Mei 13, 1861. Over 10 dagen zouden de kiezers in Virginia beslissen of ze een besluit zouden ratificeren om de banden met de Unie te verbreken, een besluit dat een maand eerder was opgesteld tijdens een afscheidingsconventie in Richmond. Een ad hoc delegatie uit 27 westelijke graafschappen van Virginia verzamelde zich in Wheeling in de uiterste noordwestelijke hoek van de staat. Daar debatteerden de 436 afgevaardigden die nu bijeen waren in Washington Hall, het vrijmetselaarsgebouw van Wheeling, over de vraag of het noordwesten – het gebied ten westen van de Alleghenies en ten noorden van de Big Kanawha River – zou instemmen met afscheiding.
De meest radicale afgevaardigden wilden zich losmaken van de Oude Dominion en een nieuwe Unie-getrouwe staat vormen, een ongekende koers die de regio zou losmaken van zijn ligplaatsen om een onbekende zee te bevaren zonder garantie op een veilige haven. Op een spandoek boven 65 afgevaardigden uit Wood County, langs de Ohio River, stond: “New Virginia, nu of nooit.” John S. Carlile uit Clarksburg, 35 mijl ten zuiden van de Pennsylvania grens, drong aan op de “nu of nooit” menigte. Hij was al tien jaar van mening dat West Virginia zich moest losmaken van het oosten.
Moderates pleitten alleen voor het opstellen van resoluties waarin de afscheiding werd veroordeeld en waarin een geschiedenis werd geschetst van het onrecht dat de regering in Richmond het westen had aangedaan. Carlile herinnerde hen eraan dat Richmond al had opgeroepen om geconfedereerde milities op te richten in het noordwesten. “Geen enkel volk dat zich tevreden stelde met papieren resoluties, terwijl overal om hen heen bajonetten klonken… heeft ooit zijn vrijheid behouden,” donderde hij.
Waitman T. Willey, een advocaat uit Morgantown, net onder de grens met Pennsylvania, waarschuwde dat het vormen van een nieuwe staat zou worden beschouwd als “drievoudig verraad: verraad tegen de Verenigde Staten, verraad tegen Virginia, en verraad tegen de Geconfedereerde Staten van Amerika.”
Twee dagen later verklaarden de afgevaardigden, van wie de meesten nog niet klaar waren om Virginia op te geven, de verordening van afscheiding nietig en ongeldig. Ze keerden naar huis terug om zich in te zetten voor de nederlaag ervan, maar als de afscheiding zou doorgaan, zouden ze hun provincies vragen om formeel afgevaardigden te kiezen voor een tweede conventie in Wheeling, die waarschijnlijk meer zou opleveren dan “papieren resoluties.”
Verschillen in topografie en cultuur tussen de twee regio’s van Virginia hadden al lang politieke conflicten veroorzaakt. Westelijke rivieren stroomden naar het noorden en westen en versterkten de handels- en culturele banden met Pennsylvania en Ohio in plaats van met Tidewater Virginia. Tussen 1831 en 1853 baande de Baltimore & Ohio Railroad zich een weg van Harpers Ferry naar Wheeling en opende de handel tussen Noordwest Virginia en Baltimore, niet Richmond. Oostelijken klaagden dat de spoorweg het westen had “afgeschaft”.
De grootste twistpunten waren slavernij en wetgevende vertegenwoordiging. Elke provincie in Virginia kreeg twee vertegenwoordigers in het Huis van Afgevaardigden. Dat gaf de controle aan het oosten, waar er veel meer county’s waren. Oost Virginia had ook de meerderheid in de senatoriale districten. Het kiesrecht was voorbehouden aan landeigenaren, en speculanten met verstoken land bezaten een groot deel van het westen.
Veel oosters vonden het ruige westen alleen geschikt voor half-wilde barbaren. Zij waren het eens met Benjamin Watkins Leigh, een politicus uit het zuiden van Richmond, die snoof: “Welk echt aandeel, voor zover het de geest betreft, kan de boerenstand van het Westen geacht worden te hebben in de aangelegenheden van de staat?”
De uitgestrekte plantages in het Oosten maakten gebruik van uitgebreide slavenarbeid. De kleine boerderijen in de bergen deden dat niet, zodat slaven in het westen vooral te vinden waren op grotere boerderijen langs rivierdalen en in de zout- en kolenmijnen van Kanawha County. Westerse boeren, ambachtslieden en arbeiders waren van mening dat slavenarbeid hen alleen maar kansen ontnam en de lonen drukte.
In 1829 werd het gejoel om een eigen staat door de “yokels” van het westen luid genoeg om een grondwettelijke conventie af te dwingen. Zij eisten dat de wetgevende vertegenwoordiging zou worden gebaseerd op de blanke bevolking. De blanke bevolking van het westen was tussen 1790 en 1829 met bijna 370 procent gegroeid, terwijl die van het oosten was afgenomen. Koppel stemrecht los van eigendomsrecht. Als we toch bezig zijn, laten we het viva voce systeem afschaffen, zodat kiezers hun keuzes niet hardop hoeven uit te spreken, en laten we gratis openbare scholen voor alle blanke kinderen oprichten. Stemmen scheiden van landbezit? Dat was “de meest huilende onrechtvaardigheid ooit geprobeerd in enig land,” zei Leigh, tegen eigendomsrechten. Geheim stemmen? Daar kon niets goeds van komen. Gratis scholen in het westen moesten worden ondersteund door het oosten, dat de zwaarste belastingdruk droeg – absurd! De conventie van 1829-30 veranderde weinig behalve een bescheiden uitbreiding van het kiesrecht. Het westen beschouwde Richmond steeds meer als de plaats waar zijn belastinggeld naartoe ging en waar wetten werden geschreven ten voordele van de oostelijke aristocratie. Nadat senator John C. Calhoun van South Carolina in 1850 het spook van de afscheiding opriep, begon in Oost Virginia een afscheidingsbeweging, die senator Daniel Webster van Massachusetts ertoe aanzette een beroep te doen op de loyaliteit van de inwoners van West Virginia. “Welke man bij zijn volle verstand zou veronderstellen dat u een deel en een deel van Virginia zou blijven een maand nadat Virginia ophield een deel en een deel van de Verenigde Staten te zijn?” merkte hij op in een Fourth of July toespraak in 1851.
“West Virginia behoort tot de Mississippi Vallei,” verklaarde Henry Winter Davis, een congreslid van de Amerikaanse Partij uit Maryland, die voorspelde: “Virginia kan zich nooit onverdeeld terugtrekken uit de bestaande confederatie.”
In deze atmosfeer gaven de oostelijke Virginianen uiteindelijk gehoor aan de reeds lang bestaande eisen van het westen voor een nieuwe constitutionele conventie, en stemden in met een aantal hervormingen. De gouverneur en andere staats- en lokale functionarissen zouden voortaan worden gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen van alle blanke mannen boven de 21, ongeacht hun eigendom. In de eerste rechtstreekse verkiezing kozen de inwoners van Virgini – voor de eerste en enige keer – een westerling als gouverneur: Joseph Johnson, een slaveneigenaar uit Harrison County, de plaats die John S. Carlile zijn thuis noemde.
De twee huizen van de wetgevende macht kregen gelijke macht, met verdeling voor het Huis gebaseerd op de blanke bevolking; het westen kreeg 83 afgevaardigden, het oosten 69. Het oosten kreeg 30 senaatsdistricten tegen 20 voor het westen.
“Huzzah, three cheers and a tiger!” had door de bergen moeten galmen na deze overwinningen, maar de nieuwe grondwet veranderde ook de belastingwetten. Blanken zouden een hoofdbelasting betalen, kooplieden werden belast via een vergunningensysteem, en alle bezittingen zouden worden belast tegen de gemiddelde marktwaarde – behalve slaven. Slaveneigenaars zouden geen belasting betalen op slaven jonger dan 12 jaar. Alle andere slaven zouden worden belast tegen een vast bedrag dat gelijk was aan de belasting op land ter waarde van 300 dollar. Land werd lager belast dan andere eigendommen, zoals vee; door de belasting op slaven te koppelen aan het equivalent van $300 aan land, werden de koeien van een boer in het westen belast tegen 40 cent per $100 aan waarde, terwijl de belasting op slaven, waarvan de meesten in het oosten woonden, slechts 11 cent per $100 was.
Het oosten betaalde nog steeds meer belasting dan het westen, maar het belasten van slaven tegen de marktwaarde zou levensbloed hebben gepompt in Virginia’s armlastige, door schulden geplaagde schatkist. De marktprijs schoot omhoog door de vraag in het diepe zuiden, maar slavenbezit met een waarde van 234 miljoen dollar bracht slechts 326.000 dollar aan belastingen op in de staatskas. Het belasten van slaven zoals andere bezittingen had de door de westerlingen gewenste infrastructuur kunnen betalen, zoals meer spoorwegen. Het nieuwe belastingstelsel deed hun tevredenheid over de andere grondwetswijzigingen teniet.
Het rafelige touw dat de twee regio’s van Virginia verbond, ontrafelde snel nadat zeven andere zuidelijke staten zich van de Unie afscheidden, te beginnen in december 1860. Binnen enkele dagen waarschuwde de Garde van Clarksburg dat als de wetgevende macht van Virginia een afscheidingsconventie zou bijeenroepen, de westerlingen stappen zouden moeten ondernemen “om een nieuwe staat in de Unie te vormen.”
Op nieuwjaarsdag concludeerden pro-Unionisten die in Parkersburg bijeen waren: “De doctrine van afscheiding heeft geen grond in de grondwet.” Op een soortgelijke bijeenkomst in Wellsburg, een andere stad aan de Ohio-rivier, verklaarden de aanwezigen: “Geen enkele band bindt ons met Oost Virginia behalve de onrechtvaardige wetten die zij hebben gemaakt. Op geen enkele wijze zijn wij, noch kunnen wij ooit van hen zijn.” Aan de andere kant kwijlde de Kanawha Valley Star, die zeer pro-Zuid en pro-slavernij was, bij een afscheiding van Virginia over het vooruitzicht dat Kanawha-kolen verkocht zouden kunnen worden zonder de federale regering een tarief van 24 procent te hoeven betalen.
Op 14 februari 1861 kwam in Richmond een conventie bijeen om de afscheiding te bespreken. Een lid – Wachtman T. Willey, die de westerlingen spoedig zou waarschuwen voor drievoudig verraad – herinnerde de afgevaardigden eraan dat West Virginia over een afstand van bijna 400 mijl grensde aan twee van de militair machtigste staten van het Noorden, Ohio en Pennsylvania. Afscheiding betekende vrijwel zeker oorlog, die de valleien van Noordwest Virginia in slachthokken zou veranderen. “Hoe zouden we ervoor staan in een Zuidelijke Confederatie? We zouden door de vijand van de aardbodem worden geveegd voordat het nieuws van een aanval onze oostelijke vrienden kon bereiken.”
Op 17 april, na de aanval op Fort Sumter en de oproep van President Abraham Lincoln voor 75.000 vrijwilligers om de opstand te onderdrukken, nam de conventie in Richmond de artikelen van afscheiding aan – in afwachting van de goedkeuring door de kiezers van de staat op 23 mei. Menigten zwierven door de straten van Richmond, vertrapten de Amerikaanse vlag, lieten stropdassen aan bomen hangen in de buurt van de verblijven van de westerse afgevaardigden en hingen een afgevaardigde op in beeltenis. De meeste westerlingen vluchtten naar huis.
Buiten de bergen was afscheiding het populairst daar waar de meeste slaven waren, voornamelijk de zuidelijke en oostelijke delen. Anti-secessie gevoelens waren het sterkst in het noordwesten, waar de industrie wortel schoot. De republikeinse krant van Wheeling, de Intelligencer, had op 4 juli een verkiezingsspandoek van Lincoln en Hamlin boven een huis zien zweven “even trots op een briesje uit Virginia als op de winden van New Hampshire”. Maar de meningen waren overal verdeeld. In Fairmont, in het noordwesten, bestormden pro-secessionisten een bijeenkomst van de Unie, wat resulteerde in een vrij treffen met minstens 80 met de vuisten zwaaiende strijders aan elke kant.
Zonder het referendum van mei af te wachten, gaf gouverneur John Letcher opdracht tot inbeslagname van federale eigendommen in heel Virginia. De burgemeester van Wheeling, Andrew Sweeney, die het douanekantoor, het postkantoor en alle openbare gebouwen en documenten in die stad moest beveiligen, deelde de gouverneur mee: “Ik heb ze in beslag genomen in naam van Abraham Lincoln, president van de Verenigde Staten, wiens eigendom ze zijn.”
In de hele staat werd de afscheiding goedgekeurd met 125.950 tegen 29.373 stemmen, maar de resultaten van meer dan 30 districten werden nooit geteld. De Intelligencer drukte stemresultaten af die aantoonden dat het noordwesten afscheiding afwees met bijna 5 tegen 1. De Kanawha Valley Star meldde dat zeven zuidelijke graafschappen afscheiding goedkeurden, terwijl vijf het afkeurden. Op sommige plaatsen riskeerde iedereen die tegen de afscheiding stemde gelyncht te worden; het systeem van mondeling stemmen maakte hun gevoelens openbaar.
De Tweede Conventie van Wheeling kwam bijeen op 11 juni. Na twee dagen verhuisde ze van Washington Hall naar het douane/postkantoor dat burgemeester Sweeney had bemachtigd in weerwil van gouverneur Letcher. Vertegenwoordigers van 32 graafschappen waren bereid een nieuwe staat te stichten, maar artikel IV van de Amerikaanse grondwet vereiste de goedkeuring van de moederstaat. Zij verklaarden daarom de regering in Richmond nietig, omdat deze zich de macht van het volk had toegeëigend door, onder andere, de verkiezingen te annuleren die voor begin maart waren gepland om de afgevaardigden van de staat in het Amerikaanse Congres te kiezen, en door het leger van Virginia onder controle van de president van de Geconfedereerde Staten te plaatsen vóór het referendum over afscheiding op 23 mei. Ze organiseerden de Hersteld Regering van Virginia met Francis H. Pierpont, advocaat in Fairmont, als gouverneur en kruisten hun vingers, in de hoop dat Washington hun acties zou bekrachtigen. Het Amerikaanse Hooggerechtshof had, in een zaak naar aanleiding van de Dorr Rebellion van Rhode Island in 1842, het Congres en de president de macht gegeven om te beslissen welke van twee concurrerende regeringen binnen een staat de legitieme was.
De afgevaardigden zagen hoopvolle tekenen. Toen de posterijen de post naar de afgescheiden staten afsloten, maakten ze een uitzondering voor het noordwesten van Virginia. Belangrijker nog, nadat de inwoners van Virginia de afscheiding goedkeurden, nam Lincolns Ministerie van Oorlog de teugels af van de vrijwilligers uit Ohio en Indiana, die de Ohio rivier overstaken en zich aansloten bij de 1e infanterie van Virginia (Union) die zich had gevormd op Wheeling Island. In de vroege ochtend van 3 juni verrasten en verjoegen ze een kleine strijdmacht van de Geconfedereerden bij Philippi in de eerste slag in het binnenland van de oorlog. (Zie Amerika’s Burgeroorlog, mei 2011.) Op 11 juli, bij Rich Mountain, wonnen de Federalen opnieuw en stelden het noordwesten veilig. Weldra liepen blauwe uniformen door de straten van Harpers Ferry, en tegen september zouden de Confederale troepen uit de Big Kanawha Valley verdreven zijn.
Ominiem waarschuwde de procureur-generaal van de VS, Edward Bates, de regering in Wheeling echter: “De vorming van een nieuwe staat uit West Virginia is een originele daad van revolutie….Elke poging om die uit te voeren betekent een regelrechte schending van zowel de grondwetten van Virginia als van de natie.”
Hoe dan ook, de regering van Pierpont zette zijn gevaarlijke reis voort. Om een schatkist op te zetten, regelden hij en afgevaardigde Peter Van Winkle een lening van $10.000 van banken in Wheeling op hun persoonlijke goedkeuring, en hij stuurde de 7e Ohio Infanterie om $27.000 in goud in beslag te nemen van een bank in Weston, toegeëigend door de regering in Richmond voor de bouw van het Trans-Allegheny Lunatic Asylum.
De herstelde regering koos twee nieuwe Amerikaanse senatoren-Carlile en Willey, die op 13 juli aan de Senaat werden voorgesteld door de Democratische Senator Andrew Johnson uit Tennessee. De Democratische senator James Bayard Jr. van Delaware, die in 1864 uit zijn ambt zou worden gezet omdat hij weigerde een eed van trouw af te leggen, protesteerde. Zelfs als Virginia in staat van opstand zou verkeren, zou het creëren van een nieuwe staat uit een bestaande staat het toestaan van opstand zijn, verklaarde hij. John P. Hale, een vrije opstandeling uit New Hampshire, was het daar niet mee eens. Door de nieuwe senatoren toe te laten zouden de loyale Virginians die vasthielden aan de Unie en de Grondwet erkend worden.
Een bezwaar dat Carlile en Willey waren gekozen twee dagen voordat de Senaat hun voorgangers, James Mason en Robert M.T. Hunter, had uitgezet, was van korte duur. Mason en Hunter hadden maanden eerder ontslag genomen om zich bij de Confederatie aan te sluiten, en zoals senator Lyman Trumbull van Illinois betoogde, was het gebruikelijk senatoren te kiezen voordat een vacature ontstond. Uiteindelijk stemde een gereduceerde Senaat, waarvan de meeste zuidelijke leden allang waren vertrokken, met 35-5 voor toelating van Carlile en Willey.
In Wheeling boog de conventie zich over de grenzen van de nieuwe staat en over de naam die deze zou krijgen. Op 20 augustus adviseerde een commissie 39 counties en de naam Kanawha. Elf graafschappen werden later toegevoegd om een defensieve barrière te vormen langs de bergen tegen een invasie van de Confederatie en in de lagere Shenandoah Vallei om de B&O te beschermen.
De kiezers in West Virginia bekrachtigden de voorgestelde nieuwe staat 18.408 tegen 781 op 24 oktober 1862, ondanks de lage opkomst. Veel mannen waren weg om te vechten voor de ene of de andere partij, en sommige zuidelijke sympathisanten, zoals voormalig gouverneur Joseph Johnson, waren verhuisd naar het geconfedereerde Virginia. Soldaten van de Unie werden bij de stemlokalen geposteerd, en om te kunnen stemmen moest men een eed van trouw afleggen. Sommige tegenstanders van de nieuwe staat beweerden dat ze op de verkiezingsdag in hun huizen gevangen werden gehouden.
Zelfs de voorstanders van een nieuwe staat hielden niet van de naam Kanawha, die alleen werd geassocieerd met de regio van Kanawha County en de Grote Kanawha en Kleine Kanawha rivieren. Toen op 26 november in Wheeling een conventie werd geopend om een grondwet te schrijven, werden Kanawha, New Virginia, Western Virginia, Allegheny en Augusta verworpen voordat men het eens werd over West Virginia.
Twee weken na de grondwettelijke conventie stak de hydra van de slavernij zijn slangenkoppen omhoog. De volkstelling van 1860 toonde bijna 430.000 blanken en minder dan 13.000 slaven in de graafschappen van West Virginia, vergeleken met ongeveer 400.000 blanken en bijna 410.000 slaven ten oosten van de bergen – maar de westerse slavenhouders waren niet bereid om afstand te doen van hun menselijk bezit.
“De grondwettelijke conventie van Wheeling wordt voor ons een raadsel. Wat het uiteindelijk zal doen, ligt buiten het bereik van sterfelijke ken. Wij geloven echter dat er genoeg conservatisme in dat lichaam is om de eeuwige negerclausule buiten de deur te houden,” schreef de National Telegraph van Clarksburg. “Wij beschouwen het als de dwingende plicht van alle wetgevende organen om de rechten van iedereen te beschermen, en de belangen van iedere man in zijn eigendom, van welke aard dan ook. Negers zijn volgens de wetten van Virginia eigendom, en geen rechtvaardige wetgeving kan hen bereiken, tenzij door middel van een vergoeding aan de eigenaars. Dit zou op dit moment impliciet en onpraktisch zijn. Laat de Conventie de neger rustig zijn gang laten gaan.”
De grondwet die op 24 april 1862 door de kiezers werd geratificeerd, zei niets over slaven die al in West Virginia woonden, maar verbood “gekleurde personen, slaaf of vrij” de staat binnen te komen voor permanente bewoning.
Op 23 juni rapporteerde de commissie voor territoria van de Senaat een wetsvoorstel waarin werd aanbevolen West Virginia de staat te maken. John S. Carlile zat in die commissie. Hij zat al sinds 1850 te springen om een nieuwe staat, maar plotseling maakte hij een dubbele salto en belandde hij in het kamp van degenen die het staatschap van West Virginia wilden voorkomen. Hij wijzigde het wetsvoorstel om alle kinderen van slaven in de staat na 4 juli 1863 te emanciperen, en voegde er 13 pro-federale districten in de Shenandoah Vallei aan toe, veranderingen die het staatschap gegarandeerd onmogelijk zouden maken.
Hij heeft nooit een reden gegeven voor het wijzigen van zijn standpunt, maar het heeft zijn politieke toekomst om zeep geholpen. Afgevaardigden uit Wheeling haastten zich naar Washington en overtuigden de voorzitter van de Territories, de radicale abolitionist Benjamin Wade uit Ohio, om de amendementen te laten vallen.
De slavernijkwestie bleef een struikelblok. “Er zijn misschien niet veel slaven,” zei senator Charles Sumner van Massachusetts, “maar er is heel weinig slavernij nodig om een slavenstaat te maken met alle slavernijvirussen van dien.” Hij beschouwde de kwestie van de staat West Virginia als misschien wel de grootste die ooit aan de Senaat is voorgelegd, en die de kwesties van slavernij, de rechten van de staten en de voortzetting van de oorlog omvatte.
Om de abolitionisten in de Senaat te sussen, stelde Willey een amendement op de grondwet van West Virginia voor: vrijheid bij de geboorte voor alle kinderen van slaven geboren na 4 juli 1863, en geleidelijke emancipatie voor slaven jonger dan 25 jaar. Hoewel de oudere slaven in slavernij bleven, keurde de Senaat het staatschap met 23-17 goed.
Het Huis stelde de behandeling uit tot 9 december, toen de gebruikelijke ruzies volgden: West Virginia was slechts een strafmaatregel om Virginia te straffen; nog geen derde van de bevolking van de Old Dominion en minder dan een vierde van de 160 graafschappen had ingestemd; het was een aanfluiting om te zeggen dat Virginia had ingestemd met de deling.
Ohio’s John A. Bingham zei dat Virginia zichzelf had verlaagd tot de status van een grondgebied door haar verraad, waardoor de grondwettelijke argumenten wegvielen, en de beslissing van het Hooggerechtshof in de Dorr Rebellion zaak gaf het Congres de macht om te beslissen welke regering van Virginia de legitieme was. Afgezien van het constitutionele getouwtrek waren er praktische overwegingen. De bevolking van elk bergachtig gebied in Dixie was tegen afscheiding; West Virginia afwijzen zou deze loyalisten vertellen dat ze geen hulp van de federale regering konden verwachten als ook zij probeerden zich af te scheiden van de Confederatie. Bovendien bood West Virginia hout, zout, steenkool en olie, en duizenden van zijn zonen waren al onder de wapenen voor de zaak van de Unie. Slepend door de debatten reden de treinen van de B&O, die mannen, dieren en oorlogsmaterieel vervoerden langs de enige aaneengesloten verbinding tussen de Oostkust en het Midwesten. De president, John W. Garrett, die door Lincoln “de rechterarm van de federale regering” werd genoemd, drong er bij het Congres op aan zijn spoorweg veilig in handen van de Unie te houden door West Virginia op te nemen. Het Huis keurde de status van staat goed met 96-55, maar er bleef nog een grote hindernis over: Abraham Lincoln. Als hij weigerde het wetsvoorstel te ondertekenen, was er vrijwel geen kans om het een tweede keer door beide huizen van het Congres te krijgen. Op 23 december stelde de president zijn kabinet twee vragen: Was de toelating van West Virginia grondwettelijk? Was het opportuun? Ze waren verdeeld over het midden. William Seward, Salmon P. Chase en Edwin Stanton keurden het goed. Seward verklaarde: “De eerste plicht van de Verenigde Staten is bescherming tegen loyaliteit, waar die ook gevonden wordt.” Montgomery Blair, Gideon Welles en Edward Bates vonden het voorstel noch grondwettelijk noch opportuun. Bates noemde het “een misbruik… nauwelijks geldig onder de dunne vormen van de wet.” De Kerstmis kwam en ging. De tijd begon te dringen. Op oudejaarsavond tekende Lincoln de wet op de staat, op voorwaarde dat de kiezers in West Virginia Willey’s amendement voor geleidelijke emancipatie zouden goedkeuren. “Er wordt gezegd dat de toelating van West Virginia afscheiding is, en alleen getolereerd wordt omdat het onze afscheiding is. Welnu, als we het zo noemen, is er nog verschil genoeg tussen afscheiding tegen de grondwet, en afscheiding ten gunste van de grondwet,” redeneerde hij. De overweldigende meerderheid van de kiezers keurde de gewijzigde grondwet van de staat goed op 26 maart; in april gaf Lincoln toestemming aan West Virginia om de 35ste staat te worden op 20 juni 1863. Eind april galoppeerden de geconfedereerde cavalerie onder leiding van William “Grumble” Jones en John D. Imboden uit de Shenandoah-vallei op een tweeledige rooftocht die terreur zaaide in de westelijke graafschappen. Jones’ mannen namen Pierponts bibliotheek mee uit zijn huis in Fairmont en verbrandden die op straat. Ze vernielden bruggen, beschadigden spoorwegen en voerden de eerste militaire inval in de geschiedenis uit op een olieveld, waardoor zo’n 150.000 vaten in vlammen de Little Kanawha af dreven – maar ze konden de staat niet tegenhouden. De zon scheen op 20 juni in Wheeling. Voor het Linsly Instituut, dat de komende zeven jaar als hoofdstad zou dienen, werden gouverneur Arthur I. Boreman en andere staatsambtenaren beëdigd op een in rood, wit en blauw gedrapeerd platform. Met de nieuwe regering van West Virginia in functie, verhuisde Pierpont de Herstelde Regering van Virginia naar Alexandria en later naar Richmond om het door de Unie gecontroleerde gebied ten oosten van de bergen te besturen. Op 3 februari 1865 schafte de wetgevende macht van de staat de slavernij af. Er werd een systeem van vrije openbare scholen opgezet zonder onderscheid naar ras, maar in een latere grondwet, die werd aangenomen nadat de voormalige Confederalen weer stemrecht en recht op een ambt hadden gekregen, werden de scholen gesegregeerd. Het Hooggerechtshof keerde de naoorlogse pogingen van Virginia om haar verloren grondgebied terug te winnen, terug, maar de discussie over de legitimiteit van de oprichting van de staat is nooit gestopt. West Virginians vatten hun mening samen met de woorden op hun staatszegel-Montani Semper Liberi: Bergbeklimmers zijn altijd vrij.