Ale przez długi czas, od około 600 r. p.n.e., wraz ze zniszczeniem Jerozolimy i zanikiem państwa żydowskiego, istniała ukryta troska o oficjalne ustalenie listy świętych ksiąg. Jakimi kryteriami kierowali się Żydzi przy ustalaniu tej listy świętych ksiąg? Musiały to być święte księgi, w których uznawano prawdziwą wiarę Izraela, aby zapewnić ciągłość tej wiary wśród ludu. Było kilka pism, które wydawały się wątpliwe w sprawach wiary, a nawet wręcz niebezpieczne, więc zostały wykluczone z oficjalnej listy. Ponadto, akceptowali tylko święte księgi napisane oryginalnie w języku hebrajskim (lub aramejskim). Księgi religijne napisane w języku greckim zostały odrzucone jako bardzo niedawne lub pochodzenia nieżydowskiego (ten ostatni fakt jest bardzo ważny, ponieważ stąd bierze się później problem różnicy ksiąg.)
W ten sposób ustalono listę ksiąg religijnych, które były prawdziwie natchnione przez Boga i weszły do zbioru Pisma Świętego. Tej oficjalnej liście natchnionych ksiąg nadana zostanie z czasem nazwa „Kanon”, czyli „Księgi Kanoniczne”. Greckie słowo Kanon oznacza regułę, normę i oznacza, że księgi kanoniczne odzwierciedlają „regułę życia” lub „standard życia” dla tych, którzy wierzą w te pisma. Wszystkie księgi kanoniczne wspólnoty palestyńskiej były księgami napisanymi pierwotnie w języku hebrajsko-aramejskim.
Księgi religijne napisane w języku greckim nie weszły do kanonu, ale zostały nazwane „apokryficznymi”, „apokryficznymi” (= ukrytymi), ponieważ miały wątpliwe doktryny i były uważane za „ukrytego pochodzenia”.
Do I wieku CE (90 AD) społeczność żydowska w Palestynie w praktyce uznała 39 ksiąg za oficjalnie natchnione.
Ta lista 39 ksiąg A.T. jest tak zwanym „Kanonem Palestyńskim”, lub „Kanonem Jerozolimskim”.
Gmina żydowska w Aleksandrii
W tym samym czasie istniała gmina żydowska w Aleksandrii, w Egipcie. Była to bardzo duża kolonia żydowska poza granicami Palestyny, licząca ponad 100.000 Izraelitów. Żydzi w Egipcie nie rozumieli już hebrajskiego, bo dawno już przyjęli grekę, która była językiem urzędowym na całym Bliskim Wschodzie. W swoich spotkaniach religijnych, w swoich synagogach, używali przekładu Pisma Świętego z hebrajskiego na grecki, zwanego „z Siedemdziesięciu”. Według bardzo starej legendy to tłumaczenie „Siedemdziesięciu” zostało dokonane niemal cudem przez 70 mędrców (między 250 a 150 r. p.n.e.).
Greckie tłumaczenie Siedemdziesięciu zachowało 39 ksiąg kanonu palestyńskiego (kanon hebrajski), plus kolejne 7 ksiąg w języku greckim. W ten sposób powstał słynny „Kanon Aleksandryjski” z 46 świętymi księgami.
Społeczność żydowska w Palestynie nigdy nie patrzyła przychylnie na tę różnicę swoich aleksandryjskich braci i odrzuciła te 7 ksiąg, ponieważ były one pierwotnie napisane po grecku i były księgami dodanymi później.
W rzeczywistości, w czasie narodzin chrześcijaństwa, istniały dwa wielkie centra religijne judaizmu: Jerozolima (w Palestynie) i Aleksandria (w Egipcie). W obu miejscach księgi A.T. były autoryzowane: w Jerozolimie 39 ksiąg (w języku hebrajsko-aramejskim), w Aleksandrii 46 ksiąg (w języku greckim).
Wcześniejsi chrześcijanie i święte księgi A.T.
Chrześcijaństwo narodziło się jako ruch religijny w łonie narodu żydowskiego. Jezus sam był Żydem i nie odrzucił świętych ksiąg swojego narodu. Co więcej, pierwsi chrześcijanie słyszeli, jak Jezus powiedział, że nie przyszedł, aby znieść A.T., ale aby ją wypełnić (Mt 5,17). Dlatego chrześcijanie uznawali za księgi natchnione także teksty A.T. używane przez Żydów.
Potrafili jednak na trudności: czy powinni używać krótkiego kanonu palestyńskiego z 39 księgami, czy długiego kanonu aleksandryjskiego z 46 księgami?
W rzeczywistości, z powodu prześladowań chrześcijan, chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się przede wszystkim poza Palestyną, w świecie greckim i rzymskim. Przynajmniej w swoim ostatecznym brzmieniu i kiedy w księgach N.T. cytowano teksty z A.T. (ponad 300 razy), oczywiście chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się poza Palestyną, w świecie greckim i rzymskim. (
Było więc jak najbardziej logiczne, że pierwsi chrześcijanie przejęli ten grecki kanon z Aleksandrii, ponieważ właśnie ci odbiorcy, którym mieli przynieść słowo Boże, wszyscy mówili po grecku. Chrześcijaństwo przyjęło więc od początku grecką wersję A.T. z 46 księgami.
Reakcja Żydów przeciw chrześcijanom
Żydzi uważali chrześcijan za heretyków judaizmu. W ogóle nie podobało im się, że chrześcijanie korzystali ze świętych ksiąg A.T. A co gorsza, chrześcijanie wskazywali na proroctwa A.T., aby uzasadnić swoją wiarę w Jezusa z Nazaretu. Co więcej, chrześcijanie zaczęli pisać nowe święte księgi: Nowy Testament.
Wszystko to było powodem dla Żydów, aby postanowić zamknąć kanon swoich świętych ksiąg na dobre. I w reakcji przeciwko chrześcijanom, którzy używali długiego Kanonu Aleksandryjskiego z 46 księgami A.T., wszyscy Żydzi opowiedzieli się za krótkim Kanonem Palestyńskim z 39 księgami.
7 greckich ksiąg Kanonu Aleksandryjskiego zostało uznanych za „apokryfy” i księgi nie natchnione. Taką decyzję podjęli przywódcy judaizmu w 90 r. n.e. i oficjalnie ogłosili kanon żydowski dla swoich świętych ksiąg.
Chrześcijanie, ze swej strony, bez oficjalnych ustaleń Kościoła, kontynuowali zwyczaj używania 46 ksiąg jako ksiąg natchnionych A.T. Od czasu do czasu pojawiały się w Kościele głosy sprzeciwu, które chciały narzucić oficjalny kanon żydowski z jego 39 księgami. Ale kilka soborów, wewnątrz Kościoła, określiło, że 46 ksiąg A.T. są naprawdę natchnionymi i świętymi księgami.
Co się stało z Reformacją?
W roku 1517 Marcin Luter zerwał z Kościołem Katolickim. Wśród wielu zmian, które wprowadził, aby uformować swój nowy kościół, było przyjęcie krótkiego kanonu Żydów z Palestyny, który liczył 39 ksiąg dla A.T. Było to bardzo dziwne, ponieważ było to sprzeczne z długą tradycją Kościoła, która pochodzi od apostołów. Chrześcijanie, przez ponad 1500 lat, zaliczali do świętych ksiąg 46 ksiąg A.T.
Luterowi jednak przeszkadzało 7 ksiąg napisanych w języku greckim, a nie uwzględnionych w języku hebrajskim.
Wobec takiej sytuacji biskupi całego świata spotkali się na słynnym Soborze Trydenckim i ustalili kanon Pisma Świętego ostatecznie na 46 ksiąg dla A.T. i 27 dla N.T.
Ale protestanci i wiele sekt z nich zrodzonych, zaczęło używać kanonu Żydów palestyńskich, który miał tylko 39 ksiąg OT.
Stąd wzięły się różnice ksiąg między Bibliami katolickimi i ewangelickimi.
Księgi kanoniczne
Siedem ksiąg A.T. napisanych po grecku było przyczyną wielu dyskusji. Kościół katolicki nadał tym 7 księgom nazwę „ksiąg deuterokanonicznych”. Greckie słowo „deutero” oznacza Drugi. Dlatego Kościół katolicki uznaje je za księgi o drugim pojawieniu się w Kanonie lub w oficjalnym wykazie ksiąg A.T., ponieważ stały się częścią Kanonu w drugim czasie.
Pozostałe 39 ksiąg A.T., napisane w języku hebrajskim, to tak zwane „księgi protokanoniczne”. Słowo „proto” oznacza „pierwsze”, gdyż od pierwszej chwili księgi te były częścią kanonu A.T.
Qumram
W roku 1947 archeolodzy odkryli w Qumram (Palestyna) bardzo starożytne pisma i znaleźli wśród nich księgi Judyty, Barucha, Eklezjastyka i 1 Machabejską, pierwotnie napisane w języku hebrajskim, oraz księgę Tobita w języku aramejskim. Oznacza to, że tylko księgi Mądrości i 2 Machabejska zostały napisane w języku greckim. Tak więc argument o nieakceptowaniu tych 7 książek, ponieważ zostały one napisane w języku greckim, nie jest już ważny. Co więcej, Kościół katolicki nigdy nie przyjął tego argumentu.
Rozważania końcowe
W końcu zdajemy sobie sprawę, że problem ksiąg jest bardzo złożoną kwestią historyczno-teologiczną, z różnymi interpretacjami i ocenami. Nie ulega jednak wątpliwości, że Kościół katolicki w tej kwestii cieszy się historyczną i doktrynalną podstawą, która, całkiem słusznie, przedstawia go jako najpewniejszą.
Jednakże od czasu, gdy Luter podjął decyzję, by nie akceptować tej tradycji Kościoła katolickiego, wszystkie kościoły protestanckie odrzuciły księgi deuterokanoniczne jako księgi natchnione i uznały te 7 ksiąg za księgi „apokryficzne”.
W ostatnich latach istnieje, ze strony wielu protestantów, bardziej umiarkowany stosunek do tych 7 ksiąg, a nawet ekumeniczne Biblie są wydawane z Księgami Deuterokanonicznymi.
W efekcie zdali sobie sprawę, że pewne doktryny biblijne, takie jak zmartwychwstanie umarłych, temat aniołów, koncepcja odpłaty, pojęcie czyśćca, zaczynają pojawiać się już w tych 7 późnych księgach. (mniej więcej 300-letni okres bez natchnionych ksiąg). Niemniej jednak te 7 greckich ksiąg ujawnia cenny związek z N.T. Nauki zawarte w tych pismach ukazują większą harmonię w całym Boskim Objawieniu w Biblii.
Z tego powodu można już zauważyć niektóre protestanckie Biblie, które na końcu zawierają te 7 ksiąg, choć z drugorzędną wartością.
Może Bóg sprawi, że wkrótce nadejdzie dzień, w którym protestanci zrobią krok dalej i przyjmą je ostatecznie z właściwym znaczeniem Słowa Bożego, tak abyśmy mogli powrócić do jedności, którą kiedyś utraciliśmy.
Kwestionariusz
Z ilu ksiąg składa się Biblia katolicka, a z ilu ewangelicka? Skąd wzięła się ta różnica? Co to są księgi kanoniczne i księgi deuterokanoniczne? Dlaczego tak się nazywają? Jaki wkład mają te księgi w Objawienie? Co się stało z reformacją Lutra w kwestii liczby ksiąg biblijnych? Co potwierdziły odkrycia w Qumram? Czy niektóre Biblie protestanckie zawierają obecnie księgi deuterokanoniczne? Co byłoby pożądane w przyszłości?