
© Jimmy Smith – Mummie van Ramses II
Ramses II Feiten
- Ramses II is geïdentificeerd met ten minste twee figuren uit de Bijbel, waaronder Shishaq en de farao van Exodus. Sommigen suggereren dat Ramses II de farao is die regeerde in de tijd van het Bijbelse Exodus verhaal. Het verhaal gaat over de Israëlieten die gedwongen worden voor de farao te werken. De Hebreeuwse god Jahweh helpt hen door het oude Egypte de Tien Plagen op te leggen, waarna de Israëlieten aan het Egyptische leger weten te ontsnappen bij de Oversteek van de Rode Zee. Deze beweringen zijn echter op zijn best controversieel.
- Ramses II had zo’n grote nalatenschap dat tenminste negen latere farao’s naar hem werden vernoemd.
- Hoewel Ramses II hielp de Egyptische macht te consolideren, regeerden latere farao’s niet zo goed, en viel het Egyptische rijk anderhalve eeuw na zijn dood.
- Analyses van de overblijfselen van Ramses de Grote hebben onthuld dat hij waarschijnlijk rood haar had. Roodharige mensen in het oude Egypte werden gezien als volgelingen van de God Seth.
- Aan het eind van zijn leven had Ramses II ernstige gezondheidsproblemen. Hij had gebitsproblemen als gevolg van een abces en liep met een gebogen rug als gevolg van artritis.
- Ramses II overleefde het grootste deel van zijn familie; zijn uiteindelijke opvolger was eigenlijk zijn dertiende zoon, Merenptah (ook bekend als Merneptah). Met zijn heerschappij eindigde de 19e Dynastie.
- Hoewel het voor Egyptische farao’s in de oudheid heel gewoon was om meerdere vrouwen te hebben, lijkt Ramses II de norm te hebben overtroffen wat betreft het aantal vrouwen en kinderen. Aan het eind van zijn lange leven had de farao meer dan 100 kinderen verwekt.