Tonometria

Pomiar ciśnienia w oku jest najczęściej wykonywany za pomocą narzędzia zwanego tonometrem (ryc. 10). Tonometr używany obecnie najczęściej został wynaleziony przez Hansa Goldmanna, szwajcarskiego okulistę, który wynalazł wiele innych ważnych narzędzi diagnostycznych dla jaskry. Ten instrument jest częścią dużej maszyny, która jest przymocowana do urządzenia podbródka, który przesuwa się przed pacjentem z parą lornetek dla lekarza, aby zobaczyć rzeczy w powiększeniu i z jasnym światłem. Po znieczuleniu oka kroplami znieczulającymi, tonometr Goldmanna naciska na oko. Siła, z jaką oko odpycha się do tyłu, jest wykorzystywana do oszacowania ciśnienia wewnątrz oka. Tonometr jest bardzo dokładny i stanowi „złoty standard” w przypadku jaskry. Pacjenci nie powinni wstrzymywać oddechu podczas pomiaru (można powoli oddychać przez nos). W przypadku większości pacjentów powieki muszą być przytrzymywane palcami lekarza (lub technika), w przeciwnym razie uniemożliwią one dokonanie pomiaru lub, co gorsza, mogą sztucznie podnieść mierzone ciśnienie, naciskając na oko.

Tonometria jest zazwyczaj łatwa do przejścia, ponieważ oko zostało znieczulone kroplami, więc nic nie czujesz. Podczas rzeczywistego pomiaru, instrument może pocierać niektóre komórki z rogówki, jeśli nie jest to zrobione delikatnie. Jeśli pacjent pociera oko w ciągu 20 minut po pomiarze, rogówka również może zostać zadrapana. Zdarza się to rzadko, ale może powodować znaczny ból lub uczucie, jakby coś znajdowało się w oku. Lekarz powinien być świadomy, jeśli tak się stanie.

Ciśnienie jest mierzone w jednostkach, takich jak kolumna rtęci w starym stylu termometru. Zakres normalnego ciśnienia w oku jest od około 10 do 20 w jednostkach milimetrów rtęci. Ale, pomiar ciśnienia nie mówi nam, kto ma jaskrę. Połowa osób cierpiących na jaskrę z otwartym kątem przesączania ma ciśnienie, które zawsze mieści się w „normalnym” zakresie. Tak więc, posiadanie wyższego niż normalne ciśnienia jest czynnikiem ryzyka i powinno prowadzić do pełnej szczegółowej oceny jaskry, ale to nie jest jaskra. Osoby z jaskrą z zamknięciem kąta częściej mają wyższe niż normalne ciśnienie, ale nie zawsze.

Ciśnienie w oku zmienia się trochę podczas przeciętnego dnia i z dnia na dzień. To może zmienić 4 milimetrów rtęci w górę lub w dół w tych z nieleczonej jaskry od rana do nocy. Przeciętnie jest ono wyższe z samego rana i niższe wieczorem, choć nie jest to prawdą w przypadku każdej osoby. Jest wyższa, kiedy leżymy niż kiedy stoimy (głównie jest to związane z wysokością oka w stosunku do serca). Na przykład, wiszenie do góry nogami lub robienie pompek na głowie powoduje, że ciśnienie w oku znacznie wzrasta (patrz rozdział Jak powinienem zmienić swoje życie?). Istnieją pewne dowody na to, że większa zmienność ciśnienia w oku może być gorsza dla pacjentów z jaskrą. Niektórzy lekarze zalecają, aby próbować oszacować stopień zmienności poprzez częstsze pomiary pacjentów, w różnych dniach, o różnych porach dnia lub w ciągu jednego długiego dnia pomiarów (tzw. pomiary dzienne). Jednak ostatnie badania sugerują, że nie jest to warte zachodu.

Ostatnio, nowsze tonometry zostały wynalezione w celu rozwiązania problemów, które pojawiają się przy pomiarach ciśnienia. Po pierwsze, tonometr Goldmanna jest trudny w użyciu, gdy rogówka (przezroczysta przednia część oka) nie ma normalnego kształtu. Po drugie, od dawna wiemy, że ciśnienie odczytuje się inaczej w zależności od grubości rogówki, zwanej centralną grubością rogówki lub CCT. Mierzy się to za pomocą małego urządzenia zwanego pachymetrem. Normalna rogówka ma około pół milimetra grubości, a tonometr, aby był dokładny, musi mieć właśnie taką grubość rogówki. Jeśli Twoja rogówka jest nieco grubsza lub cieńsza niż przeciętnie, ciśnienie w oku będzie odczytywane inaczej. W przypadku cieńszych rogówek odczyt jest zbyt niski, a w przypadku grubszych zbyt wysoki. Wykazano, że osoby z cieńszą rogówką są bardziej narażone na rozwój jaskry z otwartym kątem przesączania, kiedy zaczynają być podejrzane (patrz rozdział Jak zachorowałeś na jaskrę?) Chociaż zaprojektowano kilka nowych aparatów, wszystkie one mają problemy, które sprawiają, że nie są wystarczająco doskonałe, aby uniknąć tych problemów. Nowe instrumenty mają też swoje wady (np. są znacznie droższe w użyciu). Oczywiście, lekarz i pacjent chcą mieć najlepszy odczyt, jakie jest ciśnienie w oku, więc dokładna tonometria jest ważna. Jednak jeszcze ważniejsze jest, aby wiedzieć, jak bardzo zmieniło się ciśnienie przed terapią i po niej (patrz rozdział Jakie jest ciśnienie docelowe?). To jest znacznie mniej zależne od posiadania dokładnego prawdziwego ciśnienia w oku, a bardziej zależne od posiadania wielu pomiarów ciśnienia w różnych dniach.

Jeden nowy tonometr, ICare, dobrze rozwiązał niektóre problemy. Może on mierzyć ciśnienie bez podawania kropli znieczulających, więc dla pacjentów, którzy są uczuleni na te krople, możemy teraz uzyskać dobry odczyt. Nasze Centrum Doskonałości pracowało ostatnio nad uzyskaniem aprobaty dla „domowej” wersji tego tonometru, a my zleciliśmy pacjentom zakup własnego tonometru klasy profesjonalnej, ale jest to bardzo kosztowne. Co równie ważne, dzięki temu tonometrowi możemy znacznie częściej uzyskiwać dobre ciśnienie u niemowląt i dzieci w gabinecie. Oznacza to mniej sytuacji, w których dziecko musi być poddane znieczuleniu, aby dowiedzieć się, jakie jest jego ciśnienie (patrz rozdział Dzieci i jaskra)

.