In 2015 verkocht het Evergreen Aviation and Space Museum in Oregon hun B-17G Flying Fortress om het museum te helpen tijdens een herstructurering en reorganisatie. De Collings Foundation verwierf dit vliegtuig door de gulle steun van donateurs. Op dat moment werd een team van monteurs en piloten naar het museum gestuurd om het vliegtuig voor te bereiden op een ferryvlucht van Oregon naar Florida. Na enkele weken van voorbereiding maakte de Evergreen B-17 een vlekkeloze vlucht dwars door het land naar American Aero Services in New Smryna Beach, Florida. Een grondige restauratie is aan de gang om het vliegtuig terug te brengen naar zijn oorspronkelijke WWII B-17G model configuratie.
De nieuwe B-17G zal “Nine O Nine” vervangen die verloren ging bij een ongeluk. Hoewel vergelijkbaar met de geliefde “Nine O Nine” in vorm en functie, heeft deze B-17 (“639”) een fascinerende (en clandestiene) geschiedenis.
Toen de oorlog eindigde, werden veel nieuwe B-17G’s direct naar langdurige opslag gevlogen, verkocht, of zelfs gesloopt. Het naoorlogse leger vond gevarieerde toepassingen voor B-17G’s. Bijvoorbeeld, onze B-17 “Nine 0 Nine” was omgedoopt tot een TB-17H of “Training Bomber” voordat het een SB-17G reddingsvliegtuig werd met een Higgins reddingsboot bevestigd aan de onderkant. Later werd het een A-bom doel en tenslotte een civiele brandbommenwerper. De B-17G van het Evergreen Museum heeft een verhaal dat nog gecompliceerder is. Terwijl de US Air Force zich toelegde op bommenwerpers met drukcabine en straalvliegtuigen, werden grote aantallen vliegende B-17’s ingezet voor gevaarlijk atoomonderzoek of als schietschijf, QB-17G’s genaamd. Door hun duurzaamheid en nut konden ook andere luchtmachteenheden de B-17’s in speciale rollen gebruiken. Deze missies omvatten bewaking en het inbrengen van agenten, evenals clandestiene “eaves dropping” patrouilles in de buurt van en boven vijandig gebied. In de jaren 1950 en 1960 was penetratie van het IJzeren Gordijn een belangrijk doel voor de CIA. Overvloedig met geld en politieke macht, vond de CIA de B-17 een standvastig platform voor moeilijke missies in het Sovjet luchtruim.
De CIA vond een ander gebruik voor de B-17’s in China. In 1951 werd een bedrijf genaamd Western Enterprises Inc. in Taiwan opgericht om de Amerikaanse belangen te behartigen. Met behulp van bemanningen afkomstig van Civil Air Transport (CAT) uit Taiwan, kwamen vijf B-17’s in dienst en begonnen te trainen voor missies boven het vasteland van China. Tussen 1954 en 1959 vloog CIA Operations met deze paar B-17’s uitgebreid over het Chinese vasteland. Omdat ze daar niet hoorden te zijn, “saniteerden” CIA-agenten de vliegtuigen, zodat ze niet als Amerikaanse militaire vliegtuigen konden worden geïdentificeerd. Serienummers en dataplaten werden verwijderd, en hun USAF militaire dossiers werden beëindigd met een LI code of (verlies aan organisatie buiten de USAF). Deze B-17’s waren zwart geschilderd en geïdentificeerd met serienummers van drie cijfers. Ze hadden rekken geïnstalleerd waarin een serienummer kon worden verwisseld door een nieuwe nummerplaat in te schuiven. Onze nieuwe B-17 is de enige overlevende van deze vijf speciale missie vliegtuigen die vochten in de Koude Oorlog. Het is een veteraan van een onbekend aantal gevaarlijke missies boven het vasteland van China die zich verborgen hield voor Mig 17’s; een overlevende van geheime luchtgevechten in de Koude Oorlog! De vijf CAT B-17G’s waren genummerd “739”, “357”, “815” en “835” en “639”(Evergreen’s B-17). Tijdens deze gevaarlijke missies werden er drie neergeschoten door de PLAAF of PLA (People’s Liberation Army Air Force).
– “739” verloren boven Fujian 26 mei 1954 door AAA, bemanning van vier gedood.
– “357” neergeschoten boven Jiangxi op 23 juni 1956 door een PLA Mig 17, elf doden.
– “815” neergeschoten boven Guandong op 29 mei 1959 door een Mig 17PF, veertien doden.
De vierde overlevende B-17 CAT “835” werd in augustus 1960 aan Air America gegeven. De vijfde B-17 bekend als “639” werd later geïdentificeerd als 44-85531 en belandde op Clark Field, Luzon op de Filippijnen. Aangenomen wordt dat deze veteraan van geheime Chinese overvluchten tussen 1958 en 1960 met pensioen werd gestuurd.
Na 15 jaar buiten het vasteland van de VS te zijn geweest, werd de B-17 “639” teruggebracht naar Californië. Terwijl ze in Burbank was werd ze aangepast om de Fulton Skyhook (foto onder) te dragen, een systeem ontworpen om agenten en materiaal terug te halen van plaatsen die niet bereikt konden worden met helikopter of STOL vliegtuigen. In actie gezien tijdens de film “Thunderball” uit 1965, een B-17 met een soortgelijke Skyhook redt James Bond en Domino Vitali van een vlot in de slotscène (zie foto links). Deze aanpassing kwam slechts drie jaar na een echte inlichtingencapriool dat echt filmwaardig was: de uitvoering van “Operatie Coldfeet” in 1962. Twee agenten daalden met een parachute neer op een onbeheerd drijvend Sovjet Drift Station NP8 in de Noordelijke IJszee. Na het verwijderen van onderzoeksapparatuur, keerden ze terug naar de B-17 via een Fulton pick-up met geheime informatie van het clandestiene drijvende Sovjet station.
In 1962 werd het vliegtuig geregistreerd op Intermountain Aviation, een ander CIA dekmantel bedrijf. Deze B-17 werd spaarzaam gebruikt tot 1969. In dat jaar werd ze omgebouwd tot een luchttanker, daarna gebruikt als brandweervliegtuig tot 1985. In een poging zich te distantiëren van de CIA wortels van het bedrijf, werd de N809Z door Evergreen overgeschilderd en uiteindelijk opnieuw geregistreerd als N207EV.
Gerestaureerd als een B-17G met een volledige set geschutskoepels, werd de N207EV een paar jaar gevlogen voordat hij naar het Evergreen Museum in Oregon verhuisde om tentoongesteld te worden. Nu overgedragen aan de Collings Foundation, zal deze B-17 een gedetailleerde inspectie en restauratie ondergaan om weer vliegwaardig te worden. Deze unieke B-17 zal een fantastische aanvulling zijn op de National Wings of Freedom Tour, en het bereik van de Collings Foundation bevorderen.