Wetenschappers van de toonaangevende Zweedse medische universiteit Karolinska Institutet hebben nu het mysterie onthuld hoe alcohol een overdreven insulinesecretie kan veroorzaken die resulteert in ernstige hypoglykemie (te lage bloedsuikerspiegel). Dit mechanisme, dat wordt beschreven in het laatste nummer van Endocrinology, verklaart hoe alcoholinname de menselijke hersenen kan schaden door de bloedglucoseconcentratie te verlagen tot ongepaste lage niveaus.
Hypoglykemie ten gevolge van alcoholinname is een welbekend klinisch probleem bij diabetespatiënten. De mechanismen die aan dit verschijnsel ten grondslag liggen, zijn echter grotendeels onopgehelderd gebleven. Aangezien de insulinesecretie snel kan worden geregeld door veranderingen in de microcirculatie van de pancreas, hebben wetenschappers van het Diabetes Research Center van het Stockholm South Hospital, Karolinska Institutet, de invloed van alcoholinname op de bloedstroom van de pancreaseilandjes en de dynamische veranderingen in insulinesecretie en bloedsuikerspiegel geëvalueerd.
“Wij hebben nu ontdekt dat alcohol een aanzienlijke invloed uitoefent op de microcirculatie van de pancreas door een massale herverdeling van de bloedstroom in de pancreas van het exocriene naar het endocriene (insulineproducerende) gedeelte op te wekken via mechanismen die worden bemiddeld door de boodschappermolecule stikstofmonoxide en de nervus vagus, waardoor de insulinesecretie in de late fase wordt verhoogd, en daardoor hypoglykemie wordt veroorzaakt”, aldus hoofdonderzoeker Åke Sjöholm.
Volgens professor Sjöholm is de ontdekking van groot belang. Dit nieuwe mechanisme kan ten dele ten grondslag liggen aan de bekende hypoglykemische eigenschappen van alcohol bij diabetici of bij alcoholisten met leverinsufficiëntie.
De onderzoekers merken op dat hun studie ook van belang kan zijn voor “de ontspoorde stofwisseling bij diabetici”. Alcoholinname zou aanhoudende hypoglykemie kunnen uitlokken bij type 2-diabetespatiënten die worden behandeld met hypoglykemische sulfonylureas, zoals glibenclamide, omdat veel van deze geneesmiddelen een lange biologische halfwaardetijd hebben. Bovendien zijn veel alcoholisten ondervoed en/of hebben levercirrose en zijn daardoor wellicht niet in staat een gluconeogenetische reactie op hypoglykemie op te wekken, aldus professor Sjöholm.