Doorheen de geschiedenis wordt de aanwezigheid van geweld gerechtvaardigd door het geloof in goddelijke figuren geïllustreerd, vooral in Aeschylus’ The Oresteia, en Homers’, The Odyssey. Hoewel beide archaïsche werken betrekking hebben op de ideologieën en praktijken van het geloof in de Griekse mythologische goden, verschillen de redeneringen voor gewelddadige acties en hun middelen van rechtvaardiging in hun streven naar en vervulling van wraak, hun rechtvaardiging door het goddelijke, en hun wijze van bestraffing. In De Oresteia wordt Orestes, de zoon van Agamemnon, door zijn moeder, Klytemnestra, de koningin van Argos, verbannen uit het huis van Atreus. Toen Agamemnon terugkeerde van de Trojaanse oorlog, vermoordden Clytemnestra en haar minnaar, Aegisthus, Agamemnon omdat hij Iphigenia had geofferd, …toon meer inhoud…
Orestes vermoordde zijn eigen moeder, hoewel hij daartoe opdracht had gekregen, wat de Furies opriep, de dochters van de Nacht, die wraak zoeken voor hen die door hun verwanten ten onrechte zijn gedood. Achtervolgd door de Furiën, die zijn moeder hem heeft doen vervloeken, zoekt Orestes bescherming bij de god die hem zo’n gruwelijke misdaad heeft opgedragen, Apollo, die Orestes opdraagt naar Athene te gaan, waar Athena uiteindelijk zal oordelen over zijn onschuld. Nadat de Furies en Orestes hun zaak hadden uiteengezet, riep Athena de ‘beste mannen van Athene’ op als jury te dienen om de toorn van de Furies te vermijden als zij in het voordeel van Orestes zou beslissen. De stemmen staakten, maar Athena’s stem deed de uitslag in het voordeel van Orestes uitvallen. De Furies, woedend betwistten de uitkomst van de rechtszaak, en waren het niet eens met de mening van de ‘jongere goden’. In het geval van Odysseus, hoewel hij verklaarde dat zijn daden gerechtvaardigd waren door de wil van Zeus en de andere goden, zorgde zijn trots ervoor dat hij bij Poseidon in ongenade was gevallen. Toen Odysseus uit de grot van Polyphemus ontsnapte en wegzeilde, riep hij zijn echte naam, in plaats van zijn alias, “Niemand”, waardoor Polyphemus Poseidon, zijn vader, riep om Odysseus te vervloeken op zijn reis naar huis, als hij ooit zo ver zou komen. Zowel bij Orestes als bij Odysseus veroorzaakten de tegenstrijdige meningen van de goden veel …toon meer inhoud…
Bij Orestes waren zijn daden voorbestemd om te gebeuren, en als hij niet deed wat hem gezegd werd, zou hij een eenzaam leven in ballingschap lijden, zonder liefde. Toen het moment was aangebroken dat hij de door Apollo gezonden daad moest volbrengen, liet Orestes zich door de woorden van zijn moeder meeslepen en wist hij niet zeker of hij wel met de moord moest instemmen. Odysseus daarentegen pleegde eerst geweld en rechtvaardigde zijn daad vervolgens met de wil van de goden. Orestes twijfelde over het gebruik van geweld, hoewel het van tevoren vaststond; Odysseus was er echter zeker van dat geweld de enige methode was om zijn welzijn te verzekeren. Wat de straf voor het geweld betreft, werd Orestes vervloekt door de Furies, die later door Athena en de jury in de zaak om de onschuld van Orestes vast te stellen, werden weggeroepen. Voor Odysseus echter veroorzaakte hij, door zijn arrogantie, dat Polyphemus een vloek afriep die zijn reis naar huis zou verlengen en bemoeilijken. Orestes mocht zonder verdere schade van de Furiën naar huis gaan, terwijl Odysseus een dreigende thuisreis onderging. Voor Orestes is gerechtigheid geweld, maar voor Odysseus is geweld rechtvaardig. Bij het vergelijken van de twee werken kan men de verschillen zien in de oorzaken van geweld, de gevolgen van zulke acties, en de maatschappelijke verschillen en overeenkomsten tussen de antieke en de
Blog