Deze video laat zien waarom we schrikkeljaren hebben, en wat er gebeurt als we dat niet doen. Via Dr James O’Donoghue.
Gelukkig schrikkeljaar!
2020 is een schrikkeljaar, een 366 dagen lang jaar. Om de vier jaar voegen we een extra dag, 29 februari, toe aan onze kalenders. Deze extra dagen – schrikkeldagen genoemd – helpen onze door mensen gecreëerde kalenders te synchroniseren met de baan van de aarde om de zon en het feitelijke verloop van de seizoenen. Waarom hebben we ze nodig? Geef de schuld aan de baan van de aarde om de zon, die ongeveer 365,25 dagen duurt. Het is die .25 die de noodzaak schept voor een schrikkeljaar om de vier jaar.
Tijdens niet-schrikkeljaren, aka gewone jaren – zoals 2019 – houdt de kalender geen rekening met het extra kwart van een dag dat de aarde daadwerkelijk nodig heeft om één baan rond de zon te voltooien. In wezen is het kalenderjaar, dat een menselijk artefact is, sneller dan het werkelijke zonnejaar, of het jaar zoals gedefinieerd door de beweging van onze planeet door de ruimte.
Na verloop van tijd en zonder correctie zou het kalenderjaar wegdrijven van het zonnejaar en de afwijking zou snel optellen. Bijvoorbeeld, zonder correctie zou het kalenderjaar er na vier jaar ongeveer een dag naast zitten. Na 100 jaar zou het er ongeveer 25 dagen naast zitten. Je ziet dat, als er nog meer tijd zou verstrijken zonder het schrikkeljaar als kalendercorrectie, uiteindelijk februari een zomermaand zou worden op het noordelijk halfrond.
Tijdens schrikkeljaren wordt een schrikkeldag aan de kalender toegevoegd om het kalenderjaar te vertragen en te synchroniseren met de seizoenen. Schrikkeldagen werden voor het eerst aan de Juliaanse kalender toegevoegd in 46 v. Chr. door Julius Caesar op aanraden van Sosigenes, een Alexandrijnse astronoom.
Vieren we het schrikkeljaar? Neem even de tijd om Christoffel Clavius (1538-1612) te bedanken. Deze Duitse wiskundige en astronoom bedacht hoe en waar ze in de Gregoriaanse kalender moesten worden geplaatst. Afbeelding via Wikimedia Commons.
In 1582 herzag paus Gregorius XIII de Juliaanse kalender door de Gregoriaanse kalender te creëren met de hulp van Christoffel Clavius, een Duitse wiskundige en astronoom. De Gregoriaanse kalender stelde verder dat schrikkeldagen niet mochten worden toegevoegd in jaren die eindigen op “00”, tenzij dat jaar ook deelbaar is door 400. Deze extra correctie werd toegevoegd om de kalender over een periode van duizenden jaren te stabiliseren en was nodig omdat zonnejaren in feite iets korter zijn dan 365,25 dagen. In feite heeft een zonnejaar een periode van 365,2422 dagen.
Dus volgens de regels van de Gregoriaanse kalender zijn er schrikkeljaren geweest of zullen er schrikkeljaren zijn in de volgende jaren:
1600 1604 1608 1612 1616 1620 1624 1628 1632 1636 1640 1644 1648 1652 1656 1660 1664 1668 1672 1676 1680 1684 1688 1692 1696 1704 1708 1712 1716 1720 1724 1728 1732 1736 1740 1744 1748 1752 1756 1760 1764 1768 1772 1776 1780 1784 1788 1792 1796 1804 1808 1812 1816 1820 1824 1828 1832 1836 1840 1844 1848 1852 1856 1860 1864 1868 1872 1876 1880 1884 1888 1892 1896 1904 1908 1912 1916 1920 1924 1928 1932 1936 1940 1944 1948 1952 1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024 2028 2032 2036 2040 2044 2048 2052 2056 2060 2064 2068 2072 2076 2080 2084 2088 2092 2096 2104 2108 2112 2116 2120 2124 2128 2132 2136 2140 2144 2148 2152.
Merk op dat 2000 een schrikkeljaar was omdat het deelbaar is door 400, maar dat 1900 geen schrikkeljaar was.
Sinds 1582 is de Gregoriaanse kalender geleidelijk aangenomen als een “civiele” internationale standaard voor veel landen over de hele wereld.
Zicht op de zon boven de rand van de Aarde, vanuit een baan om de Aarde. Beeld via NASA.
Bodemlijn: Op 29 februari 2020 wordt een schrikkeldag aan de kalender toegevoegd. Waarom we schrikkeljaren hebben.
Deanna Conners is een milieuwetenschapper met een Ph.D. in Toxicologie en een M.S. in Milieukunde. Haar belangstelling voor toxicologie komt voort uit het feit dat zij is opgegroeid in de buurt van de Love Canal Superfund Site in New York. Haar huidige werk is het verstrekken van wetenschappelijke informatie van hoge kwaliteit aan het publiek en besluitvormers en het helpen opbouwen van interdisciplinaire samenwerkingsverbanden die milieuproblemen helpen oplossen. Ze schrijft over aardwetenschappen en natuurbehoud voor EarthSky.