Hey iedereen,
Phatis hier. Het is alsof ik nooit ben weggeweest, dat wel. Ik denk dat ik meer berichten heb gepubliceerd in de laatste paar weken dan iemand anders. Je bent waarschijnlijk ziek van mij te horen. Nah, dat betwijfel ik. Hoe kun je ooit moe van me worden, een schaduw van de onderwereld! … Nee, ga jij maar verder!
Goed, de vraag over vrouwelijke krijgers is vaak genoeg gesteld in de Facebook groep dat het opgelost moet worden. Dus het onderwerp voor vandaag is: Vrouwelijke krijgers in het oude Griekenland. Er zijn twee kanten aan dit gesprek: (1) de historische feiten en bewijzen en (2) de regel van cool en hoe War Banner het bewijs gaat interpreteren om een aantal geweldige miniaturen, personages en box sets te produceren voor toekomstige uitgaven.
Historisch gezien is het belangrijk om te onthouden dat het oude Griekenland een door mannen gedomineerde samenleving was, zelfs in Sparta waar vrouwen meer vrijheden kregen dan in, laten we zeggen, Athene. Bovendien zijn de overgeleverde geschiedenissen geschreven door mannen, hoewel we enkele vrouwen kennen die zo ontwikkeld waren dat ze ons informatie hebben nagelaten (Sappho, bijvoorbeeld). De typische houding van mannen ten opzichte van vrouwen in deze periode kan ook de reden zijn waarom we zo weinig verhalen hebben over vrouwen die een door mannen gedomineerde rol speelden (zoals oorlogsvoering), maar dat betekent niet dat er geen gevallen zijn opgetekend. Er zijn twee tamelijk beroemde verslagen van vrouwen die de wapens opnamen en een mannelijk harnas aantrokken om indringers in de Klassieke Periode te bevechten, en ook een behoorlijk aantal vrouwen in militaire leidende rollen. Sparta is een goed beginpunt omdat het het meest bekend is.
Vrouwelijke strijders in Sparta en Argos
Vrouwen in Sparta hadden het beter dan in de meeste oude Griekse stadstaten (wat misschien het enige geval is waarin Sparta verfijnder was dan zijn buren). Niet alleen kregen meisjes tijdens het opgroeien dezelfde atletiektraining als jongens, zij kregen ook onderwijs en konden onroerend goed bezitten (in het midden van de vijfde eeuw v. Chr. bezaten vrouwen ongeveer 40% van al het eigendomsrecht op Spartaans land). Thuis werden zij ook beschouwd als het hoofd van het gezin, maar de keerzijde hiervan is dat hun huwelijken ook gearrangeerd werden en vaak uitsluitend bedoeld waren om goede Spartaanse krijgers voort te brengen.
Art by John Wigley
Vreemd genoeg bekeek de rest van de Griekse wereld de Spartaanse vrouwen nogal ongunstig. Aristoteles was een van de vele Atheense mannen die de val van Sparta en de achteruitgang van het mannelijke nageslacht in Sparta te danken hadden aan de vrijheden die vrouwen daar genoten. Zeggen dat vrouwen in de klassieke oudheid het σαυρωτήρ (‘sauroter’, ook wel hagedissendoder genoemd) uiteinde van de speer door de borst kregen, is een understatement.
Well, they still kicked arse. Tijdens de oorlogen met Messenië, vielen de Messeniërs Sparta binnen. Het leger was elders aan het vechten, dus moesten de vrouwen hun vaderland verdedigen. Ze trokken een harnas aan, namen speren mee en sloegen de Messeniërs grondig in elkaar, tot grote verbazing van de mannen toen ze bij thuiskomst vrouwen in hun harnas aantroffen! Omwille van de kinderen zullen we niet ingaan op wat er daarna gebeurt. We kunnen er wel aan toevoegen, nogal suggestief, dat ze een standbeeld oprichtten van een gewapende Aphrodite om de overwinning te herdenken.
De tweede minder bekende gebeurtenis vond plaats in Argos. Het verhaal gaat dat Cleomenes I van Sparta besloot Argos binnen te vallen nadat hij een orakel had geraadpleegd dat, op de een of andere manier, een grote overwinning aangaf. En er zou een grote overwinning behaald worden op het leger dat hem bij zijn invasie tegemoet zou komen. De mannen van Argos werden bijna uitgeroeid. Cleomenes zag in deze overwinning een voorteken, dat hij geheel Argos kon innemen, en trok met zijn leger op naar de stad. Maar de vrouwen daar vluchtten niet en verstopten zich niet. Onder leiding van de dichteres Telesilla pakten de vrouwen uit huizen en tempels de wapens en harnassen die ze konden vinden en trokken erop uit om de Spartanen tegemoet te treden. Hoe het ook gebeurde (in overgeleverde verslagen wordt het anders voorgesteld), de Spartanen trokken zich terug en de vrouwen wonnen.
De Mythische Amazones
Ik kon dit onderwerp niet zomaar negeren. De Amazones, populair gemaakt in de moderne media, zouden een gemeenschap zijn geweest die geheel bestond uit vrouwen die bekwame en legendarische krijgers waren. Het zal sommige lezers misschien verbazen dat de Amazones net zo’n populair onderwerp waren in het oude Griekenland, waar ze vaak voorkwamen op aardewerk en in reliëfs van beeldhouwwerken. Historisch gezien zit er wel enige waarheid in deze mythische samenleving, zij het met enkele… kanttekeningen (Ick. Latijn is zo’n barbaarse taal).
Mythisch gezien worden de Amazones in Homerus (Ilias 6.185) beschreven als zijnde “ἀντιανείρας” (‘antianeiras’), wat ‘een partij voor mannen’ betekent. Maar dat komt eigenlijk vrij nauwkeurig overeen met wat volgens geleerden tegenwoordig de basis vormt voor Homerus’ Amazones: de Scythen.
Hoewel we geen geschriften hebben van dit volk van de Steppe, levert het archeologisch bewijsmateriaal ons een schat aan gegevens over hen op. Het meest interessant is hoeveel vrouwen er begraven werden met wapens (bogen, pijlen, dolken, enz.); ze hadden ook wonden van de strijd, sommigen waren met de benen gebogen van het lange tijd paardrijden. En de meeste van deze vrouwelijke krijgers waren gemiddeld langer.
Natuurlijk was dit geen matriarchale samenleving, maar vrouwen en mannen jaagden wel samen en trokken samen ten strijde. Ze waren niet zo patriarchaal als de oude Griekse wereld. Daarom zouden de Scythen er waarschijnlijk barbaars hebben uitgezien voor een klassieke Atheense man en voor het grootste deel, toen de Grieken op zoek gingen naar Amazones, kwamen zij de Scythen tegen. Herodotus bespreekt de regio, de Amazones en de Scythen (Histories 4.113), waardoor het vrij sterk lijkt dat de Scythen inderdaad degenen waren die de Grieken als Amazones beschouwden.
Toekomstige uitgaven van War Banner
Nu over de War Banner uitgaven. Het idee dat we in gedachten hadden was om drie sets uit te brengen. Dit is allemaal nog onzeker in dit stadium, maar we zijn erg enthousiast over de mogelijkheid om een eerbetoon te brengen aan deze verhalen op een manier die past bij Mortal Gods!
Als eerste wil War Banner een doos uitbrengen met Spartaanse vrouwelijke krijgers en hoplieten, omdat deze het meest bekend zijn en waarschijnlijk ook het meest populair afgebeeld worden. Deze miniaturen zullen ervaren soldaten voorstellen, uitgerust met fatsoenlijke wapenrusting, speren en schilden, etc.
De tweede uitgave zullen waarschijnlijk de Amazones zijn. In tegenstelling tot de Spartanen, zullen dit veteraan-soldaten zijn die gewend zijn aan de geluiden van de oorlog. Deze soldaten hebben hun hele leven getraind voor de strijd en zij zijn niet bang voor de dood, noch voor het opnemen tegen vijandelijke lochos.
De derde set zullen uw onervaren vrouwelijke krijgers zijn; net als de vrouwen van Argos, hebben zij niet getraind voor de strijd, maar zij willen nog steeds hun huizen verdedigen. Ze zullen een mix van wapenuitrustingen hebben omdat het een zoektocht is naar alles wat ze kunnen vinden in tempels, arsenalen of huizen voorafgaand aan een gevecht.
Apollonia de Jageres van Athene
Naast deze sets, zijn we ook op zoek naar vrouwelijke personages en helden. Er is er al een waar we momenteel aan werken (Apollonia de Jageres). Maar er zullen er nog meer volgen, waaronder lochagoi en promachoi!
Ik hoop dat jullie allemaal genoten hebben van dit vleziger bericht dan normaal van mij, jullie vriend uit Hades, Phatis! Like, deel en abonneer je om op de hoogte te blijven van alles wat sterfelijke goden betreft! Een dikke shout-out naar Steve Beckett voor de nieuwe avatar! Hij was dapper genoeg om te gaan zitten en dit portret te tekenen voordat ik mijn koffie had opgedronken! Geen loden vloekrol voor hem.