Description
Rovsing sign: Het huidige gebruik van dit gelijknamige teken beschrijft pijn in het rechter onderkwadrant die wordt opgewekt door palpatie van het linker onderkwadrant bij acute appendicitis. Als dit optreedt, wordt gezegd dat het een positief Rovsing-teken is.
Het wordt ook aangeduid als het Perman-Rovsing-teken, of het Perman-teken.
Geschiedenis van het Perman-Rovsing-teken
1871 – Ludwig Traube beschreef een geval van perforatie van de appendix met cataclysme. Hij merkte op dat peritonitis secundair aan een geperforeerde appendix pijn kan veroorzaken bij palpatie van de linker iliacale fossa.
…weder die Schmerzen noch die krankhafte Empfindlichkeit gegen Druck sich in der Regio iliaca dextra am stärksten bemerklich machten. Het is moeilijk de oorzaak van dit verschijnsel aan te geven; want als men het zou afleiden uit het feit dat de ontstekingshaard, door zijn te grote afstand van de buikwand, niet goed bereikbaar was voor palpatie in de dextrale iliacale streek, dan zou nog veel minder pijn kunnen worden veroorzaakt door druk op de sinusstreek. Maar hoe het ook zij, we zien dat peritonitis ten gevolge van perforatie van de appendix heel goed aanwezig kan zijn zonder dat de pijn en abnormale drukgevoeligheid hun hoofdkwartier in de regio dextra iliacale behoeven te hebben.
Grape 1871; I: 360-361
…noch de pijn noch abnormale drukgevoeligheid was aanwezig in de regio rechts iliacale. Het is moeilijk de oorzaak van dit verschijnsel te achterhalen. Men kan hieruit afleiden dat het ontstekingsproces niet goed toegankelijk was omdat het zich op grotere afstand van de buikwand bevond en daarom niet kon worden gepalpeerd in de rechter iliacale fossa. Pijn kon worden opgewekt door palpatoire druk in de linker iliacale fossa. Hoe dan ook, we kunnen zien dat peritonitis veroorzaakt door perforatie van de appendix aanwezig kan zijn, ook al kunnen de pijn en de ziekelijke gevoeligheid voor druk niet aanwezig zijn in de rechter iliacale regio.
Traube 1871; I: 360-361
1904 – Emil S. Perman publiceerde zijn oorspronkelijke korte beschrijving van pijn gelokaliseerd aan de ileoecal tractus met druk in het linker deel van de buik bij appendicitis.
Zijn bevindingen werden gepubliceerd in een artikel, getiteld “Om indikationerna för operation vid appendicit samt redogörelse for å Sabbatsbergs sjukhus opererade fall”, waarin 244 gevallen van appendicitis tussen 1899-1904 in het Sabbatsberg-ziekenhuis in Zweden, en de indicaties voor een operatie bij appendicitis in detail werden beschreven. Zijn oorspronkelijke beschrijving staat op pagina 806 van het artikel:
Därpå har jag äfven alltid funnit ett annat symtom tyda, nämligen en till ileooekaltrakten lokaliserad smärta vid tryck å- vänstra delen af buken.
Perman ES. 1904: 806
Verder heb ik altijd een ander symptoom evident gevonden, namelijk een pijn gelegen aan het ileocaecale kanaal met druk aan het linker deel van de buik
Perman ES. 1904: 806
1907 – Hoewel algemeen wordt geleerd dat dit teken kan worden toegeschreven aan het opwekken van peritoneale irritatie, waren de oorspronkelijke beschrijving en bedoeling van Rovsing heel anders. Rovsing beschreef de manoeuvre oorspronkelijk als een poging om het caecum en de appendix te distilleren door druk uit te oefenen op het linker colon, op een anti-peristaltische manier.
Ik druk met mijn rechterhand op de vingers van de linkerhand die plat tegen het colon descendens ligt en laat de hand dan omhoog glijden in de richting van de splenic flexure…De hele methode is gebaseerd op een geïsoleerde stijging van de druk in het colon.
Rovsing 1907
Door dit correct te doen, suggereert Rovsing dat als pijn wordt opgewekt, dit de bron isoleert naar het caecum of de appendix, en andere structuren in de rechter iliac fossa uitsluit.
Het Rovsing-teken wordt wisselend beschreven in de medische literatuur, waarbij de meeste beschrijvingen weinig/geen gelijkenis vertonen met de beschrijving van Rovsing uit 1907, maar eerder met de beschrijving die Perman in 1904 gaf.
2014 – Prosenz et al evalueerden 1178 individuele studies en vonden in geen enkele geïncludeerde studie een correcte beschrijving van de methode om het Rovsing teken uit te lokken. Van de 9 bestudeerde handboeken gaven 3 Engelse chirurgische teksten geen accurate beschrijving van het teken, maar alle 6 Duitse (tekst)boeken gaven een accurate beschrijving.
Aangebonden personen
- Emil Perman (1856 – 1946)
- Niels Thorkild Rovsing (1862 – 1927)
- Walter Arthur Bastedo (1873 – 1952)
- Perman ES. Om indikationerna för operation vid appendicit samt redogörelse for å Sabbatsbergs sjukhus opererade fall. Hygiea 1904; 66(2): 797-847 Vertaling: Mads Advastad
- Rovsing T. Indirektes Hervorrufen des typischen Schmerzes an McBurney’s Punkt. Ein Beitrag zur Diagnostik der Appendicitis und Typhlitis . Zentralblatt für Chirurgie 1907;34:1257-59
- Bastedo WA. De dilatatietest voor chronische appendicitis. American Journal Of The Medical Sciences. 1911; 142: 11-14
- Hertz AF. Bastedo’s teken: Een nieuw teken van chronische appendicitis. Lancet 1913; 181(4673): 816-817
- Davey WW. Rovsing’s sign. Br Med J. 1956; 2(4983): 28-30.
- Smith PH. The Diagnosis of Appendicitis. Postgrad Med J. 1965 Jan; 41(471): 2-5.
- Ráf L. Skandinaviska kirurger först med beskrivning av tecken pâ appendicit. Läkartidningen 1984; 81(32-33): 2829-30
- Lewis, SRR. Appendicitis BMJ 2011; 343: d5976
- Hognason K, Swan KG. Niels Thorkild Rovsing: the Surgeon Behind the Sign. Am Surg 2014 12;80(12):1201-1206
- Prosenz J, Hirtler L. Rovsing sign revisited-effects of an erroneous translation on medical teaching and research. J Surg Educ. 2014 Sep-Oct;71(5):738-42
- Eponymythologie: Appendicitis eponiemen. LITFL
eponymictionary
de namen achter de naam
Noodarts MA (Oxon) MBChB (Edin) FACEM FFSEM met een passie voor rugby; medische geschiedenis; medisch onderwijs; en informatica. Asynchroon leren #FOAMed evangelist. Medeoprichter en CTO van Life in the Fast lane | Eponyms | Books | vocortex |