INHOUD VAN DE GEZONDHEIDSOPVOEDING VANDAAG
De voorgaande bespreking van de opvoedingsmoeilijkheden bij het omgaan met de huidige gezondheidsproblemen benadrukt de uitdaging waarvoor de gezondheidsopvoeders zich geplaatst zien. Laten we eens kijken naar enkele implicaties van deze uitdaging voor de onderwijsinhoud en -methode, en voor de geschikte plaatsen om onze inspanningen op te concentreren.
Als men de uitdaging wil aangaan, moet het grootste deel van de onderwijsinspanningen worden geconcentreerd op volwassenen buiten het klaslokaal waar de problemen zich kunnen voordoen. Het zal niet volstaan om studenten op de lagere school of zelfs op de universiteit een corpus van de nieuwste wetenschappelijke informatie te geven en van hen te verwachten dat zij de informatie gebruiken wanneer zij de leeftijd bereiken waarop chronische ziekten het meest voorkomen. Een dergelijke verwachting gaat voorbij aan een belangrijke onderzoeksbevinding in de psychologie – we vergeten snel informatie die niet functioneel is in ons dagelijks leven.
Maar zelfs als mensen alles zouden onthouden wat ze op de lagere school of de universiteit hebben geleerd, zou de meest recente wetenschappelijke informatie van vandaag dan als leidraad kunnen dienen voor het gedrag van studenten als ze ouder worden? Zeker, iedereen hoopt van niet, want door het dynamische karakter van het medisch onderzoek van vandaag, is er alle aanwijzing dat veel van de middelen om de ziekten van vandaag te behandelen veel nauwkeuriger zullen worden. Als de beperkte informatie die nu beschikbaar is, door de studenten in hun latere leven zou worden onthouden en gebruikt, zou dit een afschrikwekkend effect kunnen hebben op de werkelijke actie die de studenten zouden moeten ondernemen.
Wat zou dan het onderwijs moeten zijn? Zou de nadruk niet veeleer moeten liggen op het bijbrengen van een georganiseerde reeks gezondheidsfeiten, dan op het ontwikkelen van vaardigheden bij de leerlingen om gezondheidsproblemen op te lossen wanneer die zich voordoen? In elke school of hogeschool doet zich voortdurend een of andere gezondheidssituatie voor waarin individuen of groepen actie moeten ondernemen voor hun gezondheid. Maar al te vaak beslissen docenten over de te nemen maatregelen zonder de studenten de gelegenheid te geven informatie over het probleem te verzamelen, het te evalueren, hun eigen oplossing te ontwikkelen en deze oplossingen in praktijk te brengen.
Als de studenten echter de ervaring hebben om de beslissingen te nemen, zullen zij leren hoe zij relevante feiten uit verschillende bronnen kunnen verzamelen – een veel belangrijkere verworvenheid dan dat zij een uitgebreide kennis over gezondheid hebben verworven. Zij zullen ook de gelegenheid krijgen om het vermogen te ontwikkelen om betrouwbare en onbetrouwbare informatie van elkaar te onderscheiden. Deze laatste vaardigheid is bijzonder belangrijk in deze tijd, want met de snelle vooruitgang van de wetenschappelijke ontdekkingen is het vaak niet gemakkelijk om onderzoeksprestaties te onderscheiden van de exorbitante beweringen van kwakzalvers of het overijverige verlangen naar publiciteit van de kant van een pseudo-onderzoeker.
Een ander aspect van de educatieve inhoud van de hedendaagse gezondheidsproblemen dat in overweging moet worden genomen, is dat de actie die moet worden ondernomen om de huidige problemen aan te pakken, vaak in strijd is met sommige van onze traditionele waardesystemen. Wij zijn een pioniersvolk geweest, dat zich meer bezighield met het bevorderen van onze economische welvaart en die van het land dan met de gevaren voor de gezondheid en andere gevaren die zich bij het pionieren voordoen. Als gevolg daarvan zijn wij geneigd met een zekere minachting te kijken naar de persoon die gevaar wil vermijden, of die redelijke voorzichtigheid aan de dag legt om verlammende verwondingen of invaliderende ziekten te voorkomen. Zou het kunnen dat dit waardesysteem ten dele de oorzaak is van het gebrek aan aandacht voor de regels van de gezondheid, voor gevaarlijke omstandigheden rond het huis, of voor de neiging om onnodige risico’s te nemen om ergens in minder dan recordtijd te komen? Moeten wij, nu wij niet langer pioniers zijn in de zin dat wij geen onnodige lichamelijke risico’s behoeven te nemen om vooruit te komen, niet nadenken over een verandering in de impliciete goedkeuring, zo niet regelrechte lof, die onze cultuur toekent aan hen die de regels voor gezondheid en veiligheid aan hun laars lappen? Als de maatschappij het nemen van onredelijke en onnodige risico’s zou afkeuren, zou dat een echte stimulans kunnen zijn voor positieve actie om de verwoestingen van chronische ziekten en ongelukken onder controle te houden. . . .