Onlangs gepubliceerd onderzoek ontkracht de gangbare mythe dat het eten van garnalen het cholesterolgehalte in het bloed verhoogt en daardoor het risico op hartziekten kan verhogen.
Uit het onderzoek, dat onder leiding stond van professor Bruce Griffin van de universiteit van Surrey, bleek dat de consumptie van garnalen absoluut geen effect had op het cholesterolgehalte in het bloed van de gezonde mannen die aan het onderzoek deelnamen. De deelnemers aten gedurende 12 weken dagelijks 225 gram koudwatergarnalen, terwijl een controlegroep een gelijkwaardig gewicht aan vis consumeerde in de vorm van imitatiekrab, of surimi. De twee groepen wisselden vervolgens hun dieet gedurende nog eens 12 weken af.
De garnalen en de imitatiekrab waren gelijkwaardig in termen van totale energie en voedingsstoffengehalte, maar, wat belangrijk is, het garnalendieet bevatte bijna vier keer zoveel cholesterol als het dieet van de controlegroep. Aan het begin en aan het eind van de studie werden bloedmonsters genomen om eventuele veranderingen in het bloedcholesterolgehalte vast te stellen.
Aan het eind van de proef zei Griffin: “Uit de studie bleek dat de consumptie van garnalen geen significante effecten had op het bloedcholesterolgehalte ten opzichte van de controlegroep, of binnen elke interventiegroep na verloop van tijd. Er was ook geen significant effect op het LDL (slechte) cholesterolgehalte in vergelijking met de controlegroep.”
In het verleden werd aangenomen dat consumenten voedingsmiddelen zoals schaaldieren die cholesterol bevatten via de voeding moesten vermijden; andere cholesterolrijke voedingsmiddelen zijn eieren en soorten slachtafval zoals lever en nieren. Het is nu echter bekend dat verzadigd vet meer invloed heeft op het verhogen van het bloedcholesterol dan cholesterol in de voeding zelf.
Zo zei de Medical Research Council: “Individuen met een hoog cholesterolgehalte in het bloed zoeken vaak ten onrechte naar en vermijden actief voedingsmiddelen die rijk zijn aan cholesterol, zoals schelpdieren en eieren, terwijl het er juist om gaat verzadigde vetzuren te verminderen.” Volgens de Britse Hartstichting “levert de cholesterol in sommige voedingsmiddelen zoals eieren, lever, nieren en sommige soorten zeevruchten, bijvoorbeeld garnalen, meestal geen grote bijdrage aan het cholesterolgehalte in uw bloed.”
Dieetcholesterol is aanwezig in alle schaal- en schelpdieren, niet alleen garnalen, evenals in inktvis, octopus en inktvis. Maar ondanks het feit dat ze wat cholesterol bevatten, bevatten ze heel weinig vet, terwijl rood vlees meestal een hoog vetgehalte heeft.
Volgens Dr. Tom Pickerell, directeur van de Shellfish Association of Great Britain (SAGB), bevat een portie van 100 gram garnalen slechts 0,2 gram vet, “terwijl 100 gram rundergehakt ongeveer 13,5 gram vet bevat.” Ondertussen zijn weekdieren of tweekleppigen zoals kokkels, mosselen, oesters, sint-jakobsschelpen en kokkels zeer laag in cholesterol, ongeveer de helft minder dan kip, en bevatten veel minder cholesterol dan rood vlees, zei Pickerell.
Vele soorten schelpdieren zijn ook waardevolle bronnen van de hartbeschermende omega-3 vetzuren die geassocieerd worden met olierijke vis zoals zalm, haring en makreel, voegde hij eraan toe. “Ze zijn ook een rijke bron van veel belangrijke mineralen, zoals ijzer, zink, selenium en jodium – voedingsstoffen die in veel andere voedingsmiddelen niet gemakkelijk beschikbaar zijn,” zei Pickerell. “Een portie schaaldieren telt als een van de twee per week maaltijden met zeevruchten zoals aanbevolen door de Food Standards Agency.”
Ondanks al het bewijsmateriaal geven veel zorgverleners nog steeds verouderd advies en vertellen patiënten met een hoog cholesterolgehalte in het bloed om te bezuinigen op garnalen, zei Pickerell.
Om te proberen hen over te halen het over een andere boeg te gooien, hebben de SAGB, die de proef van de Universiteit van Surrey heeft gesteund, en Seafish, die de studie samen met de Groenlandse, Noorse en Canadese garnalenindustrie heeft gesteund, 90.000 brochures naar dokterspraktijken in het Verenigd Koninkrijk gestuurd.
Of dit zal helpen, valt nog te bezien, maar het is in ieder geval een begin. Elke stap om de gezondheidsvoordelen van zeevruchten te promoten en daardoor de consumptie te verhogen, moet worden toegejuicht.